دلار از 4200 تومان هم بالاتر میرود

در گزارش آسوشیتدپرس آمده است: این هفته پول ملی ایران به ۴۱۶۰۰ تومان در برابر یک دلار سقوط کرد که کمترین میزان در تاریخ این کشور است. طی ۱۰ سال ارزش پول ایران از ۹۲۰ تومان در برابر یک دلار به ۴۱۶۰ تومان کاهش یافته که این حدود ۴۵۰ درصد افت ارزش است. بخش زیاد این کاهش ارزش در سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد، زمانی که آمریکا به خاطر مسائل هسته‌ای بانک‌های جهانی را از همکاری با ایران ممنوع کرد و اتحادیه اروپا تحریم‌های نفتی را علیه این کشور اعمال کردند.

مجله فورچون هم در مطلبی تحت عنوان "کاهش ارزش پول ایران در قبال دلار؛ مطمئنا ترامپ دلار را گران کرده است" نوشت: در روز دوشنبه بازهم ارزش ریال ایران در مقابل دلار کاهش یافت و این نشان از این است که در ایران نگرانی‌های زیادی وجود دارد که با ورود ترامپ به کاخ سفید، آیا ایران بازهم می تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی ادامه دهد یا نه.

 می‌توان گفت علت اصلی گرانی دلار در ایران، ورود ترامپ به کاخ سفید خواهد بود. توافق هسته‌ای میان ایران و غرب توانست شرایط را تا حد زیادی آرام کند و اقتصاد ایران را تا حدودی بهبود بخشد اما این روند اکنون با توجه به مشخص نبودن سیاست‌های ترامپ، دستخوش تغییرات شده است. تلاش تهران در چند ماه اخیر بر این بوده است تا ده‌ها میلیارد دلار را بر اثر سرمایه‌گذاری های کلان به ایران وارد کند و هرچند که شرایط بانکی این روند را دچار خلل زیادی کرد اما بسیاری از کشورها تمایلات خود را برای ورود به بازار ایران نشان دادند.

آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی اعتقاد دارد که کاهش ارزش ریال به دلیل افزایش نرخ ارز در کشور متاثر از دلایل واقعی بوده و خود معلول است. به همین دلیل باید به دنبال دلایل واقعی باشیم.

وی به این سوال پاسخ داد که چه اتفاقی افتاده که دلار پس از 3 سال خوش‌نشینی در کانال 3 هزار تومان به یک‌باره و در برهه زمانی کوتاه به بالای 4 هزار تومان رسیده است؟ آن هم در حالی که شرایط اقتصادی کشور تغییر نکرده و اندکی نیز وارد رونق شده‌ایم. پس نرخ ارز به چه دلیل افزایش یافته است؟

بغزیان در پاسخ به این سوال سناریوهای مختلفی را بررسی کرده و تصریح کرد: یکی از عواملی که پول کشور را از ارزش می‌اندازد، بدهی خارجی است که در این مدت افزایش نیافته است. عامل دوم افزایش واردات و هجوم به سمت ارز است که آمارها نشان می‌دهد واردات هم بیشتر نشده است. عامل سوم کاهش صادرات است که عامل عرضه کمتر دلار می شود اما این گزینه نیز محتمل نیست چرا که صادرات نفتی و غیرنفتی افزایش داشته و صادرات کمتر نشده است.

وی افزود: عامل بعدی تحریم است که این گزینه هم رد می‌شود چرا که تحریم‌ها سبک‌تر شده و درآمدهای ارزی به‌صورت اعتباری و چمدانی وارد کشور می‌شود. عامل بعدی مناسبت‌هایی همچون اربعین و کریسمس و... است که این‌ها هم نمی‌تواند چندان موثر باشد، چرا که حجم سفرها در کشور چندان زیاد نیست که بتواند بازار چند میلیارد دلاری کشور را تحت تاثیر بگذارد.

بغزیان در ادامه عامل اصلی افزایش نرخ ارز در بازار این روزها را فرصت‌جویی عنوان کرد و اظهار داشت: برخی دلالان ارز را در زمان ارزانی خریداری کرده و الان می خواهند از فرصت استفاده کرده و آن را با قیمت‌های بالاتری به فروش برسانند.

وی تصریح کرد: دولت می‌گوید این افزایش نرخ ارز اثر روانی است اما همین اثر روانی هم تاثیرگذار است و به همین دلیل دولت باید این اثر را خنثی کرده و با دلالان ارزی مقابله کند. چرا که این وضعیت نشان می‌دهد بازار ارز در اختیار بانک مرکزی نیست و خودش از این وضعیت سود کوتاه‌مدت می‌برد.

وی در پایان گفت: اگر دولت دخالت نکرده و اوضاع بازار ارز را ساماندهی نکند، احتمال اینکه قیمت ارز بالاتر از 4200 تومن هم بشود وجود دارد. در این صورت این مساله در آستانه انتخابات به زیان دولت تمام شده و منتقدان روی این مساله مانور می دهند که دولت یازدهم دلار را 3هزار تومان تحویل گرفته و 4 هزار و 200 تومان تحویل داده است.

در روزهای اخیر و با کاهش ارزش پول ملی و بالا رفتن قیمت دلار، بحث‌های بسیاری در محافل اقتصادی و سیاسی کشور درگرفته و این مساله حتی به خارج از مرهای ایران نیز کشیده شده است.

عده‌ای معتقدند‌ کاهش ارزش پولی باعث رشد صادرات خواهد شد اما بیشتر کارشناسان تاکید می‌کنند که کاهش ارزش پول ملی باعث ضربه‌ به اقتصاد شده و ارزش سرمایه‌های مردم را کاهش می‌دهد. در هر صورت از آنجایی که دولت بزرگ‌ترین دارنده ارز است، خود نیز می‌تواند بازار ارز را مدیریت و کنترل کند.

منبع : پول نیوز