آوار رفت ، داغ ماند / گزارش پایانی 9 روز عملیات امدادگران در پلاسکو+عکس

حالا دیگر از صدای کامیون‌ها و جرثقیل‌ها با آن چنگک‌های غول پیکر که به جان آوار افتاده بودند، خبری نیست. اما حالا هر کس از این خیابان قدیمی و خاطره انگیز پایتخت عبور می‌کند، آهی عمیق از ته دل می‌کشد و به یاد شهدای آتش‌نشان و دیگرجانباختگان، درود و فاتحه‌ای می‌فرستد. از امروز جریان عادی زندگی به گونه‌ای در خیابان‌های جمهوری و فردوسی جاری می‌شود اما پرسش اساسی اینجاست که مقصر خون 16 شهید آتش‌نشان و مرگ چند شهروند بی‌گناه و خسارت چند ده میلیاردی به ساختمان پلاسکو وکسبه‌اش کیست؟ آیا این ماجرا هم چند روز بعد به بوته فراموشی سپرده خواهد شد یا اینکه مسئولان پاسخ‌های قانع‌کننده‌ای به افکار عمومی خواهند داد و هرکسی مسئولیت و تقصیرش را خواهد پذیرفت؟
کشف پیکرهای 15 آتش‌نشان فداکار
دیروز در میان آخرین هیاهوی ماشین‌آلات و تیم‌های امدادی، مردانی با چهره‌های خاک آلود و خسته سر به دیوار گذاشته بودند با چشم‌هایی گریان و نگاه‌هایی پراز پرسش‌های گوناگون و بی پاسخ. مردان و آتش‌نشان‌هایی که 9 روز تلاش کردند تا پیکرهای همکاران فداکارشان و مردمی که پلاسکو بی‌رحمانه با خود بلعیده بود را بیرون آوردند.شامگاه پنجشنبه هفتم بهمن، جسد آخرین آتش‌نشان هم بیرون کشیده شد و بدین‌ترتیب نام 15 شهیدی که در فهرست ناپدید شدگان حادثه پلاسکو بودند کامل شد. اما تلاش برای یافتن پیکرهای سایرقربانیان تا عصردیروزادامه یافت.
پایان آواربرداری و جست و جو برای یافتن پیکر شهروندان
سخنگوی ستاد مدیریت بحران حادثه پلاسکو بعد از ظهر دیروز گفت: بیش از 98 درصد عملیات به اتمام رسیده است اما تلاش‌ها برای یافتن پیکرسایرقربانیان ادامه دارد.جلال ملکی با تأکید بر اینکه عملیات جست‌و‌جوی پیکرهای جانباختگان پلاسکو وجب به وجب انجام می‌شود اظهارکرد: در شرایطی که مراحل پایانی عملیات آواربرداری را طی می‌کنیم، آتش‌نشان‌ها عملیات جست‌و‌جو را با دقت انجام می‌دهند و همچنان در حال یافتن پیکرهای شهروندان هستیم. ضمن اینکه آتش‌نشان‌ها با بیل‌های دستی کار جست‌و‌جو را پیش گرفته و این روند همچنان ادامه دارد.سخنگوی آتش‌نشانی تهران با ارائه آماری از وضعیت تخلیه آوارها از محل ساختمان پلاسکو گفت: با توجه به اینکه لباس شهروندان احتمالی مدفون شده در زیر آوار معمولی است، به طورقطع یافتن آنها کمی مشکل‌تر می‌شود اما عملیات آواربرداری با دقت پیگیری می‌شود تا پیکر شهروندان احتمالی از زیر آوار خارج شود.
 اعلام 10 مفقودی به پلیس
به گفته سردار قادر کریمی- جانشین رئیس پلیس تهران- 10 خانواده به پلیس و مراجع قضایی مراجعه و ازمفقود شدن اعضای خانواده‌شان درساختمان پلاسکو خبرداده‌اند. البته چهار جسد پیدا شده و با این حساب پس از کشف 6 جسد دیگر، کابوس پلاسکو پایان خواهد یافت. شهروندانی هم که بستگان یا نزدیکانشان در حادثه پلاسکو مفقود شده‌اند، می توانند برای پیگیری به پلیس آگاهی پایتخت واقع در خیابان وحدت اسلامی مراجعه کنند.
