3 معضل سبک زندگی از عوارض تغییرات آب و هوایی

یک پژوهشگر آینده پژوهی با بیان اینکه شواهد متعددی بر تغییرات آب و هوا دلالت دارند، گفت: بروز بیماری‌ها و تشدید سرطان‌ها و سکته‌ها و زایمان زودرس از عوارض تغییرات آب و هوایی است.

 احمد مهدیان در نشست تخصصی آینده‌پژوهی محیط زیست ایران  در موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار کرد: آینده پژوهی یک رویکرد جدید برای تفکر از گذشته‌نگری به آینده است که طیف وسیعی از رشته‌ها اعم از فیزیک تا علوم اجتماعی را با هدف ایجاد زندگی خود در کره زمین در بر می‌گیرد. مهمترین نقش آینده پژوهی این است که آرزوهای گذشته را به وقایع آینده تبدیل کنیم.

وی در ادامه گفت:‌آینده پژوهی احتمالات آینده را با نگاه بلند مدت تصویر و مشخص می‌کند برای ساخت آینده مطلوب چه کاری باید انجام شود و دستوراتی برای امروز به منظور دستیابی به آرزوهای آینده ارائه می‌کند.

این آینده‌پژوه در مورد گزارش‌های آینده پژوهی درباره تغییرات آب و هوا اظهار کرد: شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شرایط آب وهوا تغییر کرده است. از سال ۱۹۵۰ به بعد میانگین دمای کره زمین یک درجه افزایش یافته است همچنین پیش‌بینی می‌شود طی ۱۰۰ سال آینده دمای زمین تا ۴ درجه سانتیگراد افزایش یابد.

مهدیان با بیان اینکه طی ۵۰ سال گذشته میانگین دمای آب‌ اقیانوس‌ها نیم درجه بیشتر شده است، گفت: کاهش حجم برف در ارتفاعات نشانی از تغییرات آب و هوا است همچنین طی دو دهه گذشته سطح آب دریاها ۲۰ سانتیمتر افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود تا ۱۰۰ سال آینده این افزایش سطح دریاها به یک متر هم برسد.

وی با بیان اینکه زیر آب رفتن بسیاری از مناطق، بارش و خشکسالی‌های شدید در مناطق مختلف نشانه تغییرات آب و هوایی است، اظهار کرد: در سال‌های اخیر میزان اسیدی شدن آب دریاها تا ۳۰ درصد افزایش یافته است که این وضعیت مسلما بر حیات آب زیان تاثیر می‌گذارد. افزایش یک متری تراز دریاها حداقل زندگی ۱۵۰ میلیون نفر را در دنیا تحت تاثیر قرار می‌دهد. این وضعیت باعث می‌شود شهرهایی مثل توکیو وسنگاپور در معرض غرق شدن قرار داشته باشند.

این پژوهشگر آینده پژوهی تاکید کرد:‌ آینده پژوهی با پیش‌بینی سناریوهای مختلف کمک می کند در موضوعات مبتلابه تصمیمات درستی بگیرم. در سال ۲۰۱۵ در پاکستان نیز تعداد کشته‌شده‌های ناشی از موج گرمایی بیشتر از تعداد کشته‌های ناشی از حملات تروریستی بود که این گزارش اهمیت بحث تغییرات آب و هوا را نشان می دهد.

مهدیان با تاکید بر اینکه مجموعه این چالش‌ها باعث مهاجرت می‌شود، گفت:‌ در شرایط حاضر شاهد معضل مهاجرت در ایران نیز هستیم و می‌بینیم که خشکسالی و کم آبی باعث مهاجرت مردم از برخی شهرها شده است.

وی در ادامه با بیان اینکه کلان روندهای موثر بر تغییرات آب و هوا شامل اقدامات انسانی و روند طبیعی است. تاثیر اقدامات انسانی بر تغییرات آب و هوا با شروع انقلاب صنعتی کلید خورد و ساخت نیروگاه‌ها وصنایع متعدد باعث شد از سال ۱۹۵۰ به بعد میزان تولید گازهای گلخانه‌ای افزایش یابد که این موضوع گرمایش زمین را به دنبال داشت. انقلاب صنعتی باعث شتاب تکنولوژی و در نتیجه انبوه سدسازی‌ها، انتقال آب‌ها و جنگل‌زدایی‌ها شد. از سوی دیگر انقلاب صنعتی رشد جمعیت را به دنبال داشت که در نتیجه آن تقاضا برای استفاده از منابع تا حد بالایی زیاد شد.

این آینده پژوه در مورد تاثیر روند طبیعی بر تغییرات آب و هوا اظهار کرد: کربن دارای یک چرخه طبیعی است به‌طوری که هر صدهزار سال میزان کربن بالا و پایین می‌شود. افزون بر این تغییر زاویه گردش زمین به دور خورشید و تغییر زاویه چرخش زمین به دور خود مولفه‌های مهم طبیعی در تغییرات آب وهوایی هستند.

مهدیان با بیان اینکه یکی از چالش‌های مهم تغییرات آب وهوا دسترسی به آب شیرین است، گفت: میلیون‌ها نفر دسترسی به‌ آب شیرین ندارند و آب شیرین نیمی از جمعیت جهان توسط سایر کشورها کنترل می شود برای مثال آب سیستان و بلوچستان توسط افغانستان که در بالادست حوضه آب ریز قرار دارد کنترل می‌شود. در این زمینه راهکاری که ارائه می‌شود بازیافت محصولات فاضلابی و کشاورزی از آب شور دریاها است.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه یکی ازمسائل مهم در بحث تغییرات آب و هوا شرایط کیفی هوا است،اظهارکرد:‌ دراین زمینه افزایش یارانه سوخت پاک و کاهش یارانه سوخت فسیلی ایجاد سیستم هوشمند جهانی به منظور دسترسی جمعی به انرژی پیشنهاد می‌شود.

وی در پایان درباره تاثیرات منفی آب و هوا بر سلامت انسان گفت:‌ بروز برخی بیماری‌ها و تشدید سرطان‌ها و سکته‌ها منشا آب وهوایی دارد حتی طبق گزارش‌ها مشخص شده است در روزهایی که آلودگی هوا شدید می شود زایمان زودرس اتفاق می‌افتاد به طوری که نوزادان به جای ۹ ماه در ۷ ماهگی به دنیا می آیند.