آفت سلبریتیزه شدن حیات وحش

در روزهای آغازین سال ۱۴۰۰ فصل دوم سریال هیولا با تم جدید گونه‌های در معرض انقراض که تهیه هر کدام از آنها نیازمند صدها میلیون تومان بودجه است، رونمایی شد. این اتفاق نامبارک در یک بستر فرهنگی، همه دوستداران حیات‌وحش و تنوع زیستی کشور را با نگرانی جدی روبه‌رو کرد زیرا دیگر تبلیغات نگهداری ببر بنگال و مار بوآ و ایگوانا مختص فضای مجازی نبود و الان دیگر افراد در کنار خانواده و با خیال راحت می‌توانند به صورت غیرمستقیم در معرض دلبری‌های این جانوران ارزشمند قرار بگیرند.

این اتفاق اولین کنش نادرست سلبریتی‌ها و هنرمندان در قبال حیات‌وحش نبود. در ماه‌های پیش از آن نیز تعدادی از چهره‌های فرهنگی و هنری کشور ویدیویی را در صفحات اینستاگرامی خود به اشتراک گذاشتند که در آن یک جانورشناس در یکی از کشورهای آفریقایی در حال بغل کردن سه یوز آفریقایی بود و به اشتباه این ویدیو را به عنوان مهربانی یک محیط‌‌بان ایرانی با یوزها به خورد مخاطبان دادند.

این اتفاق در آن زمان با واکنش های تند کنشگران آگاه محیط زیست و حیات وحش رو به رو شد و این مساله تقریبا توسط چهره ها تکرار نشد مگر معدود مواردی که شاید از چشم رسانه ها به دور ماند تا اینکه در روزهای اخیر شاهد یک نوبرانه جدید از یکی از بازیگران مشهور سینمای کشور بودیم که در آن خانم نیوشا ضیغمی در حال شیر دادن به یک بره شوکا یا مرال بودند ایشان در این ویدیو به صورت ضمنی اشاره می کنند که نگه داشتن یک بره مرال یا آهو در ویلای لاکچریتان در شمال هم می تواند تنوع جدید به زندگی شما بدهد و برای اطلاع از نحوه تهیه آن می توانید به بازارهای غیررسمی شکل گرفته در این زمینه مراجعه کنید.

حیات‌وحش به صورت خاص و محیط زیست به صورت عام از چنان پیچیدگی‌های بوم‌شناختی و اکولوژیکی برخوردار است که سال‌ها تحقیق و بررسی محققان این حوزه و ارائه راهکارهای مختلف -به طور مثال برای حفاظت از یک جمعیت- با محافظه‌کاری هرچه تمام‌تر انجام می‌گیرد که مبادا پژوهشی خلاف آن شیوه را برای حفاظت اثبات کند و روش نادرست قبلی به جمعیت آن گونه آسیب برساند.
در این بین و در شرایطی که بسیاری از گونه های ارزشمند کشور از یوز ایرانی تا میش مرغ و خرس سیاه و پلنگ و سمندر در شرایط نزدیک به انقراض قرار دارند، تشویق غیرمستقیم مردم به برقراری رابطه دوستانه و صمیمی با حیات وحش تبعاتی بس گران‌تر از تخریب زیستگاه و شکار دارد که حتی نیاز به بررسی بیشتر هم ندارد.
آفت بیان سخنان و رفتارهای غیر علمی چهره‌های مختلف که بدون در نظر گرفتن تبعات آن، اقدام به اظهارنظر در حوزه محیط ‌زیست می‌کنند از گذشته دامن‌گیر تن نحیف و بی‌جان محیط‌زیست کشور بوده، به طوری که اکنون هر بزرگواری که می‌تواند ده-بیست نفر دور خود جمع کند از محیط زیست سخن می‌گوید و اگر مخاطبان بیشتری پیدا کرد راهکارهایی برای برون‌رفت از چالش‌های جهانی در حوزه تغییرات اقلیمی ارائه می‌دهد.
‌‌‌ سلبریتی ها به عنوان شخصیت‌های حقیقی و محبوب در جامعه وظیفه راهبری فرهنگی را برعهده دارند و باید به این نکته بسیار مهم توجه کنند که فضای مجازی جایی برای مسابقه «من اول استوری کردم» نیست. سلبریتی‌ها می‌توانند نقش محوری در هدایت صحیح افکار عمومی داشته باشند اما تکرار این خطاها نه ‌تنها باعث سلب اعتماد از آن‌ها می‌شود بلکه آنها را تبدیل به آفتی آنتی‌مدیا می‌کند و چهره حرفه‌ای آنها را نیز زیر سوال می‌برد