در مجموع بخش تولید در کشور در این سال‌ها دستخوش ناملایمات فراوانی شده، به طوری که بسیاری از دارندگان واحدهای تولیدی به دلایل گوناگون از جمله ناتوانی در تأمین هزینه‌ها؛ یکی پس از دیگری کار خود را رها کرده‌ و باقیمانده سرمایه خود را در کارهای دیگر هزینه کرده‌اند، تا اندک سرمایه‌ای که برایشان باقیمانده را از دست ندهند. تعدادی هم که در شرایط کنونی اقتصادی همچنان با چنگ و دندان تولید خود را حفظ کرده‌اند با معضلاتی از جمله رکود، کمبود و گرانی مواد اولیه، سود بالای بانکی، واردات بی‌رویه، قاچاق و گرانی ارز مواجهند. صنعت کفش مشهد در دوره‌ای از نظر اشتغالزایی و سودآوری برای خراسان مزیت‌های فراوانی داشت و تا پیش از تحریم و نوسانات نرخ ارز شرایط این صنعت مناسب و دارای ارزش افزوده بالایی بود، اما اکنون وضعیت کاملاً تغییر کرده است.

وارداتی بودن مواد اولیه

«اسماعیل پورملائکه»، رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد در گفت‌و‌گو با «ایران» در این خصوص اظهار داشت: 60 درصد مواد اولیه تولید کفش مشهد وارداتی است و از کشورهایی چون ایتالیا و چین وارد می‌شود؛ مواد اولیه بعد از وارد شدن، فرآوری می‌شود و سپس در کارگاه‌های کفاشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر بتوانیم مواد اولیه را در کشور تولید کنیم به‌طور حتم دیگر مشکلاتی از جمله گرانی ارز و ترخیص کالا از گمرک را نخواهیم داشت، اما متأسفانه با توجه به شرایط فعلی، این امکان فراهم نیست.

قیمت جهشی مواد اولیه تولید کفش

رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد با اشاره به اینکه قیمت مواد اولیه تولید کفش به بهانه ارزش ارز حالت جهشی پیدا کرده، گفت: «پی یو» که مواد پایه در تولید «زیره یا کفی» کفش است تا چندی قبل با قیمت کیلویی 45 تا 48 هزار تومان خریداری می‌شد، خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده این قیمت اکنون بین 29 تا 33 هزار تومان است که بین کارخانه‌های تولید کفش توزیع می‌شود.

ماندن چند روزه کالاها در گمرک

وی یکی دیگر از چالش‌های این صنعت را ماندن چند روزه کالاها در گمرک عنوان کرد و افزود: به‌عنوان مثال «کرم» که در صنعت چرم‌سازی از آن استفاده می‌شود به‌دلیل اینکه قانونی ثبت سفارش نمی‌شود، در گمرک نگه می‌دارند تا مراحل قانونی ترخیص آن طی شود. مدت زمانی که کالا در گمرک برای طی کردن این مراحل می‌ماند موجب می‌شود تا کارگاه‌های تولید کفش با کمبود مواد مواجه شوند و به قول معروف کارشان بخوابد. پورملائکه با بیان اینکه مواد اولیه سال گذشته با ارز 3 هزار و 800 تومان وارد می‌شد، اما اکنون با ارز 10هزار تومان خریداری می‌شود، خاطرنشان کرد: این موضوع موجب می‌شود هم قیمت کفش بالا برود و به‌دنبال آن دستمزد کارگران هم که باید افزایش پیدا کند چندان چشمگیر نباشد.

پایین آمدن قدرت خرید مردم

رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد وضعیت بازار کفش را با توجه به اینکه قدرت خرید مردم پایین آمده چندان مناسب ندانست و یادآور شد: گران شدن مواد اولیه، کاهش تولید و تقاضای مواد از سوی کارفرما و سوءاستفاده برخی از کارخانه‌های تولید چرم که محصولات نیمه ساخته خود را به طور قاچاق از کشور خارج می‌کنند، بخشی از چالش‌های ما در این صنعت ارزآور است. وی درباره تعطیلی برخی از کارگاه‌های تولید کفش، گفت: متأسفانه بسیاری از کارگاه‌های تولید کفش رو به تعطیلی است و از چرخه تولید خارج می‌شوند؛ کارگران این کارگاه‌ها هم اغلب یا بیکار شده یا در پیک موتوری مشغول به کار شده‌اند. درحال حاضر تنها 60 درصد از کارگاه‌های تولید کفش با 50 درصد تولید فعال است.

