نظام مردسالار ، تعدیل زنان را در اولویت قرار می دهد/ کرونا زنان را بیکارتر کرد

حمید حاج اسماعیلی، فعال کارگری، در گفت و گو با رکنا درباره این که کرونا چه آسیب هایی به بخش‌های مختلف طبقه کارگر وارد کرده است گفت: چون در این سالها ،درگیر مشکلات در هم تنیده ای در بازار کار بودیم یک مقدار سخت است تفکیک و مرزبندی عواملی که به بازار کار آسیب زده اند. اما سه عامل بسیار موثر بوده‌اند. اول این که ما یک ساختار اقتصادی و مدیریتی در بازار کشور داریم که خودش دچار مشکلات عدیده‌ای است و همیشه معضلاتی را برای بازار کار ایجاد میکند. یک دلیلش این است که دولت به عنوان یک کارفرما در بازار کار دخالت دارد و اجازه نمیدهد مولفه‌های بازار کار به صورت شفاف در بازار عمل بکند و برای شناسایی مشکلات بتوانیم خیلی دقیق آدرس پیدا بکنیم و آن ها را حل بکنیم. یعنی چون دولت نتوانسته است میان نقش نظارتی، نقش حاکمیتی و نقش کارفرمایی اش داشته باشد مانع جدی برای کارگران ایجاد کرده است.

وی افزود: کارگران علاقه مند در مسیر بازار کار طرف مقابلشان یعنی کارفرمای خود را به درستی بشناسند. یعنی آدرس دقیق از آن‌ها داشته باشند و یک مسیر شفافی را برای مطالباتشان پیگیری بکنند. دولت بیش از این که تسهیل کننده باشد یک مزاحم در مسیر فعالیت های بازار کار بوده است. دومین موضوع تحریم هاست. رشد تورم، محدودیت بازار کار، در عین حال مشکلاتی که کارفرمایان برای فعالیت داشتند، اخراج و عدم امنیت شغلی کارگران و از همه مهمتر دستمزد کارگران بیشتر متاثر از تحریم‌هاست.

فقیر شدن بخش های خدماتی کشور / گردشگری نابود شد

حاج اسماعیلی بیماریی کرونا را سومین عامل در آسیب رسیدن به بازار کار دانست و گفت: موضوع کرونا نه که موضوع مهمی نباشد ولی قطعا عامل سوم بعد از سومدیریت در بازار کار و تحریم ها است که به بازار کار ما آسیب رسانده. ولی قطعا کشور ما دربرابر کرونا آسیب پذیر بود. بیشتر نرخ اشتغال ما در بخش خدمات است که بیشتر از 50 درصد است و کرونا بخش های خدماتی را هدف گرفته است. نمونه آن گردشگری است. گردشگری تقریبا تعطیل شده است. یعنی هم موانع قانونی در بخش گردشگری ایجاد شده است و هم پروتکل های بهداشتی و هم نگرانی مردم باعث ایجاد مشکل در بخش گردشگری شده است.

کاهش قدرت خرید مردم و آسیب به رستوران داران

این فعال کارگری تصریح کرد: موضوع دیگری که کرونا در بخش خدمات به آن آسیب زده است کاهش قدرت خرید مردم است. وقتی بخش وسیعی از مغازه‌ها از جمله رستوران ها نمیتوانند کار بکنند و مردم هم کمتر به آنها مراجعه می کنند، فعالیتشان کاهش پیدا میکند و در عین حال هم باعث میشود بخشی از مشاغل از بین برود.

آسیب نظام ارزشی مردسالار به اشتغال زنان

حاج اسماعیلی در مورد آسیبی که وضعیت کنونی به اشتغال زنان وارد کرده است گفت: نظام ارزشی در ایران اساسا سنتی و مردسالار است. بازار کار هم از این نگاه مستثنی نیست. اعتقاد بر این است که مسیر فعالیت های بازار کار این است که مرد سر کار میرود و نان آور خانواده است. خوشبختانه طی 2 دهه اخیر این مسیر به صورت واقعی تغییر کرده است.

این فعال کارگری ادامه داد: یک دلیل آن این است که ما تحت تاثیر شرایط مدرنی هستیم که در جوامع غربی شکل گرفته که حضور زن در آن جوامع پررنگ تر است. دومین دلیل تحصیلات زنان است. زنان تا مادامی که کمتر به دانشگاه ها میرفتند و کمتر مهارت خاصی را یاد میگرفتند متقاضی کار در بازار نبودند. الان برخلاف دو سه دهه گذشته زنان هم پای مردان در دانشگاه ها تحصیل میکنند. از طرفی امروز دیگر امکان این که سرپرست خانوار بتواند به تنهایی هزینه‌ها را تامین کند وجود ندارد. چون دستمزدها در ایران به نسبت تورمی که در کشور شکل گرفته است به شدت پایین است. پدیده های دیگر هم مثل افزایش سن ازدواج و افزایش آمار طلاق تاثیرگزار هستند که باعث میشود زنان استقلال مالی بخواهند.

ناامنی شغلی زنان در دوره کرونا

این فعال کارگری درمورد ناامنی شغلی زنان در شرایط کنونی گفت: با وجود همه عواملی که در دو دهه اخیر در حضور زنان در جامعه تاثیرگزار بودند، وقتی محدودیت هایی که عواملش را برشمردیم در بازار کار ایجاد میشود انتخاب شکل میگرد. وقتی انتخاب شکل شکل بگیرد بخاطر تبعیض جنسیتی کار را به مرد میدهند. دیگر این که بخشهای خدماتی طی یکی دو دهه دگذشته معمولا محل اشتغال زنان در کشور بوده است و طبیعی است که وقتی بخش خدمات آسیب میبیند بسیاری از زنان شغلشان را از دست میدهند.

حاج اسماعیلی اولین راهکار پیش رو برای پررنگ تر شدن نقش زنان را در جامعه تغییر نگرش سیاست گزاران دانست و گفت: باید اول تغییر نگرش سیاست گزاران را مطالبه کرد. تا نگرش تغییر نکند احتمال این که ما بتوانیم حضور زنان را پررنگ ببینیم امکان پذیر نیست. دوم این که ما باید قوانین را اصلاح کنیم که زنان هم پای مردان بتوانند در جامعه حضور پیدا کنند و حقشان را بگیرند. سومین موضوع این است که شرایط منطقی و امنیت آن ها را برای حضور در جامعه فراهم کنیم. این ها باید با هم شکل بگیرد. دیگر آن که ظرفیت‌های اشتغال کشور بتواند متناسب با زنان تعریف شود. به این معنی که باید یک آموزش منطقی و دقیقی را در کشور ترویج کنیم که کارفرمایان و موسسات برای جذب زنان اقدام کنند.

خبرنگار: کامیار فکور

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.