پزشک و پرستار را نمی شود به زور به مناطق محروم فرستاد

به گزارش رکنا به نقل از خبرآنلاین، این روزها گزاره‌های زیادی درباره کمبود پزشک شنیده می‌شود، محمد رئیس‌زاده، رئیس نظام پزشکی گفته «روزی مجبور خواهیم شد بیماران را برای مداوا به خارج از کشور بفرستیم.» و سیدموید علویان رئیس نظام پزشکی تهران بیان کرده «با این روند که پیش می‌رویم، باید به مردم بگوییم که در آینده بیمار نشوند.» اما چرا باید این روزها را برای کشور انتظار داشت؟

قاسم جان‌بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت در دولت دوازدهم درباره آینده نگران کننده کمبود پزشک در کشور می‌گوید: «تا زمانی‌که نظام پرداخت به کادر درمان درست نشود، انگیزه‌ای برای ورود به این رشته‌ها وجود ندارد.»

کمبود پزشک یا بی‌عدالتی در توزیع پزشک؟

به‌نظر این متخصص خون و سرطان آن‌چه در وضعیت فعلی سبب شده کمبود پزشک احساس شود، نظام غلط توزیع منابع انسانی است؛ او که معتقد است در این‌باره بی‌عدالتی وجود داردمی‌گوید: «همین مسئله باعث شده دسترسی به پزشک متخصص در مناطق محروم کم شود.»

جان بابایی می‌گوید: «مشکل کمبود پزشک از سال‌های قبل از انقلاب هم بود، آن زمان هم نیمی از پزشک‌های متخصص کشور در تهران فعالیت می‌کردند. بنابراین مشکل اصلی صرفاً تعداد پزشکان نیست، بلکه مشکل عدم عدالت در توزیع نیروی انسانی و دسترسی مردم به پزشک متخصص است.»

چرا پزشکان علاقه دارند در تهران خدمت کنند؟

دسترسی به پزشک در همه استان و شهرها یکسان نیست، در شهرهای بزرگی مانند تهران کمبود پزشک کمتر به چشم می‌آید، اما این مردم مناطق محروم هستند که برای معالجه و درمان راهی مراکز استان‌ها و در مواردی راهی پایتخت می‌شوند، این وضعیت را می‌شود در مشاهده‌های میدانی در بیمارستان‌های تهران متوجه شد. جان‌بابایی با تمرکز روی این وضعیت معتقد است بیمه‌ها باید هزینه ماندگاری پزشک در مناطق محروم را پرداخت کنند: «چیزی که ما بارها خواسته بودیم اما متاسفانه انجام نشد و به‌نظرم شورای عالی بیمه باید روزی آن را انجام بدهد، پرداخت هزینه‌های ماندگاری پزشک است. تا زمانی‌که پزشک احساس کند در شهرهایی مانند تهران، اصفهان و شیراز درآمد بیشتری دارد حاضر نمی‌شود در شهر محروم زندگی کند.»

او ادامه می‌دهد: «مشکل اصلی ما این است که بیمه‌ها به یک خدمت پزشکی در شهرهای برخوردار همان‌قدر پول می‌دهد که در شهرهای محروم پول پرداخت می‌کنند؛ نمی‌شود پزشکی طبابت در شهرهای محروم را با تمام هزینه‌های رفت و آمد و مشکلات قبول کند بعد پرداختی بیمه به این پزشک برابر با کسی باشد که در یک بیمارستان در مرکز استان کار می‌کند.»

معاون سابق درمان وزارت بهداشت یادآور می‌شود: «تا زمانی که نظام پرداخت به پرستار و پزشک بر اساس میزان محرومیت منطقه واقعی نشود هر مقدار پزشک و پرستار تربیت کنیم باز هم توزیع نیروی انسانی به خوبی انجام نمی‌شود.»

لزوم افزایش تعرفه خدمات درمانی در مناطق محروم

«اگر پزشکان موظفی حضور در مناطق محروم دارند اما بعد از پایان دوره به سرعت از آن مناطق خارج می‌شوند»، جان‌بابایی  می‌گوید: «پزشک و پرستار را نمی‌شود به زور به مناطق محروم فرستاد، ممکن است در دوره تعهد به زور بفرستند اما در دراز مدت این نیروهای انسانی نمی‌توانند آن‌جا بمانند، یکی از مشکلات جدی مناطق محروم ناپایداری پزشکان برای ماندن در آن مناطق است، پزشکان به سرعت از مناطق محروم برمی‌گردند چراکه احساس می‌کنند آن یکسالی که آن‌جا هستند ضرر کرده‌اند؛ تا زمانی‌که شورای عالی بیمه و بیمه‌ها بر اساس میزان سختی کار، سختی شرایط آب و هوایی، سختی عدم دسترسی به شرایط رفاهی خدمات پزشکی را گران‌تر نخرند پزشکان و پرستاران برای کار در این مناطق انگیزه‌ای ندارند، در این وضعیت حتی اگر افزایش نیروی انسانی سه برابر شود شرایط عدم دسترسی به پزشک متخصص در مناطق محروم تغییر نخواهد کرد.»

این فوق تخصص خون و سرطان ادامه می‌دهد: «نابرابری در توزیع نیروی انسانی یک گره دارد و گره آن تعرفه است، تعرفه دریافت خدمات در مناطق محروم باید بیشتر شود اما نه از جیب مردم، بلکه از جیب بیمه‌ها باید پرداخت شود، به‌نظرم بیمه‌ها منابع کافی برای انجام این کار را دارند. وقتی قیمت خدمت در مناطق محروم افزایش پیدا کند خود پزشکان و پرستاران تمایل پیدا می‌کنند آن‌جا خدمت کنند، در این شرایط پزشک جوانی که تازه فارغ‌التحصیل شده و برای اول زندگی نیاز به درآمد بیشتری دارد حاضر می‌شود به‌طور مثال ۵ الی ۱۰ سال در منطقه محروم خدمت کند.»

او در پایان گفت: «ما باید روی نیروهای انسانی سرمایه‌گذاری کنیم، بدون تعارف در ۸ سال گذشته خیلی به تخت‌های بیمارستانی اضافه شد، اما وقتی نیروی انسانی حاضر نباشد بماند چه فایده‌ای دارد، بیمارستان خالی از پزشک چه ارزشی دارد، تا زمانی‌که نظام پرداخت درست نشود مشکلات دسترسی به پزشک وجود دارد.»