ریه یزدی‌ها، فیلتر صنایع آلاینده

دشت یزد - اردکان در مسیر کریدورهای شمال - جنوب و شرق و غرب کشور قرار دارد و به دلیل تاسیسات زیربنایی بیش از ۸۰ درصد صنایع استان در این محدوده به طول ۱۰۰ کیلومتر و تا شعاع دو کیلومتر استقرار یافته است .

تردد زیاد خودروها در این دشت و استقرار صنایع آلاینده از جمله کوره های آجرپزی، کاشی و سرامیک، فولادسازی، گندله سازی، نساجی، کارخانه های گچ و غیره باعث شده تا شهرهای یاد شده  به ویژه مرکز استان با مقدار بالای آلاینده های هوا رو به رو باشند.

همچنین بر اساس گزارش های هواشناسی و حفاظت محیط زیست، این استان به شدت تحت تاثیر آلودگی هوا و پیامدهای ناشی از هجوم توفان های شنی و ریزگردها به عنوان یک آلاینده طبیعی قرار دارد و شرایط اقلیمی و وزش توفان های شن از مناطق بیابانی استان اصفهان به سمت یزد، آلودگی هوا را در این استان تشدید می کند .

هم اکنون مقدار بالای آلاینده های منتشره از منابع ثابت (صنایع، کوره های آجر پزی و ...) و خودروها در استان علاوه بر آثار بسیار مضری که برای محیط زیست دارد، بشدت سلامتی مردمان این دیار را با خطر رو به رو ساخته است به طوری که عامل اصلی مرگ و میر بیماران قلبی و عروقی، تنفسی و سرطان ها در استان، آلودگی هواست .

فوق تخصص بیماری‌های خون و سرطان در یزد می گوید: گفت: استان یزد در ۱۰ سرطان شایع کشور، رتبه‌های اول تا سوم را دارد که ناشی از عوامل محیطی و ژنتیکی است.

دکتر حسنعلی واحدیان اردکانی در گفت و گو با ایرنا  افزود: دیابت، توسعه صنعتی نامتوازن، مصرف مواد غذایی ناسالم، مصرف سیگار و قلیان از دلایل ابتلا به سرطان در استان یزد است.

وی اظهار داشت: عدم وجود فضای کافی ورزشی و کمبود فعالیت ورزشی به صورت عمومی، میزان بالای سرانه مصرف گوشت قرمز، استفاده زیاد از فست فودها، و غذاهای ناسالم و آلودگی هوای ناشی از صنعت و ترافیک هم از دلایل دیگر بالا بودن ابتلای به سرطان در این استان است.

کارشناسان و صاحب نظران محیط زیست هم می گویند: بادهای غالب از سوی محور یزد- اردکان مهم‌ترین بادها برای آلودگی هوا هستند چراکه بدون کار علمی تعداد بارگذاری صنایع و تراکم صنایع در این محور صد در صد زیاد است و بادها می تواند آلودگی را وارد شهر کنند.

به گفته آنها، یزد شاه راه کشور است حجم ترانزیت بالا هم عامل آلودگی است و فعالیت های معدنی نیز مزید بر علت شده و با تخریب طبیعت، فضا را برای ایجاد گرد و غبار در فصول وزش بادهای موسمی را برای یزد فراهم می کنند.

یک کارشناس محیط زیست یزد که خواست نامش برده نشود، علت اصلی آلودگی هوای یزد را صنعتی شدن استان عنوان  می کند و می گوید:  بسیاری از صنایع از جمله فولاد و کاشی و سرامیک در استان یزد مستقر شدند که دارایی آلایندگی بالایی هستند.

وی بخشی از آلودگی شهر یزد نیز ناشی از قرار گرفتن در محور ترانزیت شمال و جنوب کشور و تردد بالای خودروی و کامیون ها و  تریلی ها دانست و گفت: همچنین استان یزد خشک و با پوشش گیاهی ضعیف است و این امر نیز به ایجاد گرد و خاک و افزایش آلودگی کمک می کند.

به گفته وی  مردم نباید هزینه آلودگی هوا توسط صنایع را بدهند؛ بلکه باید از جیب صنایع آلاینده پرداخت شود.

وی معتقد است: صنایع آلاینده در یزد که امکان جابه‌جایی یا تعطیل شدن آنها به علت آلوده کردن هوا یا آب وجود ندارد، باید بخش عمده ای از درآمد خود را به توسعه شهر، بهبود شرایط زیست محیطی و به عنوان حق آلودگی هزینه کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد گفت: منابع انسانی شامل فعالیت برخی صنایع و همچنین وسایل نقلیه را باید از علت‌های اصلی آلودگی هوای استان یزد بدانیم که برای حل معضل به همکاری و همراهی همه بخش‌ها و مردم نیاز است.

 نیره پورملائی افزود: در آلودگی هوا چند عامل مهم به خصوص منابع طبیعی و انسانی موثر هستند، برای کاهش آنها باید همه مردم و مسوولان همکاری کنند.

وجود عرصه های بیابانی ، بارندگی کم، وجود بیش از ۲۰ کانون فرسایش بادی ، تردد روزانه بیش از ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو ، وجود همین تعداد موتورسیکلت در استان، استقرار ۸۰ درصد و احدهای تولیدی و جمعیت در دشت یزد - اردکان ، افزایش فعالیت های معدنی و قرار داشتن استان در کریدور شرق - غرب و شمال-  جنوب و نفوذ بادهای ۱۲۰ روز سیستان  و ... را می توان از جمله عوامل آلودگی هوای استان یزد برشمرد.

وضعیت آلودگی هوای یزد طی سالهای اخیر به حدی است که مسئولان استان را بر آن داشته تا به فکر چاره اندیشی باشند و در شرایط فعلی توسعه صنایع پاک، غیرآلاینده  و سبز  از جمله صنعت گردشگری و دانش بنیان در دستور کار مسئولان استان قرار دارد.

مردمان یزد، آلودگی بالای صنایع و وجود ریزگردها و گرد و غبار را لحظه به لحظه در محیط منزل، محل کار و کوچه و خیابان حس می کنند و با ابراز تاسف و نگرانی از مسئولان استان می خواهند با انجام تدابیر اساسی برای حل این معضل اساسی هرچه زودتر چاره اندیشی کنند.