چرا ریاض به دنبال افتتاح کنسولگری در نجف است؟

به گزارش رکنا، حدود ۴ ماه پیش بود که حرف و حدیث‌ها پیرامون تصمیم عربستان سعودی برای افتتاح کنسولگری در شهر نجف اشرف آغاز شد. در آن زمان، مخالفت‌های زیادی از سوی احزاب و جریان‌های سیاسی مختلف در عراق با این مسأله صورت گرفت و به نوعی چنین اقدامی از سوی ریاض در نجف اشرف، وتو شد.

با این حال، اکنون که قریب به ۴ ماه از مطرح شدن تصمیم سعودی برای بازگشایی کنسولگری در شهر نجف عراق سپری می‌شود، زمزمه‌ها درباره از سرگیری تلاش‌های ریاض برای تحقق این هدف، بیش از پیش به گوش می‌رسد. از همین روی، پر واضح است که مقامات عربستان سعودی هنوز هم از طرح خود برای افزایش نفوذ در عراق به واسطه افتتاح کنسولگری در شهر نجف اشرف چشم پوشی نکرده اند و قصد دارند به هر طریقی، به هدف خود جامه عمل بپوشانند.

در همین ارتباط، «ماجد غماس» نماینده مجلس اعلای اسلامی عراق در تهران معتقد است: «سابقه اقدامات عربستان سعودی چه در عراق و چه در دیگر نقاط منطقه این شائبه را ایجاد کرده است که احتمالا در پوشش ایجاد کنسولگری در نجف اشرف به دنبال انجام تحرکات خصمانه‌ای باشد. اما با این‌حال، معتقدم که عربستان سعودی فضایی برای ایجاد تنش و بحران در عراق به دست نخواهد آورد».

وی همچنین در ادامه می‌افزاید: «علت اصلی این مسأله هم آن است که دولت عراق در مسیر قدرتمندتر شدن گام برمی‌دارد. شما طی ماه‌های اخیر مواضع دولت عراق درقبال تضعیف محور مقاومت و هجمه‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را به عینه مشاهده کردید. سعودی‌ها با مشاهده این مواضع توسط دولت عراق، به خوبی دریافته‌اند که بغداد به سمت نوعی استقلال در تصمیم‌گیری و اتخاذ مواضع راهبردی پیش می‌رود؛ استقلالی که از آن یک کشور قدرتمندتر خواهد ساخت».

درهمین حال، روزنامه «الأخبار» لبنان نیز پیشتر با انتشار گزارشی تأکید کرده بود: «عربستان سعودی از رهگذر افتتاح کنسولگری در شهر نجف اشرف احتمالاً قصد دارد هجمه جدیدی را در شکل دیپلماسی نرم علیه عراق راه بیندازد». نمونه علنی این دست نگرانی‌ها در زمانی که «ثامر السبهان» به عنوان سفیر سابق عربستان در بغداد حضور داشت، لمس شد؛ به گونه‌ای که دخالت وی در امور داخلی عراق موجب شد تا دولت این کشور او را رسماً از خاک عراق اخراج کند.

اما در هر صورت، ناگفته پیداست که هدف اصلی و اساسی سعودی‌ها از تلاش برای افتتاح کنسولگری، مداخله جویی در امور داخلی عراق و ایجاد تفرقه میان احزاب و جریان‌های سیاسی و دولت بغداد است. از زمانی که تروریست‌های داعش در سال ۲۰۱۷ در عراق متحمل شکست نهایی شدند، سعودی‌ها تحرکات دیپلماتیک خود برای بحران سازی در عراق را در دستور کار قرار دادند تا شاید از این رهگذر، بتوانند بار دیگر عراق را به سمت هرج و مرج سوق دهند.

اکنون نیز اختلاف افکنی میان جریان‌های سیاسی عراق و دولت بغداد نصب العین مقامات ریاض قرار گرفته است و آن‌ها به دنبال آن هستند تا اینگونه القاء کنند که احزاب و جریان‌های سیاسی به دنبال سرنگونی دولت بغداد هستند؛ حال آنکه خود در راستای تحقق این هدف تلاش می‌کنند تا بدین ترتیب عراق وارد ورطه‌ای از تنش‌های سیاسی شود. در این میان، سعودی‌ها قصد دارند حتی الامکان در احزاب و جریان‌هایی که به نوعی منتقد دولت بغداد هستند، نفوذ کنند.

این تلاش مذبوحانه از سوی حکام آل سعود درحالی است که قاطبه احزاب و جریان‌های سیاسی عراق ـ اعم از جریان‌های حامی و منتقد ـ بار‌ها و در مناسبت‌های مختلف تأکید کرده اند که هیچگونه مداخله خارجی در امور داخلی کشور خود و علیه دولت را نمی‌پذیرند و اجازه نخواهد داد که بیگانگان در نوع روابط میان احزاب و جریان‌های سیاسی با دولت مداخله کنند.

درهمین حال، جریان‌های عراقی بار‌ها خطاب به دولت اعلام کرده اند که هدف اصلی و اساسی آن‌ها از مطرح نمودن ملاحظاتشان در قبال عملکرد دولت، بهبود اقدامات آن در زمینه خدمت رسانی عمومی و همچنین تسریع روند بازسازی عراق در مرحله پساداعش است تا بدین ترتیب، دستاورد‌های حاصل از غلبه بر تروریسم از بین نرود؛ درست همان چیزی که ریاض برای عدم تحقق آن تلاش می‌کند تا بدین ترتیب، دستاورد‌های ناشی از شکست تروریسم در عراق، از بین بروند.

مقامات ریاض بر این باورند که احزاب و جریان‌های سیاسی باید در مقابل دولت بایستند تا بدین ترتیب دولت بغداد از قدرت ساقط شده و به تبع آن، در عراق بحران و هرج و مرج حاکم شود؛ این درحالی است که گروه‌ها و جریان‌های عراقی براین باورند که حمایت از دولت در دستور کار قرار دارد و در نهایت اگر ملاحظاتی نسبت به عملکرد آن داشته باشند، از راهکار‌های قانونی، مسائل را مورد پیگیری قرار می‌دهند. بنابراین، عدم رویارویی و مواجهه احزاب سیاسی عراق با دولت بغداد، موجبات عصبانیت سعودی را فراهم آورده است.

در هر حال، قدر مسلم آن است که عربستان سعودی با از سرگیری تلاش‌های خود برای افتتاح کنسولگری در شهر نجف اشرف عراق به دنبال بسط نفوذ خود در این کشور با هدف اختلاف افکنی و تفرقه در آنجاست؛ به ویژه اینکه سعودی‌ها پس از نابودی داعش در عراق هنوز روزنه نفوذی در این کشور برای خود به دست نیاورده اند.

مسأله دیگر آن است که در مقایسه با ۴ ماه گذشته تغییر و تحولی در مواضع اقشار مختلف عراق در قبال تحرکات مشکوک سعودی برای افتتاح کنسولگری در شهر نجف، رخ نداده است. همانطور که ۴ ماه گذشته اقشار مختلف عراق مخالفت قاطعانه خود با اقدامات سعودی را اعلام کردند، اکنون نیز همان مواضع را درقبال تلاش‌های آن برای افتتاح کنسولگری اتخاذ خواهند کرد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.