جای خالی ملاحظات ملی در استیضاح‌های بهارستان

شهاب‌الدین بی‌مقدار نماینده تبریز معتقد است: «استیضاح در کل ابزار خوبی است، ولی وقتی تعداد این استیضاح‌ها از وزیران زیاد می‌شود، خاصیت خودش را از دست می‌‌دهد.» قاسم میرزایی‌‌نکو عضو فراکسیون امید در همین باره معتقد است: «امروز شاهدیم این موضوع به یک رابطه دکان تجارتی (بده - بستان) تبدیل شده است، در خوشبینانه‌ترین حالت این گونه می‌شود که نماینده می‌خواهد مشکلات منطقه را با این ابزار نظارتی مرتفع کند، از این‌رو ما به ندرت شاهد این هستیم که برای طرح سؤال نیاز به حضور وزیر باشد.» این نظر البته تنها معطوف به نمایندگان و فعالان سیاسی اصلاح‌طلب یا طرفدار دولت نیست. محمد جواد آرین منش نماینده ادوار اصولگرا هم در این باره گفته است: «با قاطعیت عرض می‌کنم که ۸۰ درصد استیضاح‌های وزیران در راستای منافع ملی و حقوق مردم نیست. بسیاری از این استیضاح‌ها در واقع نوعی مطالبات محلی و منطقه‌ای است یعنی نماینده‌ای خواسته‌اش را با وزیر در میان می‌گذارد و وقتی این خواسته از سوی وزیر قانونی و مشروع تشخیص داده نمی‌شود، شاهد کلید خوردن استیضاح آن وزیر هستیم که متأسفانه این آفت در مجلس ما وجود دارد.»

دغدغه‌های ملی یا محلی

استیضاح‎ها عموماً نه از سوی فراکسیون‌ها که به‌صورت شخصی از طرف نمایندگان دنبال می‌شود و این خود نشانه‎ای است از آنکه بسیاری از این طرح استیضاح‎ها بیش از آنکه جنبه ملی داشته باشد به مسائل محلی و منطقه‎ای مربوط می‎شود.

غلامرضا حیدری نماینده تهران با بیان اینکه، استیضاح یک ابزار نظارتی نمایندگان است و از این ابزار اگر در جایگاه خودش استفاده نشود، باعث سست شدن آن می‎شود، به ایرنا گفت: «سؤالات بایستی حتی الامکان در مسائل ملی و کلان کشور و بحث عمومی باشد، ما نمایندگان نباید صرفاً به‌دلیل آنکه مدیری را می‌خواهیم جا به جا کنیم، وزیران را استیضاح کنیم، این کار در‌ شأن ما نیست.» حیدری با اشاره به اینکه ما نمایندگان نباید در عزل و نصب مسئولان اجرایی دخالت کنیم، افزود: «این کار یک باتلاق است، اگر که بخواهیم در عزل و نصب مدیران دخالت کنیم، دستگاه اجرایی اختیارات خود را دارد، این درست نیست که به این عنوان وزیران را استیضاح کنیم.»

وی تصریح کرد: «اینکه ما به یک وزیر بگوییم چرا یک مدیر را برداشتی و چرا یکی دیگر را برنمی‎داری در‌ شأن مجلس نیست و بازتاب عمومی خوبی در جامعه ندارد. با توجه به اولویت‌‌های اصلی کشور، این استیضاح‌‌ها را که جنبه محلی دارد به صلاح نمی‎دانم و قطعاً نمایندگان در این موضوع دوراندیشی خواهند داشت و همه جوانب را خواهند سنجید.» آرین‌‌منش نماینده ادوار اصولگرا نیز در تشریح منطقه‌ای بودن خواسته‌های نمایندگان استیضاح‌کننده و تبعات آن به ایلنا توضیح داد: «نمونه و مصداق این قضیه را بنده در نزدیک به ۵۰ هزار پروژه نیمه تمامی می‌دانم که روی دست دولت مانده و قادر به تکمیل آنها نیست چراکه نماینده‌ای اصرار کرده تا پروژه‌ای در دوره نمایندگی وی در حوزه انتخاباتی او آغاز شود و وزیر مجبور شده به نماینده باج دهد و در نتیجه این حجم بالا از پروژه‌های نیمه تمام به وجود آمده است.» وی در رابطه با راهکار جلوگیری از این میزان اتلاف انرژی، زمان و سرمایه کشور نیز گفت: «راهکار این موضوع وجدان بیدار نمایندگان و ترجیح منافع ملی بر مصالح شخصی، گروهی و جناحی بوده و این به معنی تحقق سوگندی است که نمایندگان در شروع کار خود خورده‌اند.»

