موسیقی اصیل تا ۵۰ سال آینده از بین می‌رود

برنامه ساعت «بیست و پنج» این هفته با حضور حسین علیشاپور، خواننده موسیقی اصیل ایرانی روی آنتن شبکه پنج سیما رفت.

در ابتدای این برنامه گفت‌وگوی زنده تلفنی با حمید خسروبیگی، مدیر برگزاری نخستین فستیوال موسیقی الکترونیک انجام شد که درباره این رویداد و اتفاقاتی که قرار است در هفته جاری رقم بخورد صحبت کرد. نخستین فستیوال موسیقی الکترونیک قرار بود از ۱۲ تا ۱۸ اسفند در پردیس سینمایی چارسو برگزار ‌شود که تاریخ شروع آن به ۱۵ اسفند موکول شد.

در بخش زیروبم گفت‌وگوی ویژه‌ای با حسین شریفی، نوازنده انجام شد و نقد آلبوم نیز به «درهم» رضا یزدانی اختصاص داشت. پس از پخش اخبار موسیقی، بخش گفت‌وگوی زنده با حضور مهمان برنامه حسین علیشاپور، خواننده موسیقی اصیل آغاز شد.

حسین علیشاپور در ابتدا در خصوص شروع فعالیت‌های خود در عرصه موسیقی و خوانندگی گفت: «من از سال‌ها پیش خوانندگی را آغاز کردم، ۲۵ سال از روزی که در خدمت استاد صدیق تعریف خوانندگی را تمرین می‌کردم می‌گذرد، از سال ۷۵ نزد مرحوم استاد رضوی سروستانی و سپس در خدمت استاد محسن کرامتی بودم و از محضر اساتیدی نظیر منوچهر همایون‌پور، مرحوم دکتر حسین قمی و مرحوم احمد ابراهیمی بهره بردم.»

از مکاتب آوازی هیچ کجا هیچ صحبتی نمی‌شود

در ادامه امیرحسین مدرس از حسین علیشاپور درباره دلیل شناخته نشدن مکاتب آوازی سوال کرد و او گفت: «نخستین دلیل این امر این است که از مکاتب آوازی هیچ صحبتی نمی‌شود و این در حالی است که اگر شبکه‌های ماهواره‌ای را نگاه کنید می‌بینید آن‌ها در مورد انواع سبک‌ها نظیر بلوز، جاز و راک صحبت می‌کنند اما اینجا شما اصلا می‌بینید که در مورد سبک آوازی اصفهان، تبریز، تفرش، تهران و... صحبت شود. قصد متهم کردن کسی را ندارم اما ارائه مشکل دارد. با این کار ما داریم بخشی از فرهنگ ملی‌مان را خراب می‌کنیم. آذربایجان چقدر تلاش کرد تا تار را به نام خود بزند، اما ما عملا آن‌چه را که داریم به دلیل تنبلی از دست می‌دهیم.»

مسئولیت فرهنگی در موسیقی وجود ندارد

او افزود: «همه چیز لازم نیست مشمول جذابیت باشد، متاسفانه قبول مسئولیت فرهنگی در کشور ما به طور کلی وجود ندارد. اگرچه یکی از وظایف موسیقی ایجاد احساس لذت است اما از چه باید لذت برد؟ جوان ما موسیقی باتحرک می‌خواهد اما آواز اصیل، پایه ایرانی بودن جوان است که ما باید این موضوع را به او بفهمانیم. من هم از این منظر به موسیقی می‌نگرم اما معتقدم در موسیقی هیچ ژانری نباید محدود شود و همه باید آزادانه انتخاب کنند ولی پایه را نباید از یاد برد.»

گنجینه غنی استاد شجریان

امیرحسین مدرس پرسید امروز چقدر شاهد رعایت ظرایف آوازخوانی هستیم؟ و علیشاپور پاسخ داد: «ما خوشبختانه در بین خوانندگان ایرانی صدای خوب داریم منتها دچار تک الگویی شده‌ایم و اینکه بخواهیم تعدد در الگو داشته باشیم نیاز به ممارست دارد. خدا استاد شجریان را حفظ کند ایشان زحمت کشیدند و این بنا را گذاشتند تا از گنجینه‌شان استفاده کنند و این باعث شده که گنجینه غنی، افراد را از توجه به ماخذ دیگر بی‌نیاز کند و لذا الگوهای دیگر را تجربه نکرده‌اند. نکته دیگر این که ما هر کدام با شعری نوستالژی خاصی داریم و قرار نیست یک شعر را مثل هم بخوانیم اما باید جوری بخوانیم که پیام شعر حفظ شود.»

