بیوگرافی حسن روحانی سیاستمدار جنجالی

بیوگرافی حسن روحانی

حسن روحانی از سیاستمداران و مجتهدان شیعه ایرانی است که در تاریخ 21 آبان 1327 در شهرستان سرخه سمنان متولد شد. روحانی در 17 اردیبهشت با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور نامش را برای رقابت 24 خرداد ثبت کرد.

زندگی شخصی و خانواده حسن روحانی

در ادامه با زندگی شخصی و گذشته حسن روحانی آشنا می شوید.

کودکی

حسن روحانی از 11 سالگی تابستان ها کار می کرد و به کشاورزی و قالیبافی می پرداخت تا بتواند مخارج تحصیلش را تامین می‌کرد.

والدین

پدر حسن روحانی، حاج اسدالله فریدون نام داشت که از مغازه داران در بازار سمنان بود. او نماینده بروجردی بود و به دلیل مبارزات علنی علیه رژیم پهلوی در سال 1341 برای اولین بار دستگیر و زندانی شد. پدر حسن روحانی به خاطر استمرار مبارزات تا پیروزی انقلاب اسلامی بیش از 20 بار دستگیر و روانه زندان شد. اسدالله فریدون در مهر 1390 درگذشت. سکینه پیوندی نام مادر حسن روحانی است که در 29 اسفند 1393 درگذشت.

خواهران و برادران

حسن روحانی قبل از اینکه به دنیا بیاید پدر و مادرش یک پسر و یک دختر داشتند که هر دوی آنها در کودکی درگذشتند. حسن روحانی یک برادر و 3 خواهر کوچکتر از خود دارد. طوبی، فاطمه و طاهره 3 خواهر روحانی هستند که همگی ازدواج کرده‌اند. حسین فریدون برادر حسن روحانی در اولین روزهای پیروزی انقلاب فرماندار نیشابور بود و مدتی هم فرمانداری کرج را بر عهده داشت، او بعدها سفیر جمهوری اسلامی ایران در مالزی شد و چند سال از سفرای ایران در سازمان ملل متحد بود؛ سپس مشاور وزیر امور خارجه شد. حسین فریدون به سمت دستیار ویژه رییس‌جمهوری در دولت یازدهم منصوب شد.

تغییر نام خانوادگی

حسن روحانی نام خانوادگی اش را از فریدون به روحانی تغییر داد که در کتاب خاطراتش که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده‌ است، علل تغییر نام خانوادگی اش را چنین شرح می‌دهد؛

    وقتی در سال ۱۳۴۰ وارد قم شدم، دوستان طلبه به نام‌خانوادگی من ایراد می‌گرفتند و می‌گفتند: فردا که آیت‌الله شدید، مردم شما را آیت‌الله فریدون بخوانند؟! اصلاً این نام فامیل مناسب فعالیت آینده شما نیست و باید آن را تغییر دهید. برخی از دوستان هم نام‌خانوادگی «فریدون» را مناسب می‌دانستند و می‌گفتند: بسیاری از طلبه‌ها 2 نام خانوادگی دارند، یعنی به نام فامیلی که در شناسنامه آنها ثبت شده‌است، خوانده نمی‌شوند، بلکه از آنان با نامی دیگر یاد می‌شود که به آن نام معروف شده‌اند. در نهایت تصمیم گرفتم نام فامیل خود را در حوزه تغییر بدهم ولی در شناسنامه تغییری ندهم؛ لذا با دوستان مختلف مشورت کردم تا بتوانم نام فامیل مناسبی انتخاب کنم؛ مثلا یکی پیشنهاد می‌کرد نام خانوادگی خود را «اسلامی» انتخاب کنم و دیگری «امامی» یا «تشیعی» را مطرح می‌کرد. هر کس نامی را پیشنهاد می‌کرد تا در نهایت نام «روحانی» را برای خود برگزیدم و به اصرار دوستان سور هم دادم و از آن پس به همین نام معروف شدم. در دفتر مدرسه و دفتر شهریه مراجع نیز نام جدید من ثبت شد ولی برای مدتی عنوان «فریدون» را هم داخل پرانتز ثبت می‌کردند که این هم به‌تدریج برچیده شد و آن نام فامیل فراموش شد و دیگر همه مرا به اسم «حسن روحانی» می‌شناختند. پس از انقلاب، زمانی که به عنوان نماینده مردم سمنان وارد مجلس شورای اسلامی دوره اول شدم، مناسب دیدم نام‌خانوادگی خودم را در شناسنامه هم تغییر دهم و لذا در سال 1360 تقاضای تغییر نام فامیل کردم و نام‌خانوادگی «روحانی» به‌طور رسمی در شناسنامه من ثبت شد.

