اهمیت احسان ونیکی به پدر ومادر

سوره اسراء / آیه هاى 25 - 23 ///  وَ قَضى رَبُّکَ اَلاَّ تَعْبُدُوا اِلاَّ اِیّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ اِحْساناً اِمّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ اَحَدُهُما اَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما اُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَولاً کَریماً. (23)  وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانی صَغیراً. (24)  رَبُّکُمْ اَعْلَمُ بِما فی نُفُوسِکُمْ اِنْ تَکُونُوا صالِحینَ فَاِنَّهُ کانَ لِلْاَوَّبینَ غَفُوراً.(25) /// ترجمه : 23 - و پروردگارت مقرّر فرمود که جز او را نپرستید؛ و به پدر و مادر[تان ]نیکى کنید؛ اگر یکى از آن دو، یا هردو نزد تو [اى فرزند انسان! ]به کهنسالى رسیدند، به آنان «اُف» نگو [و کمترین اهانت به آنان روا مدار] و بر [سر] آنان بانگ مزن، و با آنان سخنى شایسته [و سرشار از احترام ] بگو. 24 - و براى آنان از سر مهر بال فروتنى فرود آر، و بگو: پروردگارا! بر آن دو رحمت [و بخشایش ] آور، همان گونه که مرا در خردى پروردند. 25 - پروردگارتان به آنچه در درون شماست داناتر است؛ اگر شایسته باشید، به یقین او نسبت به بازگشت کنندگان [به بارگاه خویش ] بسیار آمرزنده است. /// اشاره: این آیات، پس از فرمان به یکتاپرستی، به نیکی با پدر و مادر دستور میدهد که این نشان دهنده اهمیت فوق العاده این مطلب است. نکته بسیار مهم این آیه، تأکید بر احسان به والدین در سخت ترین دوران زندگی ایشان یعنی دوران پیری است؛ دورانی که ممکن است پدر و مادر از بـر آوردن ضروری ترین نیازهایشان - مانند خوردن، نظافت و ... -  ناتوان شوند و به شدت به فرزندانشان محتاج گردند. اگر چه نیکی به پدر و مادر در همه زمانها واجب است، در سنین کهولت آنان لازم تر می شود و قرآن تاکید می فرماید که سختیهای نگهداری از ایشان را به جان بخرید و کوچکترین توهینی به آنان نکنید و به خاطر داشته باشید که آنها نیز سختیهای نگهداری از شما را به جان خریدند و هرگز لب به شکایت نگشودند. در اهمیت احسان به والدین همین بس که مادام که جهاد - با همۀ اهمیتش - جنبه وجوب عینی پیدا نکند و داوطلب به قدر کافی باشد، بودن در خدمت پدر و مادر، از آن مهمتر است و اگر رفتن به جهاد موجب ناراحتی آنها شود، جایز نیست. در حدیثی از امام صادق (ع) میخوانیم که مردی نزد پیامبر(ص) آمد و عرض کرد: من جوان با نشاط و ورزیده ای هستم و جهاد را دوست دارم؛ ولی مادری دارم که از این موضوع ناراحت میشود. پیامبر فرمود: «برگرد و با مادر خویش باش. قسم به خدایی که مرا به حق برانگیخته است، یک شب که مادرت با تو مأنوس گردد، از یک سال جهاد در راه خدا بهتر است.» منبع: المیزان جلد ۱۳ صفحه۷۹.نمونه جلد ۱۲ صفحه۷۹ / قران حکیم ترجمه ایت الله مشکینی صفحه۲۸۴