وجود ۲.۴ میلیون نفر بیکار در ایران

به گزارش رکنا، حجت اللّه عبدالملکی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما افزود: طبق آمارهای رسمی حدود دو و چهار دهم میلیون نفر بیکار در کشور داریم، دو و دو دهم میلیون نفر اشتغال ناقص یا ناپایدار دارند، حدود ۲ میلیون نفر ناامید از یافتن کار داریم که جزو جمعیت فعال نیستند، نه و هفت دهم میلیون نفر هم با اشتغال کم درآمد روبرو هستند و همچنین چهار و پنج دهم میلیون نفر هم اشتغال غیر رسمی دارند یعنی بیمه ندارند.

عبدالملکی خاطر نشان کرد: همه این گروه‌ها مخاطب برنامه اشتغال دولت باید باشند؛ البته مهمترین گروه بیکاران مطلق هستند اما بقیه گروه‌ها هم باید مخاطب قرار بگیرند.

وی تصریح کرد: برنامه‌ای برای بیمه افرادی که اشتغال آنها آتیه ندارد یعنی بیمه نیستند داریم یا افرادی که درآمد کم دارند طبیعتاً درآمد آنها باید افزایش پیدا کند.

وی ادامه داد: بخشی از این آمار ناامیدها از یافتن کار هستند که اگر فضای کسب و کار رونق پیدا کند این گروه جزو فعالان بازار کار خواهند بود و استانداردهای رشد اشتغال هم افزایش پیدا می‌کند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: در حال حاضر یک سامانه شبیه سامانه جامع اشتغال ایرانیان در وزارتخانه وجود دارد که در حال تکمیل این سامانه هستیم تا به سامانه جامع برسیم و در آن سامانه اطلاعات دقیق خواهد شد؛ هنوز اطلاعات دقیقی از وضع اشتغال و بیکاری مردم که بر اساس آن بتوان سیاست‌های کارآمد انجام داد نداریم و بخشی از اطلاعاتی که الآن داریم تخمین است و این کار به طور جدی پیگیری می‌شود تا بانک اطلاعاتی را تکمیل و سیاست‌ها را کارآمدتر تعریف کنیم.

وی افزود: در هفته اول شروع به کار، قرارگاهی را به اسم قرارگاه رفاه مردم تشکیل دادیم که ۱۶ ستاد دارد و یکی از ستادها، ستاد اشتغال است که این ستاد مشتمل بر اعضای اصلی شورای عالی اشتغال کشور و سایر نهادها مثل تشکل‌ها، بخش‌های کارفرمایی، نهادهای انقلابی و مجموعه‌های دیگر می‌باشد؛ ستاد اشتغال چندین جلسه برگزار کرد و مصوبات شورای عالی اشتغال عملاً خروجی‌های این ستاد است و قرارگاه به زیست بوم ملی اشتغال جمهوری اسلامی ایران رسیده است.

وی ادامه داد: زیست بوم ملی اشتغال جمهوری اسلامی ایران نسبت اشتغال و تولید را نشان می‌دهد که سیاست اصلی ما برای ایجاد اشتغال، تقویت تولید در بخش‌هایی که مزیت‌های ملی، محلی و منطقه‌ای دارند می‌باشد و زنجیره ارزش را در حوزه تولید تکمیل می‌کنیم و در تولیدات کار بر نسبت به سرمایه بر تمرکز خواهیم کرد.

عبدالملکی افزود: برای اینکه این اتفاق بیفتد باید ۵ حوزه تأمین مالی، بازاریابی، فناوری، زیرساخت و حقوقی در تولید فعال شود که برای اینها تقسیم کار اتفاق افتاده است تا در یک منظومه منسجم چرخ تولید بچرخد و اشتغال را داشته باشیم.

وی خاطر نشان کرد: برای اینکه اشتغال ساماندهی شود ۵ اتفاق باید بیفتد اول شناسایی نیروی کار مستعد، دوم مشاوره شغلی و کلینیک‌های کسب و کار و شتاب دهنده‌ها، سوم ترویج و فرهنگ سازی، چهارم اطلاع رسانی رسانه ملی و دستگاه‌های اطلاع رسانی و پنجم آموزش می‌باشد.

