خطیب‌زاده: به دنبال یک توافق پایدار و قابل اتکا در وین هستیم/ از سرعت پیشرفت مذاکرات راضی نیستیم

به گزارش رکنا، به نقل از فارس، «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی ضمن تشریح آخرین تحولات در این حوزه به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

وی در این نشست به سفر امروز امیرعبداللهیان به عمان اشاره کرد و گفت:‌ دیدار یک روزه‌ای را خواهد داشت و احتمال دارد این سفر به یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس ادامه یابد و سفرهای دیگری نیز در روزهای آتی در دستورکار است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره این‌که در سفر امیرخان متقی با امیرعبداللهیان و حق آبه رودخانه هیرمند گفت‌وگو شد نیز اضافه کرد: در این دیدار درباره حق‌آبه ایران و موضوع آب گفت‌وگوهای مثمرثمری داشتیم و کمیساران عالی آب بزودی طی یکی دو‌ روز آینده در نیمروز همدیگر را خواهند دید.

خطیب‌زاده بیان کرد: معاهدات و قراردادهای دوجانبه در چارچوب مراوادت دوجانبه انجام می‌شود.

مذاکره با عربستان

وی درباره زمان دور پنجم مذاکرات با عربستان نیز اظهار داشت: دور آتی گفت‌وگوها با عربستان به میزبانی عراق در دستور کار است. به محض نهایی شدن اطلاع رسانی خواهم کرد. درباره موضوعات فیمابین ما و عربستان تلاش کردیم به رغم تمامی پرونده‌های اختلافی بنا به مصلحت دوجانبه و منطقه با فاصله گذاری در نقاط اختلاف براساس صراحت و در عین حال تلاش برای برقراری روابط پایدار بین دو کشور گفتگوها را ادامه دهیم. موضوعات اختلافی در جای خودش بحث می شود.

سخنگوی وزارت خارجه درباره تشدید مواضع عربستان درباره لبنان و حزب الله نیز گفت:‌ در موضوع لبنان متاسفانه دخالت های خارجی یکی از دلایل مهم برخی نابسامانی‌ها در داخل این کشور است. برخی طرف‌های خارجی تلاش می‌کنند از فشار خود برای تغییر معادلات در داخل لبنان استفاده کنند. هم حزب الله و سایر گروه‌ها بخش بسیار عمده ای از حاکمیت بومی لبنان هستند و همه باید به آن احترام بگذارند. ایران همه تلاش های خود را کرده و می کند که شاهد هم افزایی بیشتر بین گروه های لبنانی در داخل این کشور باشیم.

وی درباره اظهارات جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید در خصوص تحریم‌های جدید ایران علیه مقامات آمریکایی و هشدار به ایران گفت: آمریکا عادت کرده یکجانبه تحریم کرده و فشار می‌گذارد و عادت ندارد که در روابط بین‌الملل در موضع برابر صحبت کند و باید عادت کند با قواعد آمره بین‌المللی نمی تواند به عنوان قواعد داخلی خود رفتار کند.

خطیب‌زاده با اشاره به ترور شهید سلیمانی خاطرنشان کرد: آن چه در شامگاه ۱۳ دی رخ داد یک جنایت جنگی و جنایت آشکار بر علیه یکی از اتباع بلندمرتبه ایران بود.  ایران عاملان، آمران و مباشران و آن‌هایی که در این جنایت آشکار دست داشتند را پیگیری قضایی خواهد کرد و تا زمانی به پیشگاه عدالت بیایند از هیچ تلاش فروگذار نخواهد کرد. این اظهارات از سر نگرانی از سوی برخی مقامات آمریکایی تنها فایده اش این است که ما آنها را در این جنایت همدست میدانیم. نه می بخشیم و نه فراموش می کنیم و با تمامی توان جنایت آمریکا را پیگیری می کنیم.  

مذاکرات وین

سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات جاری در وین هم گفت:‌ درباره آنچه در وین اتفاق می‌افتد نتیجه تلاش همه طرف‌هاست که به تفاهم پایدار برسیم. بعد از اینکه طرف مقابل کمپین ضد اطلاعاتی را در فضای عمومی به راه انداخته بود که در اتاق‌ها چیزی به دست بیاورد متوجه شد این مسیر بی ثمر است. در وین آن چه اتفاق می‌افتد تمرکز بر چهار موضوع رفع تحریم‌ها، تضمین‌ها، راستی آزمایی و موضوعات هسته‌ای است و پیشرفت های خوبی بوده و در برخی پیشرفت ها بیشتر یا کمتر‌ بوده است. موضوعات باقیمانده موضوعات حائز اهمیتی است. ما به نقاطی رسیدیم که این نقاط به ما نشان خواهد داد که آیا طرف مقابل اراده لازم را برای پیشبرد مذاکرات دارد یا خیر.  