تحصیلات حسن روحانی

تحصیلات حوزوی و دانشگاهی حسن روحانی را در ادامه بررسی کرده ایم. حسن روحانی تحصیلات دروس ابتدایی را در سرخه گذراند.

حوزه

حسن روحانی تحصیلات دروس دینی را از سال 1339 ابتدا در حوزه علمیه صادقیه در سمنان آغاز کرد و بعد در سال 1340 به حوزه علمیه قم وارد شد. روحانی از دروس و مباحث اساتیدی مانند سیدمحمد محقق داماد، شیخ مرتضی حائری، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سلطانی، محمد فاضل لنکرانی و شیخ محمد شاه‌آبادی بهره برد.

دانشگاه

حسن روحانی همزمان در سال 1348 به دانشگاه تهران رفت و در سال 1351 دانشنامه لیسانس خود را در مقطع کارشناسی در رشته حقوق قضایی گرفت. او با ادامه تحصیل در بریتانیا مدرک کارشناسی ارشد (M.Phil) را در رشته حقوق عمومی و دانشنامه دکتری (Ph.D) را در رشته حقوق اساسی از دانشگاه کلدونیان گلاسکو دریافت کرد. روحانی دارای مرتبه علمی استاد پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک است. او با کسب پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری مرکز در سال 1386 وکیل پایه یک دادگستری شد.

رد شایعه و شائبه مدرک دکترای حسن روحانی

در روزهای پنجم و هشتم بهمن 1391 سایت ایران الکشن واچ درباره مدرک دکترای حسن روحانی شائبه‌ای را مطرح کرد که براساس استعلام از دانشگاه گلاسکو است در حالی که روحانی با نام خانوادگی قبلی اش، فریدون در دانشگاه کلدونیان گلاسکو تحصیل کرده بود که یک دانشگاه دیگر است. در اخبار آرشیوی وب سایت هرالد اسکاتلند نام حسن روحانی با فامیلی قبلی‌ او (حسن فریدون Hassan Feridon) در لیست دوره‌ای دانش‌آموختگان دانشگاه کلدونیان گلاسکو دیده می‌شود. پایان‌نامه کارشناسی و دکترای روحانی هم با همین نام در کتابخانه دانشگاه ثبت شده است. ایران الکشن واچ با پی‌ بردن به اشتباه خود اصلاحیه‌ای را در تاریخ 26 اردیبهشت 1392 منتشر کرد و ضمنا مدعی شد که تحقیق و بررسی آنها موجب شده تا بیوگرافی رسمی حسن روحانی اصلاح شود.

روحانی قبل از انقلاب

حسن روحانی در ابتدای جوانی فعالیت سیاسی اش را با پیروی از آیت‌الله خمینی آغاز کرد. او سفرهای تبلیغی و سخنرانی علیه حکومت وقت را از سال 1344 در شهرهای مختلف ایران آغاز کرد و در همان اولین سفر توسط ماموران حکومتی بازداشت شد. روحانی در سال‌های مبارزه اش بارها دستگیر و ممنوع‌المنبر شد.

