آموزش در آموزش و پروش باید تغییر کند

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی رکنا، انجام هر اقدامی در طراز ملی قطعا آسیب‌ها و مشکلات خاص خود را دارد ولی اینکه چرا با وجود پاسخ‌های فراوان آموزش‌و‌پرورش، باز هم تمامی مشکلات به گردن این دستگاه می‌افتد، نشان می‌دهد که در کنار پاسخ‌گویی به عنوان پیش‌شرط اولیه برای اقناع افکار عمومی و علیرغم اصلاحاتی که در برهه‌های مختلف صورت گرفته، این اقدامات کافی نبوده و مشکل را باید در رابطه نظام‌مند با برخی ساختارهای رسمی و غیررسمی جست‌وجو کرد و تا زمانی که ساختار رسمی ارتباط هدفمند با ساختارهای غیر‌رسمی را به شکل منطقی برقرار نکند قطعا نمی‌تواند افکار عمومی را با تصمیمات خود همسو کند. به همین منظور در ادامه به برخی نکات تحولی در ساختار رسمی و غیر‌رسمی آموزش‌و‌پرورش اشاره می‌کنم. تحول اساسی و بنیادی نیازمند برنامه‌ریزی، شناخت و آگاهی است و به همان نسبت پیچیده و لازمه آن تغییر در ساختار است که منظور تغییر استراتژی مورد استفاده در سیستم، ساخت تشکیلاتی، نوع تکنولوژی، سیستم اطلاعاتی و شیوه‌ تصمیم‌گیری و الگوی استفاده از منابع انسانی، کیفیت رفتار انسانی، کیفیت عملکرد یادگیری و محیط آن، سیر اطلاعات و نحوه ارتباطات در تصمیم‌گیری‌ و همکاری در سیستم است.

تشکیل سازمان نظام صنفی معلمان

امیرعباس میرزاخانی، معاون رسانه روابط ‌عمومی وزارت آموزش‌و‌پرورش مطرح کرد: نقطه آغاز هر نوع تحولی در برنامه‌های آموزش‌وپرورش از معلمان و از کلاس درس شروع می‌شود. چنانچه معلمان در فرایندهای اصلی یاددهی - یادگیری به حاشیه رانده شوند تحول به معنای واقعی آن رقم نمی‌خورد؛ بی‌تردید تحول در یک تعامل مشارکت‌جویانه، فراگیر و همه‌جانبه با حضور مؤثر معلمان محقق خواهد شد تا آنان بتوانند نقش فعال ایفا کنند. به‌همین‌خاطر پیشنهاد می‌شود در گام اول با «تشکیل سازمان نظام صنفی معلمان» که تقریبا تمام اقدامات آن در سنوات قبل انجام شده است هرچه سریع‌تر زمینه مشارکت نظام‌یافته و حرفه‌ای معلمان را فراهم آورید و از ظرفیت آنان در تحول بهره ببرید.

تشکل‌های دانش‌آموزی

تجربه تشکیل و فعال‌کردن شوراهای دانش‌آموزی در مدرسه و سپردن برخی اختیارات از‌جمله اداره نمادین مدارس از سوی آنان، فعال‌کردن مجامع دانش‌آموزی در سطوح منطقه‌ای و استانی، فعال‌کردن مجلس دانش‌آموزی، کارآمد‌کردن سازمان دانش‌آموزی، توسعه فعالیت‌های کتاب و کتاب‌خوانی، فعالیت‌های ورزشی به‌ویژه برای دختران، توسعه پژوهشگاه‌های دانش‌آموزی و مراکز فرهنگی و هنری از‌جمله اقدامات پرورشی زمینه‌ساز تحرک و پویایی دانش‌آموزان است. باید تلاش شود مدرسه محل دومی برای زندگی دانش‌آموزان تلقی شود.

محتوای درسی

محتوا و برنامه‌های آموزش‌وپرورش از محورهای محدود‌کننده یا شتاب‌دهنده تحولی در آموزش‌وپرورش است. محتوای کتاب‌های درسی و کمک‌درسی، روش‌ها و ابزارهای تدریس، نقش فناوری‌های نوین آموزشی در تولید و نشر و توزیع منابع آموزشی افق فرایند یاددهی– یادگیری را ترسیم می‌کند و چه خوب است محتوا و برنامه‌های آموزشی و پرورشی معطوف به چهار ستون یادگیری، یعنی یادگیری برای دانستن، یادگیری برای عمل‌کردن، یادگیری برای زیستن و یادگیری برای همزیستی مسالمت‌آمیز با دیگران شود و نظام آموزشی ما از یادگیری برای دانستن به مراحل بالاتر هم برود.

مرجع تصمیم‌گیری

شورای‌عالی آموزش‌وپرورش در جایگاه سیاست‌گذاری، تصمیم‌سازی و اتخاذ راهبردهای کلان در حوزه تعلیم و تربیت است؛ به عبارت دیگر این نهاد هماهنگ‌کننده راهبردی برنامه‌های آموزش‌وپرورش و قوه‌ مقننه آموزش‌وپرورش است. آموزش‌وپرورش امروز هم نیاز به تحول و تغییر دارد و نیازمند تدبیر و تأمل در تصمیمات و اجرا، تکثر و تنوع در برنامه‌ها و مأموریت‌ها، هم‌گرایی، حفظ گذشته و پیشینه‌ها و هویت‌های آموزشی و پرورشی و نوگرایی و نواندیشی و حرکت به سوی آینده است. تنها نهادی که قادر است از درون، آموزش‌وپرورش را مدیریت و راهبری کند، نهاد شورای‌عالی آموزش‌وپرورش است؛ مشروط بر اینکه در نگاه کلان در جایگاه واقعی خود قرار گیرد و در ترکیب آن از چهره‌های تکراری و غیرمؤثر استفاده نشود.