تحویل اجساد شهروندان به خانواده ها
محمد شهریاری- سرپرست دادسرای امور جنایی تهران- نیزکه از نخستین روزحادثه و با دستور دادستان تهران در محل حادثه پلاسکو حضورداشت اعلام کرد: در حال حاضر ۱۶ کاور به آتش‌نشانی منتقل شده ولی معلوم نیست که داخل هر کاور، تنها یک جسد باشد یا خیر. چراکه ممکن است قطعاتی از یک بدن داخل هر یک از کاورها باشد و این امر به تلاش‌های بعدی آتش‌نشانان بستگی دارد که این اجزای بدن مربوط به اجساد الحاقی باشد یا اجساد دیگر. برخی پیکرها کاملاً قطعه قطعه شده‌ بودند. با این حال هویت سه نفر از شهروندان که زیر آوار بودند به نام‌های جواد حسین قلی‌زاده، حیدر پهلوانی و محمود محسنی جهود بجاری شناسایی شده و اجساد به خانواده‌هایشان تحویل شده است.سرپرست دادسرای امور جنایی تهران ادامه داد: تعداد دیگری هم اعلام مفقودی داریم که بررسی‌های فنی برای اینکه مشخص شود آیا این افراد در محل حادثه حضور داشته‌اند یا خیر ادامه دارد. این افراد 8 نفر هستند. البته معتقدیم همه گزارش‌های اعلام شده صحت ندارد؛ به‌عنوان مثال خانمی اعلام کرده دخترش به پلاسکو مراجعه کرده و بعد از ریزش آوار خبری از او ندارد. حال آنکه نتیجه تحقیقات نشان داد دختر این خانم در یک بیمارستان بستری بوده است. همچنین گزارش مفقودی فرد دیگری را داده‌ بودند که مشخص شد گم‌شدن این فرد از ابتدا صحت نداشته است. عده‌ای شایعه کردند که تعداد زیادی از شهروندان و کسبه هنگام ریزش آوار در ساختمان حضور داشته‌اند، که این موضوع کاملاً تکذیب می‌شود.معاون دادستان تهران ادامه داد: با توجه به شرایط ویژه حادثه پلاسکو، سکوی دیگر هم برای نگهداری آوار منتقل‌شده از پلاسکو در خیابان خیام تعبیه شده است که یک تیم ازجمله یک بازپرس از دادسرای امور جنایی به همراه کارشناس‌های شهرداری، هلال احمر و پلیس آگاهی در آنجا مستقر هستند اما تاکنون هیچ جسد یا بقایای جسدی در این سکو نیز یافت نشده است.
هشدار مهم آتش‌نشانی به شهروندان
فاجعه پلاسکو درعین حال که باردیگر اوج شکوه انسانی و نوعدوستی ایرانیان را به رخ کشید فرصتی هم برای معدود شیادانی ایجاد کرد تا با سوء‌استفاده ازاحساسات پاک مردم و با ترفند کمک به خانواده‌های شهدا، مردم را سرکیسه کنند. به همین دلیل سازمان آتش‌نشانی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد، هیچ گونه نیازی برای کمک به خانواده‌های آتش‌نشان نیست ضمن اینکه افرادی در حال سودجویی ازاین داغ ملی هستند.
 آتش‌نشانی به جای پزشکی
آتش‌نشان دیگری که در عملیات بیرون آوردن سه همکار شهیدش شرکت داشت با رنگ و رویی پریده که نشان از خستگی چند روز تلاش داشت، به خبرنگارما گفت: «حادثه پلاسکو برای تمام آتش‌نشان‌ها به تلخ‌ترین تجربه کارشان تبدیل شد. آنهایی که در عملیات حضور داشتند ثانیه‌های زجر آواری را تجربه کرده و آنها که نبودند نیز بعد از حادثه خود را به محل رساندند. تمام آتش‌نشان‌ها این روزها در مدت زمان 48 ساعت استراحت خود در ویرانه‌های پلاسکو حضور پیدا کردند. از ابتدا اعتقاد ما این بود که اجساد باید با کمترین آسیب از زیر آوار خارج شوند.به همین خاطرنیز برای رسیدن به این هدف تلاش زیادی کردیم. عده‌ای می‌گفتند اجساد به طور کامل سوخته و حتی استخوان‌های آنها نیز از بین رفته است. اما پیکرهای شهدا با رشادت‌های فراوان از زیر آوار خارج شد. با وجود حرارت زیاد، پیکرها زمان خروج آسیب دیده بودند اما از میان رفتن کامل آنها صحت نداشت. در عملیات تفحص 3 شهید آتش‌نشان حضور داشتم. لحظات به هیچ عنوان قابل وصف نیستند. این شهدا هر کدامشان از بهترین‌ها بودند و با رفتنشان داغی سنگین بر دل‌هایمان گذاشتند. تلخی حادثه به حدی است که هنوز آتش‌نشان‌ها با آن کنار نیامده‌اند. باورش برایمان سخت است. در کمتر از چند ساعت آتش‌نشان‌هایی را از دست دادیم که تنها برای نجات جان شهروندان، شجاعانه وباغیرت دل به آتش زدند. اما باورکنید با خروج هر کدام از پیکرها یا تجهیزات شهدا، آتش‌نشان‌ها نیز یک بار مردند.اینکه گفته می‌شود آتش‌نشانی شغل نیست بلکه عشق است به هیچ عنوان شعار نیست. خود من زمانی آتش‌نشان شدم که در دانشگاه در رشته پزشکی قبول شده بودم اما احساس می‌کردم که با انتخاب این حرفه می‌توانم خدمت بیشتری به شهروندان داشته باشم.حالا هم افتخارمی کنم که آتش‌نشان هستم.»