علیشاپور تصریح کرد: «شعر سعدی مانا و جاری است و خواننده‌ای که شعر را هرگونه خواست بخواند واقعا به ادبیات جفا کرده است. در برخی سبک‌ها می‌گویند موزیکالیته مقدم است ولی غلط خواندن چیز دیگری است. یکی از مسائلی که امروزه چالش شده است عدم همنشینی ادبا و موزیسین‌هاست که قبلا با هم همنشینی و همکاری داشتند اما امروز دیگر شاهد این اتفاق نیستیم.»

غیرایرانی‌ها دوست دارند موسیقی ایرانی بشنوند

او درباره حضور موسیقی ایرانی در میان مخاطبان غیرایرانی گفت: «غیرایرانی‌‌ها دوست دارند چیزی را بشنوند که ایرانی باشد اما بسیاری از موزیسین‌های ما علاقمندند چیزی بخوانند که غیرایرانی است. دو سال پیش با مهدی رستمی تور کنسرتی در انگلستان داشتیم که بخش اول بداهه بود و قاعده و قرار ما این بود که تصنیفی را من بخوانم و بند دیگر را او جواب دهد و جالب این بود که شنونده خارجی بخش اول را بیشتر ‌پسندید. یعنی در مقایسه با بخش دوم که کمانچه و هارپ اضافه شد، بخش اول را بیشتر دوست داشتند و می‌گفتند اسرار آمیز بودن موسیقی این جا معلوم می‌شود.»

اپرای مولانا و حافظ، تجربه باارزش خوانندگی

حسین علیشاپور در ادامه درخصوص همکاری در اپرای حافظ و مولانا گفت: «در اپرای مولانا آهنگ‌ها ساخته بهزاد عبدی بود و با ارکستر ناسیونال اوکراین ضبط شد و همایون شجریان و محمد اعتمادی هم حضور داشتند که محمد در نقش مولانا و همایون در جایگاه شمس و من در نقش پدر مولانا بودم. این کار تجربه خوبی بود و من متوجه شدم در یک زمان‌هایی، آوازخوان باید با صدا بازی کند البته نه به این مفهوم که صدا را از ماهیت خارج کنیم. در اپرای حافظ من در نقش عبید زاکانی بودم. عبید آدمی است که در عین شوخ و شنگی، درد دارد. در آن جا خیلی خودم نبودم و عبید بودم.»

تا قانونی نباشد کپی رایت رعایت نمی‌شود

در ادامه مدرس از این هنرمند Artist پرسید در بحث انتشار آلبوم با مشکلات پیش رو چگونه مواجه می‌شود و او پاسخ دا: «تا قانونی در این باره ایجاد نشود این مشکلات حل شدنی نیست. من آوازخوانم و در آلبوم مجال آوازخوانی وجود دارد. امیدوارم آلبوم منتشرکردن از بین نرود آن وقت آواز خوانی محدود می‌شود و ما تنها در کنسرت‌ها شاهد آوازخوانی خواهیم بود.»

در پنجاه سال آینده اثری از موسیقی اصیل نخواهد بود

او در مورد آینده موسیقی اصیل ایرانی گفت: «اگر به گونه‌ای پیش برود که محتوای آواز پسرفت کند و تمرین و تدبر را کم کنند آینده موسیقی ایرانی آینده خوبی نیست و امثال من، دست تنها کاری نمی‌توانند بکنند بلکه موسیقی باید دغدغه باشد نه اینکه تنها ۱۰ روز فستیوال فجر داشته باشیم. چه بسا کنسرتی که در جشنواره برگزار کنیم در برخی شهرها اجازه اجرا نداشته باشد و اگر افرادی که دغدغه آواز دارند تنها بمانند آن وقت آینده خوبی نخواهیم داشت.»

حسین علیشاپور در صحبت پایانی خود گفت: «من به عنوان هنرمند تنها می‌توانم آموزش بدهم اما برای ارائه آن پول و دغدغه و فکر نیاز است. کسی که در یک مبدا فرهنگی نشسته است و دلسوز هویت ملی است باید برای موسیقی زحمت بکشد. من قول می‌دهم اگر با همین وضعیت ادامه دهیم پنجاه سال دیگر اثری از موسیقی نخواهد ماند.»

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.