وی ادامه داد: بسیار درباره سرعت مذاکرات و گفت‌وگوها صحبت می‌شود. سرعت گفت‌وگوها برای ایران مهم است، ولی سرعت امر دو طرفه است، نمی‌شود طرف مقابل لاک پشتی حرکت کند و از ما توقع سرعت نور داشته باشد. ما باید به مذاکراتی ادامه دهیم که نتیجه آن توافق پایدار و قابل اتکا باشد و این هم با سرعت بیش از حدی که از سوی ما فقط اعمال شود، همخوان نیست. ایران به دنبال توافق پایدار و قابل اتکا است.

کره جنوبی موظف به تأدیه بدهی‌های خود است

خطیب‌زاده درباره بحث آزادسازی پول‌‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی گفت: سفر معاون وزیر خارجه کره به ابتکار خودشان بوده و برخی کشورها و هیأت‌ها با ابتکار خود به وین سفر کردند و بنا به درخواست آنها معاون سیاسی وزیر خارجه ایران ملاقاتی با همتای خود داشت و تأکید شد آنچه به عنوان بدهی‌های انباشته شده ایران در کره جنوبی مطرح است ربطی به گفت‌وگوها ندارد و کره جنوبی موظف به تأدیه بدهی‌های خود است و اساسا تحریمی وجود ندارد که کره جنوبی با کمی‌ها و کاستی‌های خود این بدهی‌ها را ندهد.  

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر هیأت‌ عربستان به وین گفت: رایزنی‌ها مربوط به امروز نیست و از زمان برجام و درون هواپیما و تلفنی و ... صورت می‌دادند و اساسا ایران موضوعیتی را برای این قائل نیست.

سفر آیت‌الله رئیسی به مسکو

وی درباره سفر آیت‌الله رئیسی به مسکو نیز بیان کرد: این سفر در چارچوب همکاری‌های فیمابین ایران و روسیه تعریف می‌شود و هم ابعاد تجاری و هم رایزنی‌های منطقه‌ای دارد و گفت‌وگوها در سطوح دوجانبه، منطقه ای و بین‌المللی تنظیم شده است. روابط ایران و روسیه براساس حسن همسایگی شکل گرفته و همگرا و نزدیک است و این همگرایی‌ها در اقدامات و دیدگاه‌های مختلف ترجمه شده است آنچه در وین و در آستانه می‌بینیم. این مراودات باید در سطوح مختلف انجام شود و سفر رئیسی به عنوان سفر کاری از مدت‌ها قبل در دستورکار بوده و ان‌شاءالله بزودی انجام می‌شود.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: باید به خواست و اراده مردم یمن احترام بگذارند و ایران همواره تلاش کرده در کنار مردم یمن و صدای مردم یمن باشد و تلاش کند با یک راه‌حل سیاسی و گفت‌وگوی یمنی - یمنی این بحران در اسرع وقت پایان یابد.

وی درباره اظهارات چاووش اوغلو در خصوص کریدور سه جانبه بیان کرد: این منطقه از رقابت های ناسالم و جنگ و خونریزی که بسیاری با دخالت‌های خارجی تحمیل شده، خسته است. از گفت‌وگوهای دوجانبه و حتی سه جانبه و چهارجانبه استقبال کردیم و تلاش کردیم یکی از ستون‌های آنها باشیم. ایده‌ها و ابتکاراتی در حال بررسی است که یکی از آنها همین است و در دست پیگیری است.