سهم وزارتخانه‌ها در مشکلات

نکته دیگری که مورد توجه برخی نمایندگان است اینکه سهم وزیران و وزارتخانه‌ها در بروز مشکلات چقدر است؟ آیا همه مشکلات موجود چه ملی و چه محلی و منطقه‌ای را باید به حساب وزیران گذاشت؟ آیا امکانات و اختیارات در دست و موجود کفاف حل همه مشکلات را می‌دهد؟ و در نهایت اینکه بر این اساس آیا با جابه‌جایی یک وزیر همه مطالبات پاسخ داده خواهد شد؟ شهاب‌‌الدین بی‌مقدار از مخالفان استیضاح «محمود حجتی» وزیر جهاد کشاورزی به ایرنا گفت: «بحث اینکه اگر وزیری برود، چه کسی جای او خواهد آمد و چه عملکردی خواهد داشت نیز، مسأله بسیار مهمی است.» نماینده تبریز افزود: «بعضی سیاست‎های کلی کشور دست وزیر نیست؛ مثلاً در بحث گندم، عده‌ای از قیمت آن ناراضی هستند و آقای حجتی نیز در این باره با نماینده‌ها هم نظر است، ولی دولت براساس شرایط بودجه‌ای کشور، تصمیمی را اتخاذ کرد و ما نیز دوباره نامه‌ای در این خصوص نوشتیم و اعتراض خودمان را اعلام کردیم.» وی ادامه داد: «مثلاً واردات یکسری وسایل به کشور به‌دلیل کمبود ارز، به راحتی صورت نمی‎گیرد، که حل این مشکل کمک و همکاری همگانی را می‌طلبد لذا با استیضاح هیچ وزیری مشکلات کشور حل نخواهد شد. مثلاً در حال حاضر وزیر اقتصاد و تعاون استیضاح شدند، رأی هم آورد، مگر الان مشکلات حوزه اقتصاد یا تعاون حل شده است؟» این نماینده مجلس تأکید کرد: «مطمئناً اگر شخص دیگری به جای آقای حجتی بیاید، نمی‌تواند عملکردی بهتر از وی داشته باشد، به جز اینکه چند ماهی وزارتخانه بدون سرپرست باقی مانده، کارهای مربوط به آن به حالت (تعلیق) درمی آید و عقب می‌افتد و همچنین یک بلاتکلیفی و سردرگمی برای معاونان ایجاد می‌شود که نمی‌دانند خواهند ماند یا خیر. مطمئناً این استیضاح‌ها بی‌فایده و هزینه بر است.»

درخواست توقف استیضاح‌ها

شاید همین ملاحظات است که عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از درخواست جمعی از همکارانش برای توقف دو استیضاح وزیر علوم و وزیر جهاد کشاورزی خبر داده است. طرح استیضاح منصور غلامی وزیر علوم 13 آذر ماه تقدیم هیأت رئیسه مجلس شده و طرح استیضاح محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی هم هفته گذشته اعلام وصول شد. شهباز حسن‌پور در گفت‌و‌گو با میزان از درخواست جمعی از نمایندگان مجلس مبنی بر توقف و خروج استیضاح وزرای علوم و تحقیقات و جهاد کشاورزی از دستور کار مجلس خبر داد. به گفته وی، مردم همواره از مجلس می‌خواهند با گرانی‎های افسارگسیخته در بازار Store مقابله کنند که ما باید در این جهت حرکت کنیم. مجتبی ذوالنور نماینده اصولگرای قم هم در دیدار رئیسان دانشگاه‌های قم، صنعتی و حضرت معصومه(س) با قدردانی از عملکرد مثبت و ایجاد فضای آرام دانشگاه‌ها در زمان وزارت «منصور غلامی» گفته است: «امیدوارم مسأله استیضاح وزیر علوم به صحن علنی مجلس شورای اسلامی کشیده نشود.» او همچنین خبر داد که تاکنون تمام تلاش خود را برای بازپس‌‌گیری امضای نمایندگان موافق استیضاح وزیر علوم انجام داده است.

یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم از احتمال منتفی شدن استیضاح وزیرعلوم خبر داد. محمدجواد ابطحی با اشاره به حضور منصورغلامی در جلسه دیروز این کمیسیون گفت که مهلتی دو هفته‌‌ای به وزیر علوم داده شد تا مشکلات مورد نظر نمایندگان را حل و فصل کند. وی با اشاره به اینکه متقاضیان استیضاح غلامی از ۸۵ نفر به ۲۵ نفر کاهش پیدا کرده‌اند، تصریح کرد: با توجه به مهلت دو هفته‌ای به وزیر علوم، به نظر می رسد که تعداد متقاضیان استیضاح بیش از این کاهش یابد و در نهایت استیضاح غلامی منتفی شود.

دیروز بهروز نعمتی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس هم با اشاره به اینکه وزیران ۱۰روز فرصت دارند تا برای حضور در جلسه استیضاح اعلام آمادگی کنند گفت که تا این لحظه هنوز نامه‌ای از سوی وزیر جهاد کشاورزی به هیأت رئیسه نرسیده لذا هنوز زمان دقیق استیضاح وزیر جهاد کشاورزی مشخص نیست.وی افزود: نمایندگان استیضاح‌کننده گزارشاتی از وزیر در خصوص محور‌های اصلی استیضاح خواسته‌اند و پس از آن استیضاح‌کنندگان نظرات خود را اعلام خواهند کرد و براساس آیین نامه برای منتفی شدن استیضاح اعلام وصول شده باید همه درخواست‌کنندگان امضای خود را پس بگیرند.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید