ماجرای دردناک میدان‌های کُشتار کامبوج

در طی دوران فرمانروایی خمرهای سرخ (Khmer Rouge: خمِرهای سُرخ نام گروهی با تفکرات و ایدئولوژی مائویستی بود که از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۹ میلادی بر کشور کامبوج حکومت می‌کردند.) 1.7 تا 2.5 میلیون نفر کامبوجی بخاطر اعدام، گرسنگی یا بیماری جان خود را از دست دادند. این تعداد تقریباً یک چهارم کل جمعیت کشور را تشکیل می‌داد. به نقل از مرکز اسناد کامبوج، میدان‌های کُشتاری که تاریخ کشور کامبوج را لکه‌دار کرده‌اند، شامل بیش از 20،000 قبر دسته‌جمعی است که تعدادی بالغ بر 1.38 میلیون جسد در آن‌ها دفن شده‌اند. بزرگ‌ترین میدان کشتار کامبوج، چئونگ اِک (Choeung Ek) است که در حوالی پنوم‌پن (Phnom Penh) قرار دارد و امروزه به عنوان بنای یادبودی برای کُشته شده‌گان و نجات یافتگان شناخته می‌شود.

تاریخچه

یکی از تاریک‌ترین دوره‌های تاریخ مدرن بین سال‌های 1975 تا 1979 در کامبوج اتفاق افتاد. در این دوره، رژیم خمر سرخ به رهبری پول پوت (Pol Pot) بر کامبوج حکمرانی می‌کرد. کامبوجی‌ها پس از سال‌ها جنگ داخلی و بمب‌گذاری‌های مخفی از سوی لشکریان آمریکایی، که خودشان هم در حال جنگ با ویتنام بودند، با سقوط دولت پنوم‌پن در 17 آوریل 1975، با وعده‌ی صلح به خیابان‌ها آمدند و به سربازان خوش‌آمد گفتند.

هرچند که وعده‌ی صلح هرگز محقق نشد و خیلی سریع شهرنشنینان را گرد هم جمع کردند و آن‌ها را به عنوان بخشی از نقشه‌ی رژیم کمونیستی برای ایجاد جامعه‌ای کشاورزی، به خارج از شهرها فرستادند. دارایی‌های شخصی مصادره شد، پول منسوخ گردید و روابط خانوادگی ممنوع شد. قدرت مطلقه آنگ‌کار (Angkar) قوانین ظالمانه‌ای را تصویب کرد که جمعیت کل کشور را تحت شرایط بسیار وحشتناکی به کار روی زمین‌ها وا می‌داشت.

تیول اسلنگ (Toul Sleng) – موزه‌‎ی نسل کشی اِس-21 در پنوم‌پن – مهم‌ترین زندان سیاسی کامبوج بود و دشمنان آنگ‌کار در آنجا زندانی می‌شدند. همان‌طور که پارانویای پول پات و فرماندهان ارشد شدیدتر می‌شد، تعداد کامبوجی‌های بازداشت شده در اِس-21 هم افزایش می‌یافت. زندانی‌ها با وارد شدن به این زندان یا در حد مرگ شکنجه می‌شدند و یا اینکه آن‌ها را برای «آموزش مجدد» - اعدام - به چئونگ اِک می‌فرستادند. حدود 12،273 نفر در اِس­-21 زندانی بودند که تنها 7 نفر از آن‌ها نجات پیدا کرده‌اند.

کسانی به چئونگ اِک فرستاده می‌شدند، سفری 17 کیلومتری را پُشت کامیون‌ها طی می‌کردند. وقتی که با چشم‌های بسته به آنجا می‌رسیدند، سربازان برای جلوگیری از به هدر رفتن گلوله‌ با بیل به سرشان می‌کوبیدند و آن‌ها را به درون گودال‌هایی که پُر از هزاران جسد بود، پرتاب می‌کردند. حدود 17،000 مرد، زن و کودک در این محل اعدام شدند.

در سال 1980، بقایای تقریباً 9000 نفر از گورهای دسته‌جمعی که قبلاً محل باغ‌های میوه بود، بیرون کشیده شد. تعداد زیادی از جمجمه‌هایی که در این گورها یافت شدند، در گنبد یادبودی که در سال 1988 ساخته شد قرار گرفته‌اند و بخش مرکزی این بنای یادبود را تشکیل می‌دهد. این بنا یادآور گذشته‌ی تلخ کامبوج است و اینکه جان آن انسان‌هایی که از دست رفته است، هرگز فراموش نخواهد شد.

تأثیر

واقعاً سخت است که تصور کنیم چنین ترس و وحشتی در این زمین‌ها که قبلاً باغ‌های میوه بوده‌اند رخ داده است. از درختان این باغ صدای پرندگان به گوش می‌رسد، نسیم آرامی از سوی باغ‌های زیبا می‎وزد، گل‌ها شکوفه زده‌اند، شالی‌های درخشان این مکان را احاطه کرده‌اند و زندگی در آن جریان دارد.

هر چند که این باغ با تمامی مکان‌های دیگر در کامبوج تفاوت دارد؛ این مکان میدان کشتار خمرهای قرمز بود و در هر قدم از آن نشانه‌های وحشتناکی به چشم می‌خورد که بازدید کنندگان چئونگ اِک را از خواب غفلت بیدار می‌کند. از مجموع 129 گور دسته‌جمعی، 43تای آن‌ها دست‌نخورده باقی مانده‌اند. استخوان‌ها، دندان‌ها و تکّه لباس‌های خونینی که در این مکان پیدا شده‌ است را در محفظه‌های شیشه‌ای نگهداری می‌کنند تا بازدیدکننده‌گان آن‌ها را ببینند.

در سرتاسر این مکان راهنماهایی صوتی وجود دارد که داستان‌های نجات یافتگان، محافظین و جلّادها را برای بازدیدکنندگان پخش می‌کنند. هرچند که دیدار از میدان‌های کُشتار آشفته‌کننده، احساسات‌برانگیز و تخلیه‌کننده است، باعث خواهد شد نسبت به بخش کوچکی از خشونت‌ها و ظلم‌هایی که تحت حکومت این رژیم نسل‌کُش در این کشور اتفاق افتاده است، بینش عمیق‌تری به دست بیاوریم.

یادآوری

چئونگ اِک با این هدف به محل یادبود و یکی از جاذبه‌های گردشگری تبدیل شد تا به کامبوجی‌ها – و جهانیان – در مورد آن‌چه که اتفاق افتاد درس عبرت بدهد و در عین حال یادآور تمام آن کسانی باشد که جان خود را از دست دادند. هر سال در روز نهم ماه مِی مراسم یادبودی در میدان‌های کُشتار برگذار می‌شود.

نجات‌یافتگان خمر سرخ و وابستگانشان، مقامات رسمی، دانش‌آموزان سرتاسر پون‌پن و سایر کامبوجی‌ها هر ساله در استوپای بودیستی ( Buddhist Stupor: نوعی بنای تپه‌مانند یا سازه‌ای نیم‌کره است که از آن به‌عنوان محلی برای مراقبه و مدیتیشن استفاده می‌شود) گرد هم می‌آیند تا از مردگان یاد کنند.

در زمینه‌ی بین‌المللی بر سر این موضوع مناقشه وجود دارد که آیا سودآوری از گردشگری سیاه و چنین نوع مکان‌هایی - علارغم یادآوری گذشته و یادگیری از آن – اثر آموزشی دارد یا فقط برای بهره‌برداری است.

به هر جهت، بازدیدکنندگان باید احترام این مکان را حفظ کنند و به یاد داشته باشند که در کجا حضور دارند. بازدید کنندگان باید لباس مناسب به تن کنند و در مقابل جمجمه‌ها و استخوان‌های دهشت‌بار سلفی‌های نامحترمانه نگیرند و در حین بازدید از این مکان سیگار نکشند، غذا نخورند و نوشیدنی‌های الکلی مصرف نکنند.

چطور به این مکان برویم

چئونگ اِک در حدود 17 کیلومتری پنوم‌پن پایتخت کامبوج قرار دارد. رفتن به آن‌جا از پنوم‌پن حدود 40 دقیقه طول می‌کشد و هزینه‌ی آن بین 15 تا 20 دلار است. ورودی 5 دلار (3 دلار برای 10 تا 18 ساله‌ها) است و داستان‌های صوتی آن به زبان‌های مختلف در دسترس است. در ورودی این مکان، مردم محلی خوراکی و نوشیدنی می‌فروشند.

منبع: لست سکند

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.