چند همسری در ایران / 9 شرط قانونی برای ازدواج دوم مرد
امیرحسین صفدری پژوهشگر حقوقی و فعال اجتماعی
رکنا: چند همسری به بیان عامیانه به وضعیتی گفته می شود که در آن یک مرد بیش از یک زن داشته باشد. یعنی فرد به شکل رسمی یا غیر رسمی همسر های متعددی دارد و همسران از حضور هم گاهی آگاه هستند و گاهی آگاه نیستند، چند همسری در اکثر کشور های توسعه یافته ممنوع محسوب می شود، اما در ایران مرد تحت شرایط خاص قانونی می تواند با داشتن همسر اول، همسر دوم یا سوم هم اختیار کند که این عمل بی شک به بنیان خانواده و جامعه آسیب های فراوانی وارد می کند.
چند همسری امری است که در میان اعراب جاهلیت رواج زیادی داشته و با آمدن دین مبارک اسلام از بی قید و بندی خارج شده و در چارچوب منظمی قرار گرفته است، که نتیجه آن عزت و آرامش زن از یک طرف و استحکام، پایداری روابط زناشویی و خانوادگی از طرف دیگر میباشد. چند همسری یکی از بحران های مهم فرهنگی و اجتماعی در هر جامعه ای است که متاسفانه امروزه در برخی از جوامع در حال افزایش پیدا کردن است. افراد دلایل مختلفی برای روی آوردن به چند همسری دارند و توجیهات خاص خودشان را هم برای چند همسری می آورند که این توجیهات برای همسرشان هیچ گاه قابل قبول نمی باشد اما این مسئله علاوه بر فواید وهم آوری که به ظاهر برای برخی از افراد دارد، آسیب های گسترده ای برای خانواده و به تبع آن برای جامعه به دنبال خواهد داشت.
باید به این امر توجه کرد که نباید عقاید شخصی خود را در خصوص چند همسری ملاک عمل قرار بدهیم چند همسری جز پر آسیب ترین ناهنجار های اجتماعی محسوب می شود، با چند همسری نه تنها جامعه از فساد و فحشا دور نمی شود بلکه باعث افزایش فساد و فحشا و حتی تنوع طلبی در جامعه هم می شود. نکته مهم این است که چند همسری باعث از هم پاشیدگی خانواده ها و افزایش طلاق در سطح جامعه می شود. این پدیده اجتماعی منفور باعث ایجاد شدن بزرگ ترین آسیب های روحی و روانی برای زنان در هر جامعه ای می باشد و اعتماد را در میان زن و شوهر به کلی از بین می برد. چند همسری اثرات خطرناک و غیرقابل جبرانی را برای افراد و مخصوصا زنان در جامعه و خانواده ایجاد می کند.
چند همسری تعادل و آرامش خانه و خانواده را از بین می برد و در آن خانواده تشنج های روانی همیشه بر اوضاع حاکم است و افراد آن خانه ها جز پرخاشگرترین و افسرده ترین افراد در جامعه محسوب می شوند باید جلوی چند همسری گرفته شود تا خانواده و جامعه دچار آسیب های جدی نشود. در کشور ما در برخی از موضوعات مهم نبود قانون به طور جدی احساس می شود و نبودن قانون خاص برای چند همسری هم جز آن می باشد ما قانون خاصی راجب چند همسری و کودک همسری در کشورمان نداریم که این یک ضعف در قانونگذاری برای ما محسوب می شود، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی باید به فکر تصویب قانون جامع و علمی در این خصوص به طور خاص باشند چرا که جای خالی چنین قانونی در قوانین حقوقی ایران به شدت احساس می شود.
در قانون مدنی، و قانون حمایت خانواده که مصوب سال 1353 است در برخی از مواد آن به پدیده چند همسری اشاره هایی شده است: به طوری که در قانون مدنی به صراحت در خصوص چند همسری چیزی عنوان نشده اما در ذیل مواد مربوط به ارث اشاره هایی به صورت ضمنی شده است، ولی در قانون حمایت خانواده سال 1353 در ماده 16 آن، اصل را بر ممنوعیت ازدواج مجدد مردان قرار داده و مقرر کرده است: مرد نمیتواند با داشتن زن، همسر دوم اختیار کند مگر در این موارد: 1ـ رضایت همسر اول. 2ـ عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی.3 ـ عدم تمکین زن از شوهر. 4ـ ابتلای زن به جنون یا امراض صعبالعلاج. 5ـ محکومیت زن به حبس 5سال یا بیش از 5سال. 6ـ ابتلای زن به هرگونه اعتیاد مضر. 7ـ ترک زندگی خانوادگی از طرف زن. 8 ـ عقیم بودن زن. 9ـ مفقودالاثر شدن زن. نکته مهم این ماده این است که اگر زن بند های 2 تا 9 را رعایت کرده باشد مرد حق ازدواج مجدد چه دائم و چه موقت را نخواهد داشت مگر با رضایت همسر اول که می تواند ازدواج مجدد داشته باشد.
نگاه قرآن در خصوص چند همسری را می توان در آیات 2 و 3 سوره نساء مشاهده کرد، در این 2 آیه دو نکته مهم وجود دارد: یکی اینکه تعدد زوجات مشروط به توانایی و رعایت عدالت بین همسران است که مطمئنا هر فردی این توانایی را دارا نمی باشد که این عدالت را رعایت کند پس از گرفتن همسر دوم منع می شود. دوم اینکه اجازه چنین امری مربوط به مواقع غیرعادی است و فرد نمی تواند که هر موقع دلش خواست اقدام به چند همسری کند. با توجه به آیات و روایات متوجه می شویم که قرآن با چند همسری مخالف است برای همین شرایط خاصی را عنوان کرده تا هر شخصی نتواند هر موقع که دلش خواست تعدد زوجات کند.