وی تصریح کرد: برای اینکه این زیست بوم فعال شود ۱۶ توافقنامه را در جلسه شورای عالی کار با دستگاه‌های مختلف داشتیم و در صورتی که این حرکت تندتر شود با سرعت بسیار بالایی ایجاد اشتغال خواهیم کرد و اشتغال‌های غیررسمی را به رسمی تبدیل می‌کنیم و درآمدهای اشتغال‌های موجود را افزایش می‌دهیم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: یکی از زیرسیستم‌ها در زیست بوم اشتغال ملی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با فضای کسب و کار است که در آن تقسیم وظایف برای دستگاه‌ها انجام دادیم مثلاً مصوب شد وزارت امور اقتصادی و دارایی با همکاری وزارت تعاون و بقیه دستگاه‌ها در خصوص ۲۲ رسته پر اشتغال که بیش از ۴۰ درصد اشتغال کشور را ایجاد می‌کنند به صورت ویژه موانع را شناسایی و رفع کنند و مقرر شد ظرف سه ماه گزارش را ارائه دهند.

وی ادامه داد: این یک تصمیم ویژه برای بهبود فضای کسب و کار در راستای اشتغال است و از ۲۲ رسته پر اشتغال کشور می‌توان به حوزه پوشاک، صنایع دستی، صنایع تبدیلی کشاورزی اشاره کرد.

او افزود: حذف مجوزهای دست و پا گیر حدود یک ماه و نیم گذشته در ارتباط با آموزشگاه‌های فنی و حرفه ای آزاد شروع شده است که قبل از این به طور متوسط حدود هشت ماه به طول می‌انجامید و الآن به سه روز کاهش پیدا کرده است و اگر ظرف سه روز همکاران ما بررسی‌ها را انجام ندهند سیستم به طور خودکار مجوز را صادر می‌کند نتیجه این شد که از اول سال تا آغاز کار دولت جدید حداکثر ۳۰ مجوز آموزشگاه صادر شده بود ولی در همین یک ماه گذشته بیش از ۳۰۰ مجوز صادر شده است.

عبدالملکی خاطر نشان کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید هر سه ماه یکبار گزارش اشتغال و بیکاری کشور را در جلسه شورای عالی اشتغال کشور ارائه دهد.

وی تصریح کرد: زیست بوم اشتغال ملی در حال فعالیت است و در تلاش هستیم تا با ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف حرکت آن را سریع‌تر کنیم.

وی گفت: یکی از مصوباتی که داشتیم در ارتباط با هدایت نقدینگی به سمت تولید و اشتغال است و بانک مرکزی با همکاری وزارت تعاون، ساز و کار تأمین مالی اشتغال پایدار را جمع بندی و ابلاغ می‌کند؛ البته تاکنون این موارد را نداشتیم؛ سال گذشته شبکه بانکی ما هزار و ۸۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرد که این تسهیلات موجب اشتغال نشده است.

وی افزود: یکی از اشکالاتی که در زیست بوم اشتغال کشور داشتیم این بود که ما یک ستون فقراتی از کدهای ملی که چه اتفاقی در حوزه اشتغال و بیکاری افراد برای آنها پیش می‌آید نداشتیم که الآن در حال ایجاد آن هستیم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: در سامانه‌ای که ایجاد کردیم یک ستون فقرات با ۲۸ میلیون کد ملی داریم که بخشی از اینها بیکار، بخشی شاغل، بخشی ناامید از کار و بخشی با درآمد پایین و یا شاغل بدون بیمه هستند که تمام برنامه‌های اشتغال ما اثر خود را روی این کدهای ملی می‌گذارد؛ مثلاً وام‌هایی که به تعدادی از این افراد پرداخت می‌شود اشتغال آنها رصد خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: بیشتر گزارش‌هایی که در گذشته از وضع اشتغال ارائه می‌شد آماری بود که از دستگاه‌های دیگر گرفته می‌شد و در صورتی که رصد اشتغال با کد ملی انجام شود کارهای موازی پوشیده می‌شود.

عبدالملکی گفت: در شش ماه اول سال ۲۵۰ هزار شغل در سامانه ثبت شده است.

وی افزود: در شرایط کرونا بیش از ۱ میلیون نفر شغل خود را از دست دادند؛ در صورتی که بحران اقتصادی پیش آید افرادی شغل خود را از دست می‌دهند که خالص اشتغال را مرکز آمار گزارش می‌دهد و آن چه که در شورای عالی اشتغال باید به آن بپردازیم غیر از رسیدگی به افرادی که شغل خود را از دست دادند گزارش آمار درباره ایجاد شغل جدید است.

