تجاری‌سازی فناوری، راه برون‌رفت از چالش‌های تولید و صادرات گیاهان دارویی

به گزارش رکنا از اصفهان؛ کنفرانس بین‌المللی نوآوری و فناوری تولید و فرآوری گیاهان دارویی از سوی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی در اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد.

در این همایش دو روزه علاوه بر متخصصان و فعالان عرصه گیاهان دارویی کشورمان و مسئولان کشوری و استانی، سخنرانانی از کشورهای ازبکستان، هند، ترکیه و جمهوری آذربایجان به ایراد سخنرانی پرداختند. همچنین نزدیک به ۳۰ کارگاه آموزشی تخصصی با موضوعات گوناگون با حضور شرکت‌کنندگان برگزار شد.

روسای کمیسیون‌های کشاورزی اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور از جمله یاسوج، سنندج، بندرعباس، بجنورد، بیرجند، قزوین، سمنان، همدان، کرمان، اراک و گیلان و همچنین هیئت‌مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه نیز در این کنفرانس حضور داشتند و در قالب نشست‌هایی به بیان مشکلات و چالش‌های بخش کشاورزی به‌ویژه گیاهان دارویی پرداختند.

در حاشیه این کنفرانس نیز نشست مشترک اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان و اعضای فراکسیون اتحاد برای توسعه پایدار اتاق‌های بازرگانی برگزار شد.

لزوم تجاری‌سازی فناوری در حوزه گیاهان دارویی

مجید قربانی نهوجی، عضو هیئت علمی و مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی با تأکید بر لزوم توجه به نقشه پراکنش گیاهان دارویی کشورمان برای کشت این گیاهان در هر منطقه گفت: هر استان پتانسیل خاصی دارد و نباید هر گیاهی را در هر منطقه‌ای کاشت. همچنین باید تمرکز بر فناوری‌ها که منجر به کاهش خام‌فروشی می‌شود، انتقال دانش و فناوری به داخل کشور و مشارکت با کشورهای همسایه را موردتوجه قرار دهیم. با وجود ظرفیت‌های فراوان کشورمان سهم ایران از بازار گیاهان دارویی در دنیا تنها ۰.۴ درصد است‌ و خرید تضمینی یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشاورزان کشورمان در حوزه گیاهان دارویی است. همچنین در این زمینه با خلأ نوآوری و فناوری مواجه هستیم و تجاری‌سازی فناوری، تحقیق و توسعه و توسعه مراکزR&Dراه‌های برون‌رفت از چالش‌های موجود است.

ضعف کشاورزی قراردادی در استان و کشور

در ادامه احمدرضا رئیس‌زاده، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان وظیفه اصلی این بخش را راهنمایی کشاورزان برای انتخاب گونه‌های کشت دانست و بیان کرد: گیاهان دارویی را از جنبه‌های گوناگون از جمله نیاز به آب دسته‌بندی و به کشاورزان استان معرفی کرده‌ایم. پرداخت تسهیلات بانکی کم‌بهره به کشاورزان، پرداخت یارانه بذر، نشاء و نهال، توسعه کشاورزی قراردادی، برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی، حمایت از توسعه صادرات و حمایت از توسعه آبیاری‌های نوین از جمله اقدامات جهاد کشاورزی استان بوده است. البته برخی تولیدکنندگان بزرگ از کشاورزی قراردادی استقبال نکرده و متاسفانه منتظر خرید محصول از کشاورزان با قیمت نازل می‌مانند که این چالش باید برطرف شود‌.

داروهای گیاهی در ترکیه تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد

همچنین «ناظیم شکراوئلو» از دانشگاه قاضی اندپ ترکیه و رئیس کمیته گیاهان دارویی مدیترانه در این همایش با اشاره به تشکیل بخش گیاهان دارویی در وزارت بهداشت ترکیه از حدود ۱۰ سال پیش اظهار داشت: در ادامه کارگاه‌هایی با همکاری اتاق‌های بازرگانی شهرهای مختلف ترکیه، وزارت کشاورزی و سایر دستگاه‌ها برگزار و درباره گونه‌هایی که باید در ترکیه کشت شود، تصمیم‌گیری شد. همچنین با ایجاد اداره درمان‌های تکمیلی و سنتی در وزارت بهداشت به ۱۰ هزار پزشک و دندانپزشک گواهی اعطا شد. هم‌اکنون پزشکان ترکیه این گیاهان را به بیماران خود تجویز می‌کنند و داروهای گیاهی به‌زودی تحت پوشش بیمه نیز قرار می‌گیرد و مایه خرسندی است که اصفهان نیز در مسیر توسعه استفاده از این گیاهان گام برداشته است.

الزامات بهره‌برداری از گیاهان دارویی از عرصه‌های طبیعی

آبتین میرطالبی، رئیس اداره بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان نیز با اشاره به ظرفیت‌های رویشگاه گیاهان دارویی و محصولات فرعی استان، تصریح کرد: کل محصولاتی که از منابع طبیعی برداشت می‌شود از جمله گیاهان دارویی باید با قرارداد، پرداخت بهره مالکانه و اخذ مجوز حمل همراه باشد. همچنین بهره‌برداری از گیاهان دارویی از عرصه‌های طبیعی حتما باید توسط افراد آموزش‌دیده انجام شود.

سریع‌الاثر بودن اسانس‌های روغنی در درمان بیماری‌ها

همچنین حماسه تواهن، عضو انجمن متخصصین طب ایرانی و فارماکوگنوزی نیز با اشاره به روش‌های رایحه‌درمانی به کمک گیاهان بومی منطقه اصفهان گفت: اسنشیال اویل‌ (اسانس‌ روغنی) ماده‌ای است که از گیاهان دارویی گرفته شده و با عصاره‌ تفاوت دارد. درمان با اسانس‌ها اختصاصی‌تر و مکانیزم اثر آنها متفاوت است. استفاده آسان، سریع‌الاثر بودن و امکان استفاده در هر مکان از جمله ویژگی‌های درمان با عصاره‌های روغنی است که در کنار درمان اصلی مورداستفاده قرار می‌گیرد. درمان اضطراب و بی‌خوابی، افزایش انرژی، کنترل قند و فشار خون، رفع مشکلات گوارشی، ایجاد آرامش در بیماران و کاهش وزن از جمله کاربردهای درمانی اسنشیال اویل‌ها است و به تولیدکنندگان گیاهان دارویی پیشنهاد می‌کنم در حوزه نیز فعالیت کنند.

خواص درمانی گیاه داتورا

الدار دارایو از دانشگاه جمهوری آذربایجان و پزشک طب سنتی نیز با اشاره به ۴۵۰۰ گونه گیاهی ثبت‌شده در کشور آذربایجان که ۱۵۰۰ گونه آنها گیاهان دارویی است، به بیان توضیحاتی پیرامون خواص درمانی گیاه داتورا و تشریح تحقیقات انجام‌شده پیرامون این گیاه پرداخت.

بهمن راعی/ اصفهان