خروج از کشور

روحانی در آبان 1356 در مراسم بزرگداشت مصطفی خمینی در مسجد ارک تهران برای اولین بار لقب «امام» را برای آیت‌الله خمینی (رهبر در تبعید نهضت اسلامی) به کار برد. او با تحت تعقیب قرار گرفتن توسط ساواک به توصیه دکتر بهشتی و مرتضی مطهری از کشور خارج شد و مدتی را به سخنرانی و تبلیغ برای دانشجویان خارج از کشور پرداخت و پس از ورود خمینی به پاریس به او پیوست.

روحانی بعد از انقلاب

حسن روحانی پس از پیروزی انقلاب در اولین اقدام در سال 1358 به ساماندهی ارتش آشفته و پادگان‌های از هم پاشیده پرداخت. عضویت و ریاست شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما از سال 1359 تا 1362 از دیگر مسئولیت‌های حسن روحانی در دوران پس از انقلاب بوده است. روحانی بین سال‌های 1367 تا 1368 به معاونت جانشین فرماندهی کل قوا منصوب شد.

مجلس شورای اسلامی

حسن روحانی در سال 1359 به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و در 5 دوره قانونگذاری به مدت 20 سال (از سال 1359 تا 1379 ) فعالیت کرد. حسن روحانی نایب رئیس اول مجلس (در دوره‌های چهارم و پنجم) و رئیس کمیسیون‌های دفاع (دوره‌های اول و دوم) و سیاست خارجی (دوره‌های چهارم و پنجم) بود. روحانی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در دوره چهارم و دوره پنجم و دبیر شورای عالی امنیت ملی از سال 1368 تا 1384 بوده است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن روحانی در 29 بهمن 1378 در انتخابات میان‌دوره‌‌ای سومین دوره مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه استان سمنان به نمایندگی مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد و در سال 1385 مردم استان تهران، او را به عنوان نماینده شان در چهارمین دوره این مجلس برگزیدند. سمت‌های روحانی در مجلس خبرگان رهبری، ریاست کمیسیون سیاسی - اجتماعی این مجلس (از 1380تا 1385) و عضویت هیات رئیسه و ریاست دفتر تهران دبیرخانه این مجلس (از 1385تا 1387) بوده است. روحانی در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری که 7 اسفند 1394 برگزار شد ازسوی مردم تهران به عنوان نماینده این مجلس انتخاب شد.

مسئولیت های او در جنگ

با شروع جنگ تحمیلی حسن روحانی از سال 1361 به عضویت شورای عالی دفاع در آمد و در دوران جنگ سمت‌هایی مانند معاونت فرماندهی جنگ، فرماندهی پدافند هوایی کل کشور، ریاست ستاد قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء و در سال پایانی جنگ، معاونت جانشین فرماندهی کل قوا را تجربه کرد. در دوران جنگ ایران و عراق حسن روحانی مسئولیت‌های متعددی داشت که از جمله آن می توان به عضویت در شورای عالی دفاع (از سال 1361 تا 1367)، عضویت در شورای عالی پشتیبانی جنگ و رئیس کمیسیون اجرایی آن (از سال 1365تا 1367)، معاونت فرماندهی جنگ (از سال 1362تا 1364)، ریاست ستاد قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء (از سال 1364تا 1366) و فرماندهی پدافند هوایی کل کشور (از سال 1364تا 1370) اشاره کرد.

مذاکرات

حسن روحانی رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران با 3 کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا در زمینه برنامه هسته‌ای ایران بود. حسن روحانی رئیس دولت یازدهم و دوازدهم در جریان مناظرات انتخاباتی 1400 با استناد به سخنان نامزدهای انتخاباتی به لزوم مذاکره یادآور شد که راه «مذاکره» است. این سخنان روحانی با توجه به داغ شدن بحث احیای برجام در شبکه‌های اجتماعی در زمان خود به شدت مورد توجه مجدد قرار گرفت.