وی ادامه داد: امیدواریم با بهبود فضای کسب و کار و گذشت از پیک‌های کرونا، خالص اشتغال افزایش یابد.

هدفگذاری برای ایجاد یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل جدید

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: هدف ما این است که حداقل یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل جدید شکل بگیرد.

حجت الله عبدالملکی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با اشاره به اینکه تعدادی از افراد, بیکار مطلق هستند، افزود: آن‌ها اگر کاری را آغاز کنند و درآمدی هر چند کم را داشته باشند حرکت آغازینی است و تعدادی از مشاغلی که ایجاد می‌شود از این صنف است.

وی ادامه داد: بخشی از اشتغالی که ایجاد می‌شود مثلاً برای ناامیدان از کار، به صورت اشتغال رسمی بیمه دار خواهد بود.

عبدالملکی گفت: به این سمت حرکت می‌کنیم که میزان فرار بیمه‌ای کارفرمایان را کاهش دهیم و تعدادی از مشاغل غیر رسمی را رسمی کنیم اما بخش قابل ملاحظه‌ای از یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل جدیدی که ایجاد خواهد شد، بیمه خواهد داشت و بخشی از آن خوداشتغالی خواهد بود و نمی‌توانیم آن‌ها را الزام کنیم که خودشان را بیمه کنند.

وی افزود: هر گونه تغییری در قانون کار نباید به نحوی باشد که مسئله رفاه و امنیت شغلی حدود ۲۴ میلیون نفر شاغلین فعلی را به خطر بیندازد.

عبدالملکی گفت: بیش از ۸۰ تا ۸۵ درصد کسانی که بیکارند و یا اشتغال ناقص و کم در آمد غیر رسمی دارند, از کسانی هستند که مهارت ندارند.

او با اشاره به اینکه بر مسئله مهارت تاکید داریم، افزود: اگر مسئله مهارت‌های فنی و مهارت‌های کسب و کار، حل شود، بخش زیادی از بیکاران فعلی، شاغل خواهند شد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اضافه کرد: در حال برقراری تعامل میان سازمان فنی و حرفه ای و دانشگاه‌ها هستیم که نتیجه آن، این خواهد شد دانشجویان علاقمند در هنگام تحصیلات دانشگاهی، همزمان، آموزش‌های مهارتی متناسب با رشته خود را از طریق سازمان فنی و حرفه ای بگذرانند و زمانی که تحصیلات دانشگاهی آن‌ها به پایان رسید بلافاصله جذب بازار کار شوند.

عبدالملکی با بیان اینکه ۴۰ تا ۵۵ درصد ظرفیت صنعت کشورمان، خالی است، گفت: یکی از علل آن مربوط به حوزه بروکراسی و اداری است و ما به سهم خود در حوزه تأمین اجتماعی در حال تسهیل بخشی آن هستیم.

وی افزود: تحریم‌ها در زمینه اشتغال می‌تواند نقش مؤثر مثبت داشته باشد چون منابع ارزی, محدود و واردات، کمتر می‌شود و تمایلات به سمت بازار داخل خواهد بود.

عبدالملکی ادامه داد: تولیدات داخلی باید تقویت شود و امکان جایگزین تولیدات داخلی با کالاهای وارداتی، بهتر فراهم است بنابراین انتظار داریم میزان اشتغال، افزایش یابد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اضافه کرد: من این دلیل و توجیه را که تحریم‌ها موجب شد برنامه مان محقق نشود نمی‌پذیرم؛ اگر بگوییم تحریم‌ها موجب این شد، تحریم داخلی است.

عبدالملکی با اشاره به اینکه در روستاها، ظرفیت‌های بسیار خوبی برای تولید داریم, گفت: در حال تقویت صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر هستیم تا بتوانیم اشتغال‌های روستایی را نیز بیمه و رسمی کنیم.

وی افزود: برنامه‌هایی را برای بسیج سازندگی، کمیته امداد و بنیاد برکت و ستاد اجرایی فرمان امام راحل، بنیاد علوی و بنیاد مستضعفان و معاون مناطق محروم ریاست جمهوری و نهادهایی مانند آن در نظر گرفتیم که در یک نظام هماهنگ به اشتغال روستایی کمک کند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: طرح‌های نوآورانه در وزارت کار مطرح کردیم که می‌تواند بخش زیادی از تسهیلات را به سمت اشتغال ببرد.

