شورای نگهبان از انتخابات الکترونیکی استقبال کند

این موضوعی است که از 5 سال پیش دولت هم بر آن تأکید دارد اما شورای نگهبان تا اینجای کار به بهانه‌هایی چون عدم تأیید فنی تجهیزات، آن را تأیید نکرده است. البته در فاصله یک سال و نیم اخیر بعد از انتخابات اردیبهشت 96 این موضوع تقریباً مسکوت بود اما حالا که رئیس مجلس یک بار دیگر آن را مورد تأکید قرار داده، شاید قدری بحث‌ها درباره آن شروع شوند. خصوصاً در روزهایی که مجلس منتظر دریافت لایحه جامع انتخابات کشور از طرف دولت است؛ لایحه‌ای که قبلاً دولتی‌ها اعلام کرده بودند که برگزاری الکترونیک انتخابات قسمتی از محتوای آن را به خود اختصاص خواهد داد. لاریجانی البته این سخنان را در قالب موضوع کلان‌تر دولت الکترونیک مطرح کرده است. موضوعی که او بابت بی‌توجهی دستگاه‌های مختلف به آن ، دست به انتقاداتی زده و گفته که «برخی دستگاه‌ها در داخل سازمان خود الکترونیکی شده‌اند اما به دولت الکترونیک متصل نشده‌اند که باید در این زمینه سیاست تشویقی و تنبیهی در نظر گرفته شود.»

گریز دستگاه‌هـــــــــــــا از الحاق به دولت الکترونیک

خیلی قبل‌تر از اینها در انتخابات سال 92 موضوع توسعه و تکمیل دولت الکترونیک از وعده‌های حسن روحانی بود، وعده‌ای که علی لاریجانی دیروز در نشست بررسی دستاوردهای دولت الکترونیک و میزان پیشرفت آن آمار تأمل برانگیزی درباره‌اش ارائه داد؛ باید اطلاعات 2 هزار و 500 دستگاه در دولت الکترونیک قرار گیرد ولی ظاهراً تنها اطلاعات 260 دستگاه در دولت الکترونیک قرار گرفته است. او می‌گوید که خیلی از دستگاه‌ها در داخل سازمان خود الکترونیکی شده‌اند اما به دولت الکترونیک متصل نیستند. وی با اشاره به اینکه مقصود از اجرای دولت الکترونیک تنها اتصال قوه مجریه به سیستم نیست، افزوده است: «تمام دستگاه‌هایی که به مردم خدمات ارائه می‌دهند، باید اطلاعات خود را در دسترس قرار دهند چرا که مقصود از دولت الکترونیک حکومت هوشمند است که تمامی دستگاه‌ها اعم از قوه مقننه، قوه قضائیه و نیروهای مسلح باید به این سیستم متصل شوند تا بتوان ارائه خدمت به مردم را تسهیل کرد.» پیش از این هم محمد جوادآذری جهرمی، وزیر ارتباطات اظهاراتی مشابه را در برنامه «حالا خورشید» مطرح کرده بود. او روز 18 شهریور در این برنامه گفت که دستگاه‌های خارج از قوه مجریه هنوز حاضر نشده‌اند به دولت الکترونیک بپیوندند. او در این زمینه قوه قضائیه و نیروی انتظامی را مثال زد و گفت: «موضع دستگاه قضا این است که ما قوه‌ای مجزا و مستقل هستیم و زیر نظر دولت نیستیم، نیروی انتظامی استدلال دارد که ما زیر نظر دولت نیستیم و خودمان می‌توانیم فعالیت خود را ادامه دهیم.» او همچنین گفته بود: «دستگاه قضا که بیشترین استعلامات در رابطه با سازمان ثبت اسناد است، با 27 درصد، سازمان امور مالیاتی، روزنامه رسمی، شهرداری‌ها، بانک مرکزی، وزارت علوم و بیمه از دیگر دستگاه‌های غایب در دولت الکترونیک هستند.» اینها در شرایطی است که علی لاریجانی گفته است: «مجلس در برنامه ششم توسعه دولت را موظف کرده که تا پایان سال دوم اجرای برنامه ششم توسعه، زیرساخت‌های اجرای دولت الکترونیک را فراهم کند و در حال حاضر چند ماه بیشتر تا پایان سال باقی نمانده است که باید هرچه سریع‌تر تا ماه‌های باقیمانده اجرایی شود.»

