رکورد دار ساخت سریال‌های مناسبتی چه کسی است؟

از ابتدای دهه هفتاد تا کنون بیش از ۴۰ کارگردان برای ایام ماه مبارک رمضان سریال ساختند، در میان این تعداد، ۱۳ کارگردان نیز بیش از یک‌بار مجموعه‌های مناسبتی این ماه را کارگردانی کردند.

سریال‌سازی مناسبتی برای ماه رمضان از ابتدای دهه هفتاد رایج شد و در طول این مدت نیز کارگردان‌های زیادی به ساخت مجموعه‌های مناسبتی که در سال‌های ابتدایی رواجشان، مخاطبان زیادی داشتند میل و رغبت نشان دادند. تمایل برخی از آنها به ساخت آثار مناسبتی آنقدر بود که 13 کارگردان بیش از یک بار برای این ایام سریال ساختند، البته که گاهی هم فقط پای علاقه کارگردان‌ها در میان نبود و کنداکتور خالی تلویزیون برخی از سریال‌ها در لیست مجموعه‌های ماه رمضانی قرار داد.

بیش از 40 کارگردان در طول سال‌هایی که پخش سریال‌های مناسبتی ماه رمضان در تلویزیون به یک رویه تبدیل شده برای این ایام سریال ساختند. تعداد زیادی از کارگردان‌ها تجربه ساخت بیش از یک سریال را برای شبکه‌های مختلف دارند و عده‌ای نیز تنها ساخت یک مجموعه را در کارنامه کاری‌شان به ثبت رساندند. با این حال اما نکته‌ جالبی که درباره سیر فعالیت کارگردان‌هایی که برای این ایام سریال ساختند وجود دارد این است که تعدادی از آنها سال‌های پشت سر هم به ساخت مجموعه‌های مناسبتی روی آوردند و بعد از مدتی بین فعالیت‌شان در تلویزیون برای این مناسبت فاصله افتاد و اگر هم مجموعه‌ای را برای تلویزیون تولید کردند در ایام ماه رمضان روی آنتن نرفت.

در این میان حتما مخاطبان تلویزیون نام برخی از سریال‌ها را بیش از بقیه به خاطر دارند و از همین رو نیز نام تعدادی از کارگردان‌ها به واسطه آثاری که برای این ایام ساختند بیش‌تر از بقیه مطرح شد و سریا‌ل‌هایشان هم به واسطه داستان جذاب یا حضور بازیگران چهره محبوب و ماندگار شد. در میان بیش از 70 سریالی که در طول این ‌سال‌ها روانه آنتن شبکه‌های مختلف تلویزیون شده، سریال‌هایی که از سال 82 به بعد روی آنتن رفتند موفقیت بیشتری در جذب مخاطب به دست آوردند. در واقع در دهه هفتاد که زمان شروع پخش مجموعه‌های مناسبتی ماه رمضان بود هیچ سریال جریان‌ساز یا تاثیرگذاری روی آنتن نرفت و این روند ساکن تا سال 80 ادامه پیدا کرد. سال 80 رامبد جوان اولین سریال مناسبتی ماه رمضان را ساخت، سریالی که داستان پیچیده‌اش کنجکاوی خیلی از مخاطبان را در پی داشت، تیتراژ این سریال با صدای مجید اخشابی هم در آن سال مورد توجه قرار گرفت و می‌توان گفت از همان زمان بود که تیتراژ خواندن برای سریال‌ها نیز رواج پیدا کرد و به رویه‌ای ثابت تبدیل شد. در سال‌های بعدی دهه هشتاد نیز مجموعه‌های «پشت کنکوری‌ها» و «کمکم کن» تا حدودی در جلب توجه مخاطبان موفق بودند تا اینکه رضا عطاران در سال 83 مجموعه طنز «خانه به دوش» را ساخت که تحولی بزرگ در زمینه تولید و پخش مجموعه‌های مناسبتی ماه رمضان به وجود آورد. او این روند را در سال‌های بعد با «متهم گریخت» و «بزنگاه» نیز ادامه داد تا اینکه بعد از سریال آخری عطای تلویزیون را به لقایش بخشید. سال 86 حسن فتحی نیز تغییر متفاوت دیگری را در تلویزیون رقم زد و با ساخت سریال «میوه ممنوعه» ثابت کرد تنها سریال‌های طنز پرطرفدار نمی‌شوند و اگر داستانی جذاب و پرکشش دستمایه ساخت یک سریال قرار بگیرد می‌تواند مخاطبان را میخکوب تماشایش کند. یک سال قبل محمدحسین لطیفی هم با سریال «صاحبدلان» انتظار و توقع بیننده‌های تلویزیون را بالا برد و توجه‌ عده زیادی را جلب کرد. در دهه نود اما هیچ یک از سریال‌هایی که تا به حال پخش شدند، به جز «پایتخت 4» که آن هم به واسطه محبوبیت فصل‌های قبلی‌اش میان مخاطبان شناخته شده بود نتوانستند میان بیننده‌ها به اقبال چشمگیر و قابل توجهی دست پیدا کنند و تنها همین مجموعه در میان پرمخاطب‌های سیما قرار گرفت.

رامبد جوان، همایون اسعدیان، سامان مقدم، فرزاد موتمن، منوچهر هادی، سعید آقاخانی، مازیار میری، برزو نیک‌نژاد و ... نیز از دیگر کارگردان‌هایی بودند که هر کدام تا به حال یک سریال ماه رمضانی برای شبکه‌های تلویزیون ساختند و نامشان در لیست مناسبتی‌سازها قرار گرفته است. البته جالب اینجاست که بیشتر آنها بعد از تجربه ساخت یک مجموعه ماه رمضانی دیگر علاقه‌ای به تجدید آن نشان ندادند و چهره‌هایی که پیشتر از آنها نام برده شد مدتی است که در سینما Cinema حضور فعال‌تری دارند. طبیعتا مسائل زیادی از جمله بی‌اعتماد شدن مخاطبان به تلویزیون و محدودیت‌های زیاد این رسانه باعث شده تا کارگردان‌ها کمتر به سراغ تلویزیون و سریال‌سازی در آن بیایند، آن هم در ایامی که محدودیت‌ها و خط‌قرمزها حتما پررنگ‌تر می‌شود و حساسیت و دردسرهایی را هم برای سازندگان به وجود می‌آورد.

اما امسال محمدحسین لطیفی با سریال «سردلبران» پنجمین و محمدمهدی عسگرپور با مجموعه «رهایم نکن» دومین سریال مناسبتی ماه‌رمضان‌ را تجربه می کنند. علی غفاری نیز که کارگردان سریال ماه رمضانی شبکه دو به نام «بچه مهندس» است با این مجموعه نام خودش را در لیست کارگردان‌های مناسبتی‌ساز تلویزیون قرار داد. در جدول زیر نام کارگردان‌های سریال‌های ماه رمضانی تلویزیون و نام مجموعه‌هایی که آنها برای پخش در این ایام ساختند به همراه سال پخش آنها را مشاهده می‌کنید.