۸۰ درصد مردم افغانستان امروز زیر خط فقر به سر می‌برند

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره تأکید امیرعبداللهیان مبنی بر تشکیل دولت فراگیر در افغانستان و اینکه آیا ایران طالبان را به رسمیت می شناسد، نیز بیان کرد: وضعیت امروز مردم افغانستان دغدغه بسیار بزرگ ایران است. ایران در این شرایطی که به دلیل حکمرانی غلط و تجاوزهای آمریکا به این جغرافیای عزیز شاهد هستیم که ۸۰ درصد مردم افغانستان امروز زیر خط فقر به سر می‌برند و وضعیت نابسامان سوخت، مواد اولیه و دارو ... تمامی دغدغه ایران بوده است و سفر هیأت افغانستان به تهران در چارچوب این دغدغه بوده است که افغانستان را از این شرایط خارج کرد. گفت‌وگوهای خوبی در سفر انجام و تلاش شد با تمرکز بر اقتصاد مردم محور در بازارچه‌های مرزی، مراودات پولی و مالی و تجارت و تامین مایحتاج مردم افغانستان تعاملات و تجارت در حوزه انرژی و سوخت و ایجاد مناطق آزاد مرزی مشترک و بسیاری از این دست موارد توافقات به نقطه اجرایی شدن نزدیک شود. این سفر در سه کارگروه مختلف به تمامی موارد پرداخت و سفر موفقی بود.

وی خاطرنشان کرد: از آن‌چه مردم امروز هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان می‌گویند استقبال شد و مشخصه‌های این دولت باید به گونه‌ای باشد که در مسیر آینده با ثبات و همراه با صلح افغانستان باشد. ایران در چارچوب سیاست حسن همسایگی و روابط خویشاوندی با مردم افغانستان تمام تلاش خود را خواهد کرد که آینده افغانستان متفاوت از امروز باشد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره شناسایی طالبان از سوی ایران نیز گفت: ما امروز در آن نقطه قرار نداریم مولفه‌ها و مشخصه‌هایی که می‌تواند به دولت جدید در افغانستان بینجامد در این ملاقات و دیدارهای قبلی گفته شد و شناسایی چیزی است که هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان باید آن را به دست بیاورد.

هیچ موضوعی فراتر از برجام را نه گفت‌وگو کرده و نه می‌پذیریم

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤال دیگری بیان کرد: گفت‌وگوهای وین برای اطمینان از بازگشت مسئولانه آمریکا به برجام است و هیچ موضوعی فراتر از برجام را نه گفت‌وگو کرده و نه می‌پذیریم. ایران و آمریکا از طریق متن‌های مکتوب غیررسمی نظرات خود را بیان کردند در چهار موضوع رفع تحریم‌ها، تعهدات هسته‌ای و تضمین‌ها و راستی آزمایی بوده است که دولتی در واشنگتن دوباره روابط بین‌الملل و این توافق را به سخره نگیرد. این گفت‌وگوهای غیررسمی و مکتوب آرشیوی از مواضع است و هیچ موضوعی فراتر از این صحبت نکردیم.

وی گفت: ما نه خوشبین هستیم نه بدبین، ما با واقع نگری مذاکره می‌کنیم و با واقع نگری به مردم گزارش می‌دهیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره توافق موقت در مذاکرات وین نیز اظهار داشت: ما به دنبال یک توافق پایدار و قابل اتکا هستیم و هیچ توافقی که این دو مولفه را نداشته باشد در دستورکار ما نیست. همه باید تلاش کنیم که بازگشت آمریکا به برجام همراه با اخذ تضامین لازم و راستی آزمایی است و چرخه‌ای از رفع تحریم‌ها هم باید انجام شود. این با هیچ توافق موقتی حاصل نمی‌شود.

در تماس مداوم با دوستان در قزاقستان هستیم

خطیب‌زاده درباره تحولات قزاقستان نیز بیان کرد: این تحولات را از نزدیک از لحظات اول پیگیری کرده و در تماس مداوم با دوستان در قزاقستان هستیم و تصورمان این است که مردم قزاقستان این توانایی را دارند که با کمترین هزینه این مشکل را حل کنند. شاهد برخی دخالت‌های خارجی هستیم.امروز شاهد آرامش بیشتری در قزاقستان  هستیم و امیدواریم بزودی این موضوع به صورت مسالمت آمیز حل و فصل شود.

هیچ مانعی برای تردد ایرانیان خارج از کشور نبوده

این دیپلمات ارشد کشورمان درباره تسهیل رفت و آمد ایرانیان خارج از کشور نیز بیان کرد: بهترین قاضی وضعیت خود مردم و شهروندان ایران هستند. هیچ مانعی برای تردد ایرانیان خارج از کشور نبوده است. شاید تعداد انگشت شماری را برخی رسانه‌های متعلق به دول خارجی که با زبان فارسی صحبت می‌کنند برای ایران هراسی مطرح کرده باشند. و این رسانه‌ها در تلاش برای القای ایران هراسی هستند.

