یونسیان: آموزش و پرورش گزارشی درباره مقدمات بازگشایی مدارس ارائه نداد

روز شنبه مرحله اول بازگشایی مدارس با بازشدن دبیرستان ها عملی شد. اما در حالی بازگشایی مدارس با باز شدن مدارس مقطع متوسطه دوم کلید خورده است که براساس آمارهای آموزش و پرورش کمتر از یک چهارم دانش آموزان بالای 12 سال کشور دُز دوم واکسن کرونای خود را دریافت کرده اند. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان بهداشتی معتقدند که بازگشایی مدارس با عجله اتفاق افتاده است. در این میان اما در شرایطی که هنوز بازگشایی مدارس ابتدایی و متوسطه اول انجام نشده و قرار است این اتفاق در روز اول آذر رخ دهد، مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست و عضو کمیته علمی کشوری کرونا معتقد است که نباید بازگشایی مدارس صرف نظر از شرایط کلی شیوع کرونا در کشور انجام شود.

آیا پیک ششم کرونا آغاز شده است؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با وجود این که هنوز خبری رسمی درباره آغاز پیک ششم کرونا در کشورمان ارائه نشده است، اما نقشه های کرونایی اعلام شده توسط اپلیکیشن ماسک وزارت بهداشت از افزایش روند بستری بیماران کرونایی در برخی استان .ها حکایت دارد؛ به نحوی که در روز 30 مهر فقط 9 شهرستان کشور در وضعیت قرمز کرونا قرار داشتند، اما هم اکنون تعداد مناطق قرمز به 33 شهرستان افزایش یافته است.

دکتر مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست اما در گفت و گو با رکنا معتقد است که هنوز نمی توان برآورد کرد که افزایش تعداد شهرهای قرمز کرونایی در کشور ناشی از بروز موج جدید کروناست یا خیر.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید دارد که دو سناریو برای این وضعیت قابل توصیف است، یکی این که به دلیل بروز اتفاقی جدید در کشور، شیوع کرونا مجددا گسترده شده و موجی جدید در راه است و دوم این که افزایش تعداد مبتلایان در برخی شهرها ناشی از نوسانات گذرا در سطح نسبتا بالایی از شیوع کرونا در کشور است.

عضو کمیته علمی کشوری کرونا در توضیح بیشتر گفت: در هفته های اخیر، اندکی افزایش در میزان بستری در برخی شهرستان ها که در وضعیت زرد قرار داشتند و شاهد میزان نسبتا بالایی از آمار ابتلا به کرونا بودند، منجر به تغییر رنگ این شهرستان ها شده است. همچنین در برخی شهرستان ها نیز با وجود این که روند تعداد مبتلایان جدید افزایشی است، اما سطح انتقال به قدری پایین است که هنوز شاهد تغییر رنگ بندی آنها نیستیم.

بنابراین از نظر این اپیدپمیولوژیست، در مجموع هنوز نمی توان به قاطعیت گفت لزوما پیک جدید کرونا در شهرستان های مختلف کشور آغاز شده است یا خیر.

وضعیت شیوع کرونا در ایران مناسب نیست

یونسیان اما تاکید دارد که چه پیک جدید کرونا آغاز شده باشد و چه خیر، در هر دو حالت باید توجه داشت که وضعیت شیوع کرونا در ایران به هیچ وجه مناسب نیست و تعداد مبتلایان و مرگ ناشی از کرونا در ایران همچنان بالا به نظر می رسد.

این اپیدمیولوژیست همچنین معتقد است میزان پوشش واکسیناسیون دو دُزه در کشورمان هنوز به حدی نرسیده است که بتواند منجر به ایجاد اطمینان نسبی قابل اطمینانی در سطح جامعه شود و بنابراین هر فعالیتی که منجر به ایجاد تجمع بیشتر شود، از جمله بازگشایی ها، در شرایط فعلی به صلاح نیست.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: چه ما وارد پیک ششم کرونا شده باشیم و چه هنوز بدون ورود به پیک جدید در سطح انتقال بالایی از پیک قبلی قرار داشته باشیم، در هر دو صورت نتیجه قطعی گزارشات اخیر وزارت بهداشت این است که ما نباید به صورت شتابزده نسبت به بازگشایی مراکز مختلف اقدام کنیم.