عبدالمکی افزود: روش‌های اجرا شده ای در دنیا و همچنین در کشورمان وجود دارد که می‌تواند بخش زیادی از نقدینگی را به سمت تولید و اشتغال، سوق دهد.

وی گفت: در طراحی زیست بوم ملی اشتغال، تکلیفی برای سازمان برنامه و بودجه مصوب شد که اعتبارات حوزه اشتغال با همکاری وزارت کار به عنوان هماهنگ کننده دیگر دستگاه‌ها در حوزه اشتغال، تنظیم شود.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: امسال ۳۲ هزار میلیارد تومان در بند الف تبصره ۱۸, برای حوزه اشتغال اعتبارات در نظر گرفته شده بود که عملکرد زیادی نداشت و پیگیر هستیم تا این اعتبارات را فعال و از این ظرفیت بودجه‌ای استفاده کنیم.

عبدالملکی با بیان اینکه در این دو ماه چندین عزل و نصب داشتیم, ادامه داد: یکی از تعهداتم در مجلس این بود که افراد مفسد، بی ربط و ناکارآمد را برکنار کنیم وزارتخانه ما در میان وزارتخانه‌ها شاید جزو مواردی بود که بیشترین عزل و نصب را داشته است و چندین نفر عزل شدند.

وی اضافه کرد: بخشی از آن‌ها افرادی بودند که انواعی از فساد از جمله فساد اقتصادی داشتند و بخشی از آن‌ها کسانی بودند که انواعی از محکومیت و جرم مانند جرایم امنیتی و اقتصادی را داشتند.

عبدالملکی ادامه داد: بخشی از آنها کسانی بودند که ناکارآمد بودند یعنی افرادی که تحصیلات و تخصص مرتبط نداشتند و پست مدیریتی را اشغال کرده و بهره برداری را کاهش داده بودند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: البته تعدادی از کسانی که از خدمات آن‌ها مرخص شدیم، مدیران خدومی بودند که یا بازنشسته شدند و یا خودشان تمایلی برای ادامه همکاری نداشتند.

وی اضافه کرد: گزارش تفصیلی در هفته‌های آینده درباره برنامه مبارزه با فسادی که عملاً در وزارتخانه در این دو ماه پیش رفته است و شامل همه واحدهای اقتصادی و زیر مجموعه همه صندوق‌ها می‌شود, خدمت مردم ارائه می‌کنیم.

عبدالملکی گفت: تعداد قابل ملاحظه‌ای پرونده فساد در حال تکمیل است که به زودی به قوه قضائیه ارسال می‌شود و در دو یا سه هفته دیگر گزارش مبسوطی از برنامه مبارزه با فساد در وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی را خدمت مردم ارائه خواهیم کرد.

کارشناس بازار کار نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: با توجه به پیش بینی صندوق بین المللی پول و بانک جهانی از رشد حدود دو درصدی اقتصادی ایران در سال جاری و سال آینده, این سوال مطرح است که آیا شرایط کنونی اقتصادی ایران با این رشد پیش بینی شده، ظرفیت ایجاد اشتغال را دارد یا خیر؟

فاطمه عزیزخانی ادامه داد: بخش کشاورزی کشورمان با رشد منفی رو برو است و مشکلات جدی دارد در بخش صنعت، صنایع بورسی, سودآوری پایین دارند.

وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر، اشتغالزایی از بخش نفت را نداشتیم, افزود: از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۸ حدود ۵۰ درصد اشتغالزایی در کشورمان برای بخش خدمات بود اما دولت پیشین اعلام می‌کرد سالانه ۶۰۰ هزار اشتغال ایجاد کردیم در حالی که متأسفانه ۶۰ درصد اشتغال ایجاد شده، افراد کارکن مستقل بودند و اشتغال برآمده از سیاست خاصی نبود و افراد صرفاً از روی ناچاری، اشتغالی را راه اندازی کردند.

این کارشناس بازار کار با اشاره به اینکه عمده اشتغالزایی ما در بخش خدمات و مشاغل با کیفیت پایین است, اضافه کرد: کیفیت مشاغل خیلی اهمیت دارد.

منبع: مهر