وی همچنین بیان کرد: امروز لیستی از مجرمانی که در کانادا اموال ملت را دزدیدند و دولت کانادا مامن این دزدان شده‌اند و این دولت از استرداد اینها استنکاف می‌کند وجود دارد. دولت سیزدهم تلاش بسیار جدی را کرده که تردد و ارتباط ایرانیان مقیم خارج با داخل را تسهیل کند. معدودی از کسانی که سال‌هاست به ایران سفر نداشته‌اند برخی نگرانی‌ها را دارند که سامانه پرسمانی را در تارنمای وزارت خارجه درست کردیم که به راحتی و با دادن کمترین اطلاعات در عرض کمتر از چند روز پاسخ بگیرند که آیا پرونده مفتوحی دارند یا خیر و آنهایی که پرونده مفتوح دارند اگر بخواهند در دادگاه پاسخ دهند منع ترددی برای آنها نیست.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: نگاه ما به ایرانیان خارج از کشور نگاه هموطنی است.

وی همچنین بیان کرد که قانون جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور ربطی به بحث تردد ایرانیان خارج از کشور ندارد.

سفر آخر هفته امیرعبداللهیان به چین

این دیپلمات ارشد ایرانی درباره توافقنامه ۲۵ ساله ایران و چین و اقدامات عملیاتی در حوزه نفت و گاز نیز خاطرنشان کرد: امیرعبداللهیان آخر هفته عازم چین است به دعوت همتای چینی و موضوعات مختلفی در دستورکار گفت وگوها داریم و نقشه راه ۲۵ ساله یکی از این موضوعات است. مجریان آن بخش‌های مختلف هستند. دستورکار ما بسیار متنوع است و موضوعات متنوعی در همین چارچوب در دست پیگیری است.

وی درباره موضع ایران در خصوص المپیک زمستانی پکن نیز اظهار داشت: ما هرگونه نگاه سیاسی به رویدادهای ورزشی را محکوم می‌کنیم. متاسفانه برخی دول غربی و آمریکای شمالی تلاش می‌کنند المپیک که مظهر نزدیکی مردم از طریق ورزش است را سیاسی کنند. ایران با هیأت ورزشی کامل و در سطوح خوبی در افتتاحیه حاضر خواهد بود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی گفت: تیم ملی کشتی ایران به دعوت فدراسیون کشتی ‌آمریکا با دعوت‌های مکرر در چارچوب مراودات ورزشی عادی این سفر را در دستورکار داشته است و رفتن و سیاسی کردن موضوعاتی که روح ورزشی دارد در تضاد با این موضوع است.

سفر قربانقلی بردی محمد اف و همچنین مادورو به تهران در دستورکار

خطیب‌زاده در پاسخی درباره سفر رئیس جمهور ترکمنستان و همچنین رئیس جمهور ونزوئلا بیان کرد: تهران محلی برای گفت‌وگوهای دیپلماتیک است و هم هیأت‌هایی از ایران عازم کشورهای مختلف بودند و هم میزبان هیأت‌های مختلفی بوده است و سفر رئیس جمهور ترکمنستان در دستورکار است و سفر مقدماتی هیأت آنها انجام شده و بزودی انجام می‌شود و سفر مادورو نیز در دستورکار است و بزودی تاریخ آن را اعلام خواهم کرد.

ما هیچ تاریخ ساختگی را قبول نداریم و از سرعت پیشرفت مذاکرات راضی نیستیم

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ پرسشی درباره تحمیل جدول زمانی در مذاکرات وین و موضع ایران بیان کرد: ما هیچ تاریخ ساختگی را قبول نداریم و از سرعت پیشرفت مذاکرات راضی نیستیم. طرف مقابل در دور هفتم وقت کشی زیادی کرد و بعد پذیرفت درباره ابتکارات ایران مذاکره کند. هیات ایران هم در سطح کارشناسی از این توان برخوردار است و این سوال را باید کرد که آیا هیات‌های دیگر با این توان تصمیم گیری در وین حاضر هستند و آیا ایران فقط باید تمام تلاش خود را بکند و ابتکارات و موضوعات را با دقت مطرح کنند و آیا انتظار است طرف مقابل نیز چنین کنند.