وی در ادامه تاکید کرد: بازگشایی همزمان چندین فعالیت، از قبیل لغو دورکاری ها، بازگشایی دانشگاه ها، برپایی مجدد نماز جمعه و دیگر فعالیت ها همزمان با تصمیم برای بازگشایی مدارس به هیچ عنوان به صلاح نیست و می تواند پیامدهای بهداشتی و اجتماعی نامطلوبی به دنبال داشته باشد. اگر هم شرایط مناسب باشد، فقط باید یک فعالیت بازگشایی شود و سپس با رصد وضع موجود و با فاصله مناسب به بازگشایی دیگر فعالیت ها فکر کرد.

شیوع کرونا در مدارس تابعی از شرایط کل کشور است

یونسیان با اشاره به بازگشایی مدارس مقطع متوسطه دوم از روز شنبه گفت: چند هفته پیش، کمیته علمی کشوری کرونا پیرو درخواست ستاد ملی، شرایط و ضوابط لازم برای بازگشایی مدارس را در 21 بند تدوین کرد. در این مستند، با بررسی شواهد علمی و راهنماهای بین المللی، ضمن تاکید بر ضرورت بازگشایی مدارس در اولین زمان ممکن، اصول کلی برای بازگشایی به عنوان مقدمات و ملزومات بازگشایی ایمن ذکر شده بود.

عضو کمیته  علمی کشوری کرونا ادامه داد: در این راهنما تاکید شده بود که نمی توان بدون توجه به روند کلی شیوع کرونا در جامعه، برای بازگشایی مدارس تصمیم گرفت. بنابراین اگر در تمام جامعه میزان انتقال کرونا بالا باشد، قطعا سطح شیوع کرونا در مدارس نیز بالا خواهد بود، زیرا مدارس در بستر جامعه فعالیت می کنند و میزان شیوع کرونا در مدارس تابعی از شرایط کل کشور است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در همین راستا تاکید کرد: کمیته علمی در ضوابط تعیین شده برای ستاد ملی مقابله با کرونا تاکید کرد که نباید بازگشایی یا بستن مدارس براساس تاریخ های از پیش تعیین شده انجام شود، بلکه ما باید برای اتخاذ هر تصمیمی، بر حسب شرایط موجود تصمیم گیری کنیم.

نظر کمیته علمی کرونا درباره بازگشایی مدارس چه بود؟

به گفته یونسیان، در راهنمای ارسال شده از سوی کمیته علمی کرونا به ستاد ملی، بر ضروت تعامل مناسب با معلمان، دانش آموزان و والدین آنها و گفتمان موثر و سازنده بین این گروه ها تاکید شده بود. اجرای آزمایشی روش های مختلف شروع فعالیت مدارس و متعاقب آن، ارزیابی این اجرای آزمایشی با انتشار نتایج بازگشایی های آزمایشی هم از دیگر ملزومات تصمیم گیری صحیح براساس راهنمای ارسال شده از سوی کمیته علمی به ستاد ملی مقابله با کرونا بود.

همچنین آن طور که این اپیدمیولوژیست می گوید، در راهنمای ارسال شده از سوی کمیته علمی به ستاد ملی مقابله با کرونا تاکید شده بود که باید هر دانش آموز یا معلمی که احساس ناخوشی داشته باشد، بدون نیاز به رعایت مقررات عادی استعلاجی، تشویق شود که در منزل استراحت کند و بنابراین ضروری است آموزش مجازی تا مدت ها به طور همزمان با آموزش حضوری (به فرض بازگشایی مدارس) ادامه یابد. بنابراین نمی توان از چند هفته قبل تاریخی را تعیین کرد و بعد گفت که از راس این تاریخ مدارس بازگشایی می شود.