مسئولیت های او بعد از جنگ

پس از پایان جنگ، حسن روحانی همراه تعدادی از فرماندهان سپاه و ارتش نشان درجه دو فتح و در مراسم دیگری در سالروز آزادسازی خرمشهر به همراه جمعی دیگر از فرماندهان و مسؤولان پشتیبانی جنگ، نشان درجه یک نصر را از آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده کل قوا دریافت کرد. حسن روحانی پس از جنگ و به دنبال بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تشکیل نهاد شورای عالی امنیت ملی سمت نمایندگی مقام معظم رهبری را در این شورا تا سال 1392 که به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد در اختیار داشته و 16سال (از سال 1368 تا 1384) در دوره‌های ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی و سیدمحمد خاتمی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود. روحانی از سال 1370 به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد و از دوره سوم مجلس خبرگان رهبری در سمت نماینده مردم استان‌های سمنان و تهران در این مجلس حضور داشت.

موضع حسن روحانی در مورد حوادث 1378

حسن روحانی حوادث کوی دانشگاه انقلاب را در 24 تیر 1378 پالایش کرد. سخنران مراسم راهپیمایی آن دوره مردم تهران و سایر شهرهای کشور حجت الاسلام حسن روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی وقت کشور بود که در بین صحبت هایش گفته بود: مسئله کوی دانشگاه، همچنان در دستور کار شورای عالی امنیت ملی است تا همه ریشه های این حادثه بررسی و به مردم اعلام شود. این حادثه تلخ و ناگوار از همان ابتدا از سوی مردم و مسئولان محکوم شد و با احترام مجدد به قشر دانشجو از آن عبور کردیم و ریشه های این حادثه نیز به دقت بررسی و اعلام خواهد شد.

پرونده هسته ای حسن روحانی

دوران تصدی حسن روحانی در پرونده هسته‌ای فقط 678 روز (از 1382/7/14تا 1384/5/24) بود که این دوران پس از طرح موضوع هسته‌ای ایران در سطح بین‌المللی و صدور قطعنامه شدیداللحن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز شد. شورای حکام آژانس ابتدا در خرداد 1382 در یک بیانیه و بعد در شهریور همان سال در قطعنامه‌ای به پرونده هسته‌ای ایران پرداخت و تلاش کرد که تعهدات سختی را بر دوش ایران قرار دهد. در این زمان که همزمان با پیروزی آمریکا در عراق و تشدید فضای جنگ در منطقه بود جامعه بین‌المللی به التهاب و تنش بی‌سابقه‌ای دچار شد و نسبت به روند پیشرفت‌های هسته‌ای ایران هم حساسیت ویژه ای ایجاد شده بود.

سرانجام با تشدید تنش‌ها و با توجه به اختلافات وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی با پیشنهاد کمال خرازی، وزیر امور خارجه و موافقت رئیس جمهور و سایر اعضای جلسه سران نظام تصمیم گرفته شد که با تشکیل یک هسته قوی کارآمد سیاسی-فنی-حقوقی، مسئولیت مذاکرات به حسن روحانی سپرده شود تا با اختیارات ویژه برنامه جامعی را برای ادامه کار تهیه کرده و هماهنگی لازم را بین ارگان‌های ذی‌ربط برقرار کند. درنتیجه با حکم سیدمحمد خاتمی و تأیید سیدعلی خامنه‌ای، حسن روحانی در تاریخ 1382/7/14 مسئول پرونده هسته‌ای شد و از آن زمان این پرونده به طور کامل به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی محول می شود.

