تولید خودروسازان بزرگ کشور نصف شد + جدول و فیلم

به گزارش رکنا، وزارت صمت برنامه تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۱ را دارد. با توجه به روند تولید خودروسازان در هفت ماهه نخست سال ۱۴۰۱ و فاصله نسبتا جدی آن‌ها با هدف، به نظر می‌رسد که دولت احتمالا روی احیای توافق برجام حساب باز کرده بود. در این گزارش به میزان تولید سالانه ایران خودرو، سایپا، پارس خودرو و زامیاد، تغییرات روند تولید آن‌ها از ابتدای دهه نود و همچنین فاصله خودروسازان از برنامه تولید وزارت صمت می‌پردازیم. اطلاعات مربوط به این خودروسازان به عنوان چهار شرکت بورسی، در سامانه کدال موجود است.

پتک تحریم‌ها و قیمت‌گذاری دستوری بر تولید خودرو

اوج تولید سه خودروساز بزرگ کشور در سال ۱۳۹۰ بود که چهار خودروساز بزرگ کشور (ایران خودرو، سایپا، پارس خودرو و زامیاد) حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه اتومبیل می‌ساختند. این رقم اوایل در دهه ۹۰ با افزایش تحریم‌ها نزولی شد. پس از توافق برجام در سال ۹۴ روند تولید خودروسازان رو به افزایش گذاشت، اما به سقف قبلی نرسید. اما برهم زدن توافق توسط ترامپ، تشدید تحریم‌ها و خروج خودروسازان فرانسوی موجب شد تا تولید خودرو نسبت به ابتدای دهه تقریبا نصف شود.

قیمت‌گذاری دستوری نیز به موازات مسأله تحریم در کاهش عرضه خودرو موثر بود. بهره‌وری پایین در کنار قیمت‌گذاری دستوری موجب زیان شدید خودروسازان در سال‌های گذشته شده است. زیان انباشته چهار خودروساز بزرگ کشور در سال ۱۴۰۰ برابر با ۷۴ هزار میلیارد تومان بود. طبیعتا هر بنگاه اقتصادی برای کاهش دادن میزان تولید خود در اولین اقدام به کاهش تولید روی می‌آورد. هر چند این کار برای صنعت خودروی کشور چندان راحت نیست اما در افت عرضه خودرو بی‌تاثیر نبود.

* مجموع تولیدات خودروسازان از سال ۹۰ تا کنون (ارقام ۱۴۰۱ به صورت تخمینی و بر مبنای تولید تا پایان سال با سرعت تولید ۷ ماه ابتدایی است)

تولید ایران خودرو در دهه ۹۰ نصف شد

بزرگ‌ترین خودروساز کشور در ابتدای دهه ۹۰ نزدیک به ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید می‌کرد که پس از شدت گرفتن تحریم‌ها به تولید کمتر از ۴۰۰ هزار دستگاه رسید.

وزارت صمت ایران خودرو را مکلف به تولید ۷۵۰ هزار دستگاه در سال جاری کرده است. ایران خودرو امسال تا پایان مهرماه ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید کرده است که اگر به تولید با همین سرعت ادامه دهد می‌تواند حدود ۲۰۰ هزار دستگاه دیگر تولید کند، این در حالی است که برای رسیدن به هدف وزارت صمت نیاز دارد حدود ۴۵۰ هزار دستگاه در ۵ ماه مانده از سال تولید کند. به عبارت دیگر سرعت تولید ایران خودرو باید دو برابر شود.

روند تولید ایران خودرو از سال ۹۰ تا کنون (ارقام ۱۴۰۱ به صورت تخمینی و بر مبنای تولید تا پایان سال با سرعت تولید ۷ ماه ابتدایی است)

نیاز سایپا به ۴ برابر کردن سرعت تولید

دومین خودروساز بزرگ کشور در دوران طلایی خود حدود ۶۶۰ هزار دستگاه تولید می‌کرد. این رقم طی سال‌های گذشته تقریبا نصف شد و به ۳۰۰ هزار دستگاه رسید. اما با وجود این، این خودروسازی فاصله جدی تا رسیدن به هدف‌گذاری ۶۵۰ هزار دستگاه دارد. سایپا برای رسیدن به این هدف باید در ۵ ماه پایانی سال نزدیک به ۵۰۰ هزار دستگاه تولید کند، اما با سرعت کنونی تنها ۱۳۰ هزار خودروی دیگر می‌تواند تولید کند. به عبارتی سرعت تولید باید حدودا ۴ برابر شود.

خبر خوب آن است که بخشی از ظرفیت خودروسازان در نیمه اول امسال به تکمیل کردن خودروهای ناقص و کف پارکینگ اختصاص یافت. بنابراین، انتظار می‌رود در ادامه سال با آزاد شدن بخشی از ظرفیت آن‌ها شاهد بهبود بیشتری در تولید باشیم. هر چند افزایش چند برابر سرعت تولید احتمالا بسیار دشوار خواهد بود.

روند تولید سایپا از سال ۹۰ تا کنون (ارقام ۱۴۰۱ به صورت تخمینی و بر مبنای تولید تا پایان سال با سرعت تولید ۷ ماه ابتدایی است)

تولید پارس خودرو یک سوم شد

سومین خودروساز بزرگ کشور پیش از شدت گرفتن تحریم‌ها بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد بازار ایران می‌کرد. تولید پارس خودرو در نتیجه تحریم به تنها ۶۰ هزار خودرو کاهش یافت. در سال‌های پس از خروج ترامپ از برجام و نیز قیمت‌گذاری دستوری پارس خودرو تنها قادر به تولید حدود ۱۰۰ هزار دستگاه بود. به عبارتی تولید آن یک سوم شد.

این زیرمجموعه سایپا در هفت ماهه امسال ۲۳ هزار خودرو تولید کرد و در صورت ادامه فعالیت با همین سرعت تا پایان سال ۱۲۵ هزار دستگاه خواهد ساخت.

روند تولید پارس خودرو از سال ۹۰ تا کنون (ارقام ۱۴۰۱ به صورت تخمینی و بر مبنای تولید تا پایان سال با سرعت تولید ۷ ماه ابتدایی است)

زامیاد در مسیر بهبود تولید

زامیاد، دیگر زیرمجموعه سایپا در سال‌های پس از تحریم شاهد نصف شدن مقدار تولید بود. زامیاد تا انتهای مهر ۱۴۰۱ حدود ۲۴ هزار دستگاه تولید کرد که به معنای امکان رسیدن به بیش از ۴۰ هزار دستگاه تا پایان سال است. در صورت تحقق آن، زامیاد برای چهارمین سال متوالی میزان تولید خود را به سطح جدیدی خواهد رساند که این سطح از سال ۹۰ به بعد بی‌سابقه است.

روند تولید زامیاد از سال ۹۰ تا کنون (ارقام ۱۴۰۱ به صورت تخمینی و بر مبنای تولید تا پایان سال با سرعت تولید ۷ ماه ابتدایی است)

منبع: فردای اقتصاد