یکی از عوامل اصلی چند همسری مردان در هر جامعه ای، برآورده کردن امیال جنسی آن ها و علل دیگر آن در خصوص مسائل مربوط به فرزندآوری و بقای نسل می باشد. مسائل فرهنگی،اجتماعی و مذهبی هم علل های دیگری هستند که گرایش به چند همسری را رواج می دهد. برخی از فرهنگ های غلط این حق را برای مرد قائل می شوند که تعدد زوجات داشته باشند و این فرهنگ غلط نسل به نسل منتقل می شود. چند همسری در بین مردان رایج می باشد و زنان در اسلام و قانون ما ممنوع از چند شوهری هستند که دلیل آن مربوط به مسائل فقهی می باشد. از مهمترین آسیب های پدیده چند همسری آسیب های روحی و روانی آن برای زنان است به طوری که چند همسری باعث ایجاد اختلالات شدید روحی و روانی از قبیل افسردگی و اختلالات شدید اضطرابی در زنان و به تبع آن ها در کودکان می شود.
چند همسری اصولا یکی از اصلی ترین دلایل از هم پاشیدگی خانواده ها، ایجاد تنش روانی، آزار جنسی، کودک آزاری،کودک همسری، خیانت و طلاق در جامعه می باشد. باید دانست که با چند همسری احتمال انتقال بیماری های مقاربتی را هم دو چندان می کنیم از جمله آن بیماری ها: ایدز، بیماری های تناسلی، بیماری های عفونی، سوزاک، هپاتیت و.. در خانواده های چند همسری به شدت این بیماری ها بالا می باشد چرا که کافی است یک نفر در چنین خانواده ای مبتلا به یک بیماری باشد و این بیماری از طریق آن مرد به سایر همسران منتقل خواهد شد.
در چند همسری، رقابت های همسران و تنش ها و اضطراب هایی که زنان تحمل می کنند برای رفاه و آسایش کودکان خود تاثیرات منفی زیادی را بر تربیت و شکل گیری شخصیت کودکان آنها در آینده می گذارد و کودکان نیز ممکن است درگیر رقابت های مادران خود شوند، و این امر باعث ایجاد اختلالات روحی و روانی در کودکان می شود، و در پی آن امکان دارد این کودکان تبدیل به بزهکاران آینده در جامعه شوند. برای جلوگیری از تولید بزهکار در آینده قانونگذار ما باید نگاه ویژه ای به این مسائل اجتماعی و فرهنگی که رو به افزایش می باشد داشته باشد و با تصویب قانون جامع و علمی که با عرف جامعه هم همخوانی داشته باشد از ایجاد چنین پدیده هایی که در آینده می تواند باعث مشکلات زیادی در جامعه شود جلوگیری کند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
چرا شما فقط مردهارو میخواید بکوبید و همه چیز رو به گردن مردها بندازین؟؟؟هروقت خود زنها یاد گرفتن و حاۻر نشن وارد زندگی یک مرد بشن که همسر داره و هم جنس همون خانوم حساب میشه خودبه خود جامع درست میشه و دیگه حتی اگه مردی هم دلش بخواد چند همسری رو انتخاب کنه کسی وجود نداره که باهاش ازدواج کنه..چند ساله مد شده همش مردهای بدبخت رو تو هر چیزی مقصر نشون بدن و تیریپ روشنفکری حمایت از زن بگیرن واسه سو استفاده های خودشون از این قشر..اگه مسئول ثبت کامنتهای رکنا هم جزو همین روشنفکرها باشه احتمالا کامنت من رو نشر نمیده
بایک همسر تو مخارج زندگی ماندیم
خب با این افاضات به ظاهر دلسوزانه برای جامعه زنان پس تکلیلف میلیون ها زن بیوه یا دختران شوهر نکرده از سن ازدواج گذشته و دیگر زن های سن و سال دار مجرد چی میشه؟ نکنه دوست دارین اونا برن راهبه و مادر مقدس بشن؟ به هر حال جوان مجرد که نمیره سراغ این جور زن ها! افاضه دیگری نبود؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
چند همسری جرم محسوب میشود و این کار شنیع و ناپسند می باشد
راجب اشتباه است راجع به درست می باشد.آقای نگارنده درک درستی ازانسان ندارند وخودرابالاتراز خدا میداند وتفسیرقران را هم تحریف کرده اند.متاسفم برای یک شخص تحصیلکرده که انگاره های خود را قانون تصورمیکند.نه تنها درک درستی از قانون وقران ندارند بلکه از روانشناسی مردان کاملا ناآگاه هستند.
سلام...رسم و رسوم اعراب رو نباید به آداب اصیل ایرانی قاطی کرد..چند همسری آداب مردم بی فرهنگ غرب میباشد..ایرانیان همواره برای زنان و همسرتان در طول تاریخ ارزش خاص قابل بوده اند و آنان را الهه عشق می نامیدند.. همیشه به یک نفر متعهد بوده اند که متاسفانه این رسم چند همسری هم از پیشکشبهای اعراب بعد از تصرف ایران است...ننگ و ننگ و صد ننگ به این آداب زشت که به آداب اصیل ایران زمین القا شده....ننگ.