خاطرات هسته ای حسن روحانی

کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای در 12 فصل و 7 پیوست در 1209 صفحه نگارش شده و اولین کتاب جامع در موضوع انرژی هسته‌ای ایران است که تا به حال منتشر شده و در زمره کتب تاریخ شفاهی ایران قرار می‌گیرد. شرح عملکرد و خاطرات دوران تصدی حسن روحانی به عنوان مسئول پرونده هسته‌ای ایران و در مقام دبیری شورای عالی امنیت ملی در کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای آمده است که چگونگی تصمیم‌گیری در ساختار سیاسی ایران، نقش نهادهای عالی‌رتبه در پرونده هسته‌ای و تمام مراحل مذاکرات با اروپایی‌ها را با ذکر مستندات روایت می‌کند. این خاطرات، جزئیات خواندنی و مهمی را شامل می‌شود که قضاوت درباره عملکرد این گروه و تصمیم‌هایی که مقامات و رهبران بلندپایه ایران طی آن گرفته‌اند را ممکن می‌سازد. انتشار این کتاب در دورانی که روحانی و تیم وی به «وادادگی در برابر کشورهای غربی» متهم شدند و درحالی که شاهد تشدید دامنه تحریم‌ها و مشکلات سیاسی-اقتصادی ناشی از رویکرد اتمی و تصمیمات جانشینان او هستیم نوعی پاسخ به تاریخ و حضور در برابر هیات منصفه افکار عمومی است. استقبال از این کتاب منجر به چاپ مکرر آن در مدت کوتاهی شد و در زمستان 1391 برای بار پنچم تجدید چاپ شده است. گزیده‌ای از این کتاب هم تحت عنوان «روایت تدبیر و امید» همراه با تصاویری از مذاکرات در 552 صفحه در اسفند 1391 منتشر شد.

نامزدی ریاست جمهوری حسن روحانی

حسن روحانی در 22 فروردین 1392 با شعار «دولت تدبیر و امید» در میان هوادارانش به طور رسمی اعلام کاندیداتوری کرد. در این همایش که با حضور جمعی از حامیان و مسئولان برگزار شد، یاسر و فاطمه، فرزندان هاشمی رفسنجانی هم حضور داشتند. روحانی که پیش تر اعلام کرده بود مستقل می‌آید در همایش اعلام کاندیداتوری خود گفت: رئیس جمهوری باید مسئولیت را بر عهده بگیرد که ملی باشد نه حزبی. حسن روحانی تدوین منشور حقوق شهروندی را از اولویت‌های خود در صورت انتخاب برای ریاست جمهوری عنوان و اظهار کرد: دولت من دولت تدبیر و امید است و گفتمان آن، نجات اقتصاد، احیای اخلاق و تعامل با جهان است. درنهایت در 31 اردیبهشت 1392 حسن روحانی همراه 7 نامزد دیگر برای انتخابات ریاست جمهوری تایید صلاحیت شد.

آثار روحانی

 آثار زیادی از حسن روحانی منتشر شده است که ازجمله آن می‌توان به کتاب های زیر اشاره کرد:

امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای (1390)

امنیت ملی و نظام اقتصادی ایران (1389)

اندیشه‌های سیاسی اسلام؛ جلد اول: مبانی نظری (1388)

اندیشه‌های سیاسی اسلام؛ جلد دوم: سیاست خارجی (1388)

اندیشه‌های سیاسی اسلام؛ جلد سوم: مسائل فرهنگی و اجتماعی (1388)

خاطرات دکتر حسن روحانی؛ جلد اول: انقلاب اسلامی (1387)

روایت تدبیر و امید (1391)

مقدمه‌ای بر تاریخ امامان شیعه (1391)

سن اهلیت و مسئولیت قانونی (1391)

آشنایی با کشورهای اسلامی (1387)

انقلاب اسلامی؛ ریشه‌ها و چالش‌ها (1376)

مبانی تفکر سیاسی امام خمینی (ره) (1378)

نقش حوزه‌های علمیه در تحولات اخلاقی و سیاسی جامعه (1390)

امنیت ملی و سیاست خارجی

امنیت ملی و محیط زیست

خاطرات دکتر حسن روحانی؛ جلد دوم: دفاع مقدس

 (The Islamic Legislative Power )1994

 (The Flexibility of Shariah; Islamic Law )1996