سربازانی که تاوان شرایط بد اقتصادی و سختگیری مسئولان را می دهند

رکنا اجتماعی: سال های سال است، در کشور ایران خدمت سربازی کاملاً سنتی جریان دارد و اجبار پسران جوان به حضور دو ساله در پادگان ها به باور بسیاری از کارشناسان امر درستی نیست؛ هرچند کارشناسان برای رفع این مشکل، طرحی به نام سربازی حرفه ای و یا هدفمند کردن سربازی را مطرح می کنند، از آن سو مقامات ارشد نظامی کشور این موضوع را نه به دلیل ماهیت، بلکه به دلیل مشکلات مالی غیر ممکن می دانند.

موضوع تغییر ساز و کار سربازی اجباری پسران و هدفمند کردن آن به گونه ای که بتواند پاسخگوی نیازهای روز جامعه و آینده سربازان باشد، همواره یکی از دغدغه های مهم مسئولان ارشد نظامی و سیاسی کشور بوده است؛ دغدغه ای که گویا تحت تأثیر مشکلات مالی و برخی سختگیری ها، قابلیت تحقق ندارد و به این ترتیب، تکرار شرایط فعلی در آینده نیز اجتناب ناپذیر است.

اجتناب ناپذیر بودن شرایط فعلی و استمرار فراخوان و به کارگیری پسران جوان ـ آن هم کاملاً سنتی ـ را می توان از سخنان سرلشکر محمد حسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح برداشت و با این تفاسیر امیدواری برای تغییر در ساز و کار فعلی جذب سرباز را فراموش کرد.

سردار باقری در نخستین جلسه شورای عالی سیاستگذاری مهارت آموزی کارکنان وظیفه ـ که در هفته جاری برگزار شد ـ با اشاره به ضرورت تغییر شرایط کنونی سربازی در جمع برخی فرماندهان نظامی و مسئولان ارشد سیاسی کشور گفت: رویکرد نیروهای مسلح به سربازی، علاوه بر نقش آفرینی در دفاع و امنیت، باید به سمت و سوی تربیت و پرورش جوانانی عاشق کار و تلاش، ماهر و حرفه‌ای سوق پیدا کند.

سرلشکر باقری ادامه داد: دوران مقدس سربازی فرصت بی‌نظیری است که جوانان عزیز با کسب مهارت ها و افزایش توانمندی‌های خود، آمادگی مسئولیت پذیری اجتماعی و ورود به عرصه تولید اقتصادی، صنعتی، کشاورزی و خدماتی در جامعه را کسب کنند.

وی در بخش دیگری از سخنانش نیز افزود: بدیهی است، در صورتی که جوانان دوره سربازی را فرصتی برای رشد و بالندگی و کسب مهارت و توانمندی برای ادامه زندگی عزتمندانه خود بدانند، جوان پرنشاط و با انگیزه ـ همان گونه که در صف کنکور و دانشگاه می‌ایستد ـ مشتاقانه در صف خدمت سربازی نیز قرار می گیرد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به رغم اشاره به این دغدغه های مهم و صحیح در ادامه گفت: هزینه هر نفر کادر حقوق بگیر برای نیروی مسلح معادل پنج سرباز است. ما موافق سرباز حرفه ای هستیم؛ اما کشور توان این مهم را ندارد. نمی توانیم در شرایط کنونی، حقوقی را که مجلس شورای اسلامی برای سربازان تأیید کرده است، بدهیم و از 100 درصد تنها 13 درصد پرداخت می کنیم. این باعث می شود، سربازانی که از خانواده های فقیر هستند و در مناطق مرزی و دور افتاده خدمت می کنند حتی برای تأمین هزینه های رفت و برگشت به محل زندگی را هم با سختی از پدر و مادرشان بگیرند.

حقایقی که سرلشکر باقری در مورد شرایط کنونی سربازی در کشور بر زبان آورد، حاوی دو مفهوم مهم است که اولی اشاره به نامطلوب بودن شرایط کنونی و دومی اشاره به عدم امکان تغییر وضع موجود دارد.

بر اساس گفته ای، این مقام ارشد نظامی سخن گفتن از موضوعی تحت عنوان سربازی حرفه ای یا هدفمند کردن سربازی صرفاً پرداختن به موضوعاتی آرمان گرایانه است که نه در توان کشور است و نه می توان آنها را در بسترهای قانونی فعلی اجرایی کرد.

در حالت فعلی، سربازانی که عمدتاً هم از قشر ضعیف جامعه هستند، باید رایگان پاسدار امنیت و آرامش مرزهای کشور باشند؛ جوانانی که حقوق دریافتی آنها از خدمت سربازی حتی امکان تأمین هزینه رفت و برگشتشان به محل زندگی را هم ندارد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با طرح موضوعی تحت عنوان مشکل مالی برای تغییر شرایط کنونی سربازی به رغم آنکه این وضع را قبول ندارد، این تغییر را مستلزم به توجه ویژه مجلس و دولت می داند و منتظر است تا این نهادهای مهم کشوری در این زمینه نقش آفرینی کنند.

با این حال از این موضوع نباید غافل شد که تغییر روند کنونی سربازی اجباری به سربازی حرفه ای خود می تواند فضای سربازی را به سمت درآمدزایی ببرد و بخش عمده ای از مشکلاتی که مطرح می شود، در فرایند اجرای این طرح قابل تأمین است؛ موضوعی که حتی اگر ممکن نباشد با فرض اینکه جوانان و سربازان کشور را برای ورود توانمند به جامعه کمک می کند، تا حدودی قابل چشم پوشی است.

با تفاسیر موجود، به نظر می رسد سربازان جوان کشورمان در حال پرداخت تاوان شرایط بد اقتصادی و سخت گیری های مسئولان هستند؛ شرایطی که با موضوعات مهمی مثل عدالت اجتماعی و حرکت در مسیر توسعه اجتماعی و اقتصادی همخوانی ندارد. پادگان های کشور به جای اینکه نیروهای جوانشان را به افرادی توانمند و امیدوار به آینده تبدیل کنند، با اتلاف دو سال از بهترین دوران عمرشان ـ آن هم در فضایی کاملاً ناعادلانه ـ آنها را به جوانانی نا امید تبدیل می کنند.

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.