یک دقیقه سکوت به احترام شهدا
در کنار همدلی‌های آتش‌نشان‌ها و مردم سراسر جهان، پنجشنبه گذشته آتش‌نشانان شهر «برن» درسوئیس دست به حرکتی شایسته زدند تا با همکاران ازجان گذشته‌شان ابراز همدردی کنند.
صبح پنجشنبه گذشته تیمی 16 نفره از آتش‌نشانان این شهر همراه با تجهیزات و خودروهای عملیاتی‌شان با حضور در سفارت جمهوری اسلامی ایران در سوییس و امضای دفتر یادبودی که از روز چهارشنبه گذشته برای امضای مقامات و دیپلمات‌های مقیم گشوده شده با دولت، مردم و خانواده‌های قربانیان حادثه دیده ساحتمان پلاسکو ابراز همدری کردند.
مراسم یاد بود در ارمنستان
همچنین مراسم یادبود و گرامیداشت جان‌باختگان و آتش‌نشانان در حادثه پلاسکو از سوی سفارت جمهوری إسلامی ایران در ارمنستان- در مسجد کبود ایروان- برگزار شد.
آماری از تلاش 9 روزه
طبق آمار اعلام شده طی هشت روز گذشته از وقوع این حادثه درمجموع 222 مصدوم داشته که 169 مصدوم با حضور تکنسین‌های اور‍ژانس در محل درمان شده و 53 مصدوم نیز به بیمارستان منتقل شدند. حدود 430 خبرنگار، فیلمبردار و عکاس از زمان وقوع این حادثه تا دیروز، اخبار حادثه ساختمان پلاسکو را برای اطلاع مردم ایران وجهان، به صورت مستقیم و لحظه‌ای پوشش دادند.
دیه و خسارت آتش‌نشانان
با توجه به اینکه آتش‌نشانان مشمول بیمه مسئولیت سازمان آتش‌نشانی هستند قرار است به خانواده هر یک از آتش‌نشانان شهید معادل یک دیه کامل (۱۹۲ میلیون تومان) پرداخت شود. همچنین میزان بیمه عمر آتش‌نشانان ۷۵ میلیون تومان و میزان بیمه حوادث آنها تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان است که به نظر می‌رسد با توجه به گستردگی عظیم این حادثه سقف این رقم برای آتش‌نشانانی که به شهادت رسیدند، در نظر گرفته شود.
پایان عملیات آواربرداری
عملیات آواربرداری پلاسکو عصردیروز پایان یافت. اما به گفته مسئولان مربوطه، پایان این عملیات به معنای تمام شدن عملیات جست و جو برای یافتن سایر اجساد نیست. گروهی در میان نخاله‌ها به جست و جو ادامه می‌دهند تا تکلیف سایر اجساد هم مشخص شود.
زمان تشییع جنازه
مجتبی عبداللهی، معاون اجتماعی شهرداری تهران نیز با بیان اینکه تعویق در برگزاری مراسم تشییع شهدای آتش‌نشان با موافقت خانواده‌ها و به‌دلیل احتمال کشف پیکرهای بیشتری از آتش‌نشانان شهید انجام شد، گفت: درباره زمان تشییع پیکر آتش‌نشان‌های شهید شنبه 9 بهمن تصمیم‌‌گیری می‌شود.
شناسایی هویت 10 آتش نشان
مدیر کل پزشکی قانونی استان تهران هم دیروز اعلام کرد: پس از تعیین هویت چهار آتش‌نشان دیگر حادثه پلاسکو، جمع هویت‌های شناسایی شده به ۱۰ تن رسید. مسعود قادی پاشاد با اعلام این خبرافزود: انجام آزمایش‌های پیکرشناسی و ژنتیک روی قطعات بزرگ، اجساد و بقایای انسانی ارجاعی حادثه پلاسکو، به صورت شبانه روزی همچنان ادامه دارد. با تعیین هویت چهار آتش‌نشان دیگر، جمع پیکرهای شناسایی شده به ۱۰ نفر رسید. بر همین اساس اسامی پیکرهای جدید شناسایی شده آتش‌نشانان به نام‌های علی مستوفی، حسین حسین‌زاده، محمد آقایی قادرلو و حسین سلطانی است.به گفته قادی پاشا، اسامی 6 تن از جانباختگان آتش‌نشان حادثه پلاسکو که‌ پیشتر تعیین هویت شده بود نیزعبارتند از:بهنام میرزاخانی، علی امینی، فریدون علی تبار و سایر افراد به نام‌های حیدر پهلوانی، جواد حسینقلی‌زاده و محمود محسنی.