بی توجهی آموزش و پرورش به درخواست های کمیته علمی کرونا

عضو کمیته علمی کشوری کرونا در بخش دیگری از صحبت هایش تاکید کرد: کمیته علمی کرونا در ضوابط تعیین شده برای بازگشایی مدارس تاکید کرده بود که آموزش و پرورش باید اعلام کند که در برابر پروتکل ها و مقررات بهداشتی لازم برای بازگشایی مراکز آموزشی چه اقداماتی انجام داده است.

به گفته یونسیان، مواردی از جمله لزوم مدیریت تراکم فضای فیزیکی در مدارس، فراهم کردن امکانات لازم برای شستن دست ها، شرایط تهویه مناسب کلاس ها بخصوص در مناطق سردسیر و ... از جمله ضوابط تعیین شده از سوی کمیته علمی کرونا برای آموزش و پرورش بود، اما آن طور که این اپیدمیولوژیست می گوید، آموزش و پرورش در هفته های اخیر پاسخی به این درخواست کمیته علمی نداده و گزارشی نیز درباره نحوه فراهم کردن مقدمات لازم برای بازگشایی مدارس به این کمیته ارائه نشده است.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران در توضیح بیشتر گفت: کمیته علمی کرونا در ضوابط تعیین شده برای بازگشایی مدارس تاکید کرده بود که انتظار می رود آموزش و پرورش به مردم اعلام کند که به منظور اجرای بهتر پروتکل ها و مقررات بهداشتی لازم برای بازگشایی مراکز آموزشی چه اقداماتی انجام داده است، یعنی آیا اجرای آزمایشی بازگشایی مدارس انجام شده و اگر بله، نتیجه آن چه بوده است؟ آیا مشکلاتی مشاهده شده است؟ راه حل احتمالی برای غلبه بر این مشکلات چیست و بسیاری سوالات دیگر.

اما به گفته این عضو کمیته علمی کشوری کرونا، در هفته های اخیر، کمیته علمی به صورت رسمی هیچ پاسخی در این خصوص دریافت نکرده و آموزش و پرورش هیچ گزارشی درباره نحوه فراهم کردن مقدمات لازم برای بازگشایی مدارس به کمیته علمی ارائه نکرده است.

تعامل ستاد ملی و کمیته علمی کرونا مناسب نیست

عضو هیات علمی دانشگاه تهران در همین راستا از تعامل ناکافی و نامناسب میان کمیته علمی و ستاد ملی مبارزه با کرونا انتقاد کرد و گفت: اگر ستاد ملی مبارزه با کرونا، کمیته علمی را به عنوان یک بازوی مشورتی می شناسد، بهتر است در تمام مواردی که نیاز به تصمیم گیری وجود دارد، از این کمیته نظرخواهی کند و ضمن ارائه بازخورد به این کمیته، حتما نتایج اجرای آزمایشی مداخلات را هم به کمیته علمی منعکس کند. اما متاسفانه در موضوعات مختلف از جمله بازگشایی مدارس، شاهد انعکاس نتایج  نظرات کمیته علمی در ستاد ملی مقابله با کرونا نبوده ایم.

عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا ادامه داد: متاسفانه در ماه های اخیر در بسیاری از تصمیمات کرونایی اتخاذشده در کشور، شاهد آن بوده ایم که هیچ گونه رفت و برگشتی میان نظرات ستاد ملی و کمیته علمی وجود نداشت و ستاد ملی بدون این که پاسخی به نظرات کمیته علمی بدهد، صرفا در برخی موارد از کمیته علمی نظرخواهی کرد.

وی در پایان تصریح کرد: چنانچه ستاد ملی مقابله با کرونا نیازی به وجود کمیته علمی کشوری نمی بیند، بهتر است اساسا این کمیته تعطیل شود یا فعالیت آن به تهیه راهنماهای درمان محدود شود، این در حالی است که پیامدهای بهداشتی مداخلات ستاد ملی کرونا به مراتب نقش پررنگ تری از تهیه راهنماهای درمان بیماران در کنترل اپیدمی خواهد داشت.