آموزش و پرورش برنامه مدونی برای پیشگیری از اعتیاد ندارد/ مدارس به جای کمک به دانش آموز معتاد، اخراجش می کنند

یکی از معضلات دانش آموزان و خانواده های آنان در سنین نوجوانی درگیری دانش آموزان با اعتیاد است. بنا به گفته کارشناسان آموزش و پرورش سال ها قبل با نرخ 100 هزار نفری اعتیاد در بین دانش آموزان مواجه شده بودیم، با این حال مدتی است که آمار دقیقی از میزان اعتیاد در میان دانش آموزان موجود نیست. محمدرضا نیک نژاد، کارشناس حوزه آموزش و پرورش نکاتی در رابطه با وضعیت اعتیاد در بین دانش آموزان و راه حل های رفع این مسئله ارائه کرد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بالا رفتن نرخ اعتیاد در هر جامعه ای تهدیدی جدی برای نیروی انسانی یک کشور محسوب می شود، حال اگر اعتیاد از سنین جوانی و نوجوانی آغاز شود می تواند بر عمق فاجعه بیافزاید. براساس آماری که کارشناسان آموزش و پرورش ارائه می دهند، چند سال قبل با نرخ 100 هزار نفری دانش آموزان درگیر با اعتیاد به سیگار یا مواد مخدر مواجه بودیم. اگرچه در سال های اخیر اطلاعاتی از میزان شیوع اعتیاد در بین دانش آموزان از سمت آموزش و پرورش منتشر نشده است.

پیشگیری از اعتیاد و فرهنگ سازی برای مقابله با به دام افتادن نوجوانان کنجکاو در دامن اعتیاد علاوه بر تلاش آموزش و پرورش، نیازمند برنامه و راهکارهای فراسازمانی است. در سال های اخیر چند صفحه ای در دروس دبیرستان مبنی بر آسیب های مواد مخدر و اعتیاد آور آورده شده است، اما پرواضح است که ارائه چنین برنامه ای برای نسل امروز که درس های خود را نیز به صورت طوطی وار حفظ می کند، فایده ای نداشته و نخواهد داشت.

مدارس دانش آموز معتاد را اخراج می کنند

محمدرضا نیک نژاد، کارشناس حوزه آموزش و پرورش در تشریح وضعیت اعتیاد دانش آموزان مدارس به خبرنگار رکنا اظهار داشت: در چند سال گذشته آمار واضحی در رابطه با اعتیاد دانش آموزان ارائه نشده است، ضمن اینکه دستیابی به آمار دقیق مسائل اجتماعی در جامعه همواره دشوار است. با این حال اعتیاد تعدادی از دانش آموزان مدارس به برخی از انواع مواد مخدر که از سالیان گذشته تا کنون شکل و کیفیت آن ها تغییر کرده است موضوعی غیرقابل کتمان است.

وی ادامه داد: آموزش و پرورش برنامه مشخصی برای پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان از گذشته نداشته و ندارد. متاسفانه برخورد با دانش آموزان نیز در حوزه پیشگیری از اعتیاد سلیقه ای است، زیرا نه راهکار و نه بخشنامه ای در این زمینه وجود ندارد. بنابراین مدارس تلاش می کنند تا جهت جلوگیری از اعتراض سایر خانواده ها، دانش آموزان معتاد را از مدرسه شان اخراج کنند.

توجه به اعتیاد در دروس مدارس بسیار کلی است

کارشناس آموزش و پرورش در مورد محتوای برخی دروس آموزشی برای پیشگیری از میزان اعتیاد در دانش آموزان گفت: در درسی مثل زیست شناسی با این عنوان که چگونه زندگی سالمی داشته باشیم برای دانش آموزان جهت نهی آن ها برای هدایت نشدن به سمت اعتیاد، مواردی آورده شده است. در دوره دوم مدرسه و در درس زیست شناسی به صورت خیلی کلی این درس وجود دارد که به پیشگیری از اعتیاد توجه می کند. این درحالی است که ورود به این مسائل به شکل کلی، چندان گره گشا نیست. بنابراین معلمان سعی می کنند تا در آموزش های لازم جهت پیشگیری از اعتیاد وارد شوند، اما بعضی از آن ها خود نیازمند یکسری دوره های آموزشی برای ارائه محتواهای پیشگیرانه هستند.

نیک نژاد ادامه داد: در حالت کلی آموزش و پرورش جهت پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان راهکار مشخص و مدونی ندارد. این موضوع به نوبه خود در جاهایی که خطرخیز هستند و خانواده ها در محیط های اجتماعی قرار گرفتند که آسیب پذیری بالایی دارند، متاسفانه آموزش و پرورش هیچ اقدامی نمی تواند انجام دهد.

اعتیاد دانش آموزان فقط به دست آموزش و پرورش حل نمی شود

محمدرضا نیک نژاد در توصیه به آموزش و پرورش برای کاستن میزان اعتیاد در بین دانش آموزان گفت: ساختار آموزش و پرورش متناسب آموزش های لازم جهت پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان نیست و به عبارتی آموزش و پرورش دارای ساختاری متمرکز است. این درحالی است که استان های مختلف ایران دارای شرایط اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی متفاوتی هستند، مثلاً در برخی مناطق کشور مثل استان های شرقی که در مجاورت افغانستان قرار گرفته اند، مواجهه با مواد مخدر بیشتر از سایر استان هاست. بنابراین باید دست از تمرکز گرایی برداشت، لازم است تا پروژه های بلند مدتی برداشته شود تا شرایط همه نقاط کشور سنجیده شده و نهایتاً آمار دقیق آسیب های اجتماعی در استان های مختلف ارائه گردد.

کارشناس حوزه آموزش و پرورش با تاکید بر انتشار آسیب ها و مسائل آموزش و پرورش در رسانه ها افزود:گفت: اگر مسائل و آسیب های آموزش و پرورش در رسانه ها منعکس شود، درد های این حوزه بر همگان نمایان خواهد شد. تا زمانی که عضوی از بدن انسان درد نگیرد، افراد به دنبال درمان آن نمی روند. باید دست از پنهان کاری آماری در آسیب های موجود آموزش و پرورش برداشت، سپس با توجه به نیاز موجود در هر استان برای آن نقطه تصمیم گیری شود. این اقدامات به تدریج می تواند رویکرد تمرکزگرایی را از آموزش و پرورش بزداید و براساس روش هایی که در حوزه آموزش برخی نقاط دنیا استفاده می شود، مشکلات را حل و فصل کرد.

نیک نژاد در پایان بیان کرد: اینکه چند صفحه محتوای آموزش ضد اعتیاد در کتاب های مدارس گنجانده شود، فایده چندانی نخواهد داشت. بعضی مسائل مانند اعتیاد دانش آموزان فقط مربوط به آموزش و پرورش نیست و موضوعی فراسازمانی محسوب می شود. باید به واسطه همکاری همه دستگاه ها مثل بهزیستی، نیروی انتظامی، سازمان تبلیغات اسلامی و امثالهم در جهت رفع مشکلات موجود در آسیب های اجتماعی دانش آموزان اقدام کرد. متاسفانه براساس آماری که چند سال قبل و نه اکنون منتشر شده بود، بیش از 100 هزار نفر از دانش آموزان به طور مستقیم یا غیرمستقیم با اعتیاد درگیر شده بودند، این درحالی است که اکنون آماری از میزان اعتیاد دانش آموزان در دست نیست و نیازمند برنامه های جدی برای حل این مسئله هستیم.