کارگران بیمه هستند

پورملائکه درباره وضعیت بیمه کارگران مشغول در این حرفه، تصریح کرد: بیشتر کارگران ما بیمه هستند؛ کارگرانی هم که در این بخش فعال هستند و تاکنون بیمه نشده‌اند به این دلیل است که معمولاً غیرقانونی فعالیت می‌کنند. وی صدور پروانه کسب و ارائه آن به اداره تأمین اجتماعی را از مراحل قانونی بیمه عنوان کرد و افزود: کارفرما با ارائه مدارک می‌تواند 5 نفر از کارگران خود را با نرخ یارانه‌ای دولت که 10 درصد است، بیمه کند. اگر تعداد کارگران هم بالای 5 نفر باشد با نرخ 30 درصد بیمه می‌شوند.

رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد با وجود این چالش‌ها و مشکلات، وضعیت این صنعت در مشهد در 2 دهه گذشته را تا حدودی مناسب توصیف کرد و یادآور شد: با توجه به حمایت‌هایی که از سوی برخی مسئولان شده این صنعت پیشرفت‌هایی هم داشته است.

برپایی نمایشگاه تخصصی با هدف توسعه صادرات

پورملائکه همچنین از برپایی نمایشگاه تخصصی صنعت کفش در بغداد در 5 بهمن ماه امسال خبر داد و اظهار داشت: این نمایشگاه باهدف معرفی تولیدات کفش مشهد در زمینه توسعه صادرات برپا خواهد شد. درحال حاضر صادرات کفش مشهد به‌صورت پیله‌وری به کشورهای افغانستان و بغداد انجام می‌شود که خوشبختانه تا حدودی هم رضایت بخش است.

وی به راه‌اندازی مدرسه کفش که 12 سالی است درمحل فنی و حرفه‌ای مشهد دایر است و استادانی هم از ایتالیا برای آموزش کامل این صنعت در مدرسه حضور پیدا کردند و آموزش‌های لازم را ارائه دادند، اشاره کرد و افزود: مدرک این مدرسه نیز معتبراست و از سوی اداره آموزش و پرورش صادر می‌شود و حتی تأییدیه بین‌المللی نیز دارد. این مدرسه خوشبختانه مورد استقبال قرار گرفته و مدتی است که خانم‌ها نیز برای شرکت در این مدرسه ابراز علاقه کرده‌اند.

ارائه تسهیلات به کارگاه‌های در آستانه تعطیلی

رئیس اتحادیه صنف کفاشان مشهد درخصوص ارائه تسهیلات به کارگاه‌هایی که روبه تعطیلی است، گفت: تاکنون 50 نفر از تولیدکنندگان کفش که کارگاه شان روبه تعطیلی است را از طریق کمیسیون‌های اتحادیه شناسایی کرده‌ایم و به 10 نفر هم وام 50 میلیون تومانی داده‌ایم تا بتوانند تولیدات خود را ادامه دهند. خوشبختانه این 10 نفر کمتر از 10 روز موفق به دریافت وام شدند.

مسئولان وضعیت بازار را از اتحادیه‌ها جویا شوند

پورملائکه از مسئولان درخواست کرد، زمانی که قصد تغییر قوانین را دارند، وضعیت بازار را از اتحادیه‌ها جویا شوند تا با تغییرات ناگهانی دچار چالش نشویم و از طرفی فضای اشتغال هم زیر سؤال نرود، زیرا اتحادیه و اصناف به‌طور کامل از وضعیت اقتصادی بازار مطلع هستند. گفتنی است، صنعت کفش مشهد در 10 سال گذشته با 600 نفر شروع به کار کرد و اکنون به یک هزار و 400 نفر افزایش پیدا کرده، در واقع با صدور هر پروانه کسب به‌طورمیانگین برای 10 نفر نیز اشتغالزایی ایجاد می‌شود.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید

پریساسادات عظیمی