از استودیوهای خانگی تا مجوزهای رسمی!/ رپ فارسی، موسیقیِ نسلی در جستجوی هویت

به گزارش خبرنگار رکنا، استودیوی کوچکی در شمال تهران. میکروفن روشن می شود: «دنیا عوض شده، ما هم باید عوض بشیم...». این ترانه یکی از صدها اثری است که این روزها در فضای موسیقی ایران شنیده میشود.

رپ فارسی از دهه ۸۰ خورشیدی وارد جریان موسیقی ایران شد. امروز این سبک در میان جوانان محبوبیت ویژهای دارد. اما مسیر هنرمندان این عرصه هموار نبوده است.

در ایران، همه آثار موسیقی باید مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بگیرند. این روند گاهی طولانی میشود. یک تولیدکننده موسیقی میگوید: «ما سعی میکنیم در چارچوب قوانین کار کنیم. گاهی تغییرات کوچکی در ترانهها میدهیم تا مجوز بگیرند.»

برخی هنرمندان رپ توانستهاند با رعایت ضوابط، به صورت رسمی فعالیت کنند. کنسرتهایی هم با مجوز برگزار شده است. اما بعضی ترانهها به دلیل محتوای خاصشان مجوز نمیگیرند.

در سالهای اخیر، برخی خوانندگان رپ تصمیم گرفتهاند در خارج از ایران فعالیت کنند. آنها میگویند میخواهند مخاطبان بیشتری داشته باشند. یک خواننده مقیم اروپا به ما گفت: «ما هنوز برای ایرانیها میخوانیم، فقط از راه دور.»

مسئولان فرهنگی میگویند به موسیقیهای جوانان توجه دارند. مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد در گفتگو با رسانهها گفته است: «ما به دنبال تعامل با همه سبکهای موسیقی هستیم. شرط اصلی رعایت چارچوبهای فرهنگی است.»

در همین حال، استودیوهای خانگی و فضای مجازی به هنرمندان جوان فرصت دادهاند تا آثارشان را مستقیم با مخاطبان به اشتراک بگذارند. یک ترانه رپ ممکن است در کمتر از چند روز میلیونها بار شنیده شود.

کارشناسان فرهنگی معتقدند موسیقی رپ میتواند فرصتی برای گفتگوی بین نسلی باشد. دکتر مریم محقق، جامعهشناس، میگوید: «به جای نگرانی، بهتر است این پدیده را بشناسیم و راههای هدایت سازنده آن را پیدا کنیم.»

آینده رپ فارسی چه خواهد شد؟ هنرمندان امیدوارند فضای کاریشان گسترش یابد. برخی پیشنهاد ایجاد یک کارگروه تخصصی برای بررسی آثار رپ را دادهاند. به نظر میرسد گفتگو بین هنرمندان و مسئولان میتواند راهگشا باشد.

همانطور که یک ترانه رپ با مجوز اخیرا سروده: «راه دراز است، اما قدم به قدم میشه رفت».