خطیب‌زاده بیان کرد: اگر این اراده و سطح از توانایی در طرف مقابل در روزهای آتی دیده شود می‌توان گفت با کمترین زمان ممکن می‌توان به توافق خوب، قابل اتکا و پایدار رسید.

وی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: جهان امروز در یک دوراهی قرار دارد که از زمان ترامپ ایجاد شد و آمریکا در محوریت آن است و راهی که براساس چندجانبه گرایی و احترام به قوانین موضوعه و حاکمیت ملی کشورهاست. ایران و چین در این مسیر در یک محور قرار دارند و تلاش می‌کنند در مقابل این سیاست زور و فشار بایستند. آنچه امروز ایران و چین و برخی کشورها در جنوب و شرق نمایندگی می‌کنند همین نگاه راه متفاوت به همکاری‌های بین‌المللی است. امیدواریم آنها که مسیر یکجانبه و دسیسه و فشار را دنبال می‌کنند به این مسیر که محتوم در روابط بین‌المللی است برگردند.

خبرنگاری با بیان این‌که روز گذشته خبری منتشر شد که اسماعیل خان و احمد مسعود با امیرخان متقی دیدار کرده‌اند و درباره صحت این خبر سؤال کرد که خطیب‌زاده بیان کرد: ایران میزبان گروه‌های مختلف افغانستانی است و در این سفر هم ایران میزبان این گفت‌وگوها بوده و گفت‌وگوهای خوبی بین این رهبران انجام شده و امیدواریم نتیجه آن آینده درخشانی برای مردم افغانستان باشد.

وی درباره سرنوشت مردم پنجشیر در گفت‌وگوهای انجام شده با مقامات طالبان نیز بیان کرد: نگاه ایران به وضعیت مردم افغانستان نگاه کاملا شمول گراست و فارغ از منطقه و قومیت بوده است و این‌که تمام اقوام در افغانستان صدایشان دیده شود.

وی درباره تغییر مذاکره کنندگان آلمان و انگلیس در وین نیز گفت: این تغییرات به خاطر تغییر دولت در آلمان و تغییر مذاکره کننده انگلیسی به خاطر بازنشستگی نماینده قبلی بوده است. شاید بیشتر مربوط به حاشیه است. انتظار ما از سه کشور اروپایی این است که خودشان را به عنوان عضو برجام بدانند و نه نماینده طرف خاصی و براساس این واقعیت به عنوان یکی از اعضای مانده در برجام تلاش کنند اطمینان را همه اعضا پیدا کنند که آمریکا به صورت راستی آزمایی و موثرو با ارائه تضمین‌ها به برجام برگردند و از تقسیم کار اجتناب کنند. تصور ما این است سه کشور اروپایی باید به هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام اجازه دهند گفت‌وگوها را در مسیر سازنده ادامه دهد و اگر این مسیر را ببینم به توافق پایدار خواهیم رسید.

سخنگوی وزارت خارجه درباره موانع موجود در مذاکرات وین اظهار داشت: هم موانع موضوعی داریم و هم موقعیتی. در موضوع هسته‌ای پیشرفت های خوبی داشتیم و می‌توانیم توافقات خوبی داشته باشیم.

وی گفت که سفر هیأت افغانستان سفر خوب و موفقی بوده است.

خطیب‌زاده درباره اعلام رسمی پایان سفیر مغرب در ایران نیز گفت: باید در روزنامه رسمی آنها اعلام شود و بعد از چندین سال که سفیرشان از ایران خارج شده این مطلب را اعلام کرده‌اند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر هیأت کره جنوبی نیز گفت: سفر مستقلی بود و درباره موضوع زندانیان آمریکا می‌داند باید چه کار کند که این موضوع اجرایی شود.

وی درباره خبر منتشر شده مبنی بر برگزاری مذاکرات بین ایران، مصر، عربستان و ترکیه نیز اظهار داشت: البته با این چهار کشور نمی‌توانم جوابی بدهم چون اولین بار است می‌شنوم. درباره گفت‌وگوهای منطقه‌ای مذاکراتی انجام شده است. هنوز نقطه مشخصی درباره اجرایی کردن آن ابتکارات وجود ندارد.

وی درباره سفر امیرعبداللهیان به عمان گفت: این سفر دوجانبه و به دعوت همتای عمانی است.