اما با توجه به تشریح وضعیت توسط رئیس مجلس و پیش از آن به وسیله وزیر ارتباطات، به نظر نمی‌رسد که در شش ماه باقی مانده پیش رو اتفاق بزرگی در این زمینه رخ دهد که عقب‌ماندگی‌های یاد شده جبران شوند. از همین روست که رئیس مجلس هم وعده‌هایی برای بعد از پایان این شش ماه می‌دهد و با بیان اینکه مجلس و کمیسیون صنایع و معادن می‌توانند موضوع اتصال دستگاه‌ها به دولت الکترونیک را پیگیری کنند، تأکید می‌کند: «می‌توان در بودجه سال 98 الزامات آن را در نظر گرفت و اگر موضوع جنبه قانونی ندارد، می‌توان در شورای عالی اقتصادی قوای سه گانه موضوع را پیگیری کرد.» لاریجانی همچنین با تأکید بر اینکه دسترسی افراد به اطلاعات دستگاه‌ها از حقوق شهروندی است، افزوده است: «تمام کشورهای دنیا به دنبال چنین سیستمی هستند و اگر دستگاه‌ها بموقع اطلاعات خود را به مردم ارائه دهند، بهره‌وری در بخش‌های مختلف اعم از صنعت، خدمات و کشاورزی افزایش می‌یابد.» طبق گزارش سال 2017 سازمان ملل متحد درباره وضعیت توسعه دولت الکترونیک، ایران رتبه 106 را بین 193 کشور کسب کرده است. پادشاهی متحد (UK) که همان بریتانیا است در رتبه اول و سومالی در رتبه 193 قرار گرفته است.

ضرورت انتخابات الکترونیک

رئیس مجلس در بخشی از سخنان خود درباره دولت الکترونیک به موضوع برگزاری الکترونیکی انتخابات هم پرداخت. وی با بیان اینکه شورای نگهبان باید از برگزاری انتخابات به صورت الکترونیکی استقبال کند، گفت که «برگزاری الکترونیکی انتخابات سلامت آن را تضمین و حضور مردم را تسهیل می‌کند و همچنین دقت نظر شورای نگهبان را افزایش می‌دهد چرا که روش‌های سنتی منسوخ شده است.» رئیس مجلس تصریح کرد: «وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌تواند به برگزاری الکترونیکی انتخابات کمک کند تا برای شورای نگهبان این اطمینان خاطر حاصل شود که برگزاری الکترونیکی مشکلی ایجاد نمی‌کند.» سه سال پیش و در آستانه انتخابات اسفند 94، وزارت کشور اعلام کرد که دولت و شورای نگهبان بر سر برگزاری الکترونیکی انتخابات اتفاق نظر دارند. در آن روزها دولت اصرار داشت که انتخابات مجلس دهم در کلانشهرها به صورت الکترونیکی برگزار گردد. حتی دولت یک سوم بودجه لازم برای الکترونیکی شدن انتخابات را هم در اختیار وزارت کشور قرار داده بود. در همان روزها هم مجلسی‌ها طرحی را با عنوان اصلاح قانون Law انتخابات مجلس در دستور کار داشتند که بخشی از آن مربوط به برگزاری الکترونیک انتخابات می‌شد. این اقدام به آن دلیل بود که هفته قبل از آن شورای نگهبان در جلسه مشترک با وزارت کشور به مخالفت با برگزاری الکترونیکی انتخابات پرداخته بود. در آن زمان شورای نگهبان مهم‌ترین دلیل مخالفت خود را فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم و احتمال هک سامانه برگزاری انتخابات اعلام کرده بود. یک سال و اندی پس از آن هم در انتخابات اردیبهشت 96 در برخی حوزه‌ها رأی‌گیری به صورت الکترونیکی برگزار شد که باعث شد تا منتقدان دولت نسبت به آن سازوکار انتقادات جدی را مطرح کنند. حالا اما در حالی که دولت درصدد ارائه لایحه نظام جامع انتخاباتی به مجلس است که یک بخش مهم آن مربوط به برگزاری الکترونیکی انتخابات می‌شود، سخنان رئیس مجلس می‌تواند پیام مثبتی برای طرفداران برگزاری الکترونیکی انتخابات باشد. البته به شرط آنکه این بار شورای نگهبان این سازوکار را مورد تأیید خود قرار دهد.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید