آیا میتوان بابت آلودگی هوا از مسئولان شکایت کرد؟

آلودگی هوا معضلی است که در هفته های اخیر نفس بسیاری از شهروندان کلانشهرهای ایران را تنگ کرده است.

انتخاب سکونت در شهرهای بزرگ، تصمیمی فردی است ولی اینکه به دلیل مشکلات مدیریتی، شهروندان دچار گرفتاری آلودگی هوا و بیماری های حاصل از هوای آلوده شوند، سرنوشتی است که مدیران و مسئولان برای شهروندان رقم می زنند. آیا شهروندان در برابر این ضعف های مدیریتی توان شکایت قضایی دارند؟ حکم های احتمالی این شکایت ها، در نهایت چه خواهد بود؟

دکتر امیر حسین آبادی - حقوقدان در این خصوص به خبرنگار اجتماعی رکنا اظهار داشت: اگر این وضعیت ناشی از سوء مدیریت باشد، شهروندان مسلماً می توانند به عنوان مسبب آلودگی هوا و آسیبی که به آن ها وارد شده از مقصران این امر، خسارت مالی طلب کنند و حتی اگر دقیق تر بخواهند کوتاهی مسئولان زیربط را رسیدگی کنند، می توان به عنوان جرم غیرعمدی این موضوع را پیگیری کنند. در این جا با 2 مسئله مواجه هستیم، یکی اینکه مسئولان با وجود امکانات فعلی کشور، بی مدیریتی کنند، یعنی ممکن است وضعیت ایجاد شده به دلیل ضعف امکانات باشد و گاهی به دلیل ضعف در مدیریت این مسئله ایجاد شود. بنابراین علت این که چرا چنین وضعی پیش آمده متفاوت است اما اگر با همین وضعیت بشود مسئله را به گونه ای مدیریت کرد که از آلودگی جلوگیری کرد، قطعاً می توان هم مسئولیت مدنی و هم مسئولیت کیفری را به کار گرفت و مقصران این مسئله را تحت تعقیب قرار داد.

مردم می توانند با مراجعه به دستگاه قضائی از مسببان آلودگی هوا شکایت کنند

حسین آبادی در مورد چگونگی شکایت از مقصران آلودگی هوا و آسیب های آن به شهروندان در کلانشهرها گفت: شهروندان می توانند به دستگاه قضائی مراجعه کنند و دادخواست بدهند، چرا که مرجع رسیدگی به هر تظلمی طبق قانون اساسی، قوه قضائیه است. بنابراین می توان به دادگاه صالح مراجعه کرد و با ارائه دلایل و مدارک دال بر اینکه از آلودگی هوا آسیب دیده اند و مسبب آن، کوتاهی مدیر، مدیران یا افراد دیگر است، این موضوع را اثبات کنند و ادعایشان را مطرح نمایند.

وکیل پایه یک دادگستری در مورد احتمال ایجاد دشواری ها و مشکلات قضائی برای افراد، پس از شکایت از مسببان آلودگی هوا اظهار داشت: علی القاعده نباید برای احقاق حق و مطالبه حقوق شهروندان مشکلی ایجاد شود. مراجعه به دادگستری و دستگاه قضائی حق همه افراد مملکت است و حتی ایرانی های خارج از کشور نیز می توانند به مراجع قضائی مراجعه کنند.

آلودگی هوا به عنوان جرمی غیرعمد تلقی می شود

امیر حسین آبادی ادامه داد: هرکسی به علت کوتاهی و تقصیر، فرقی نمی کند که دولت باشد، شخصی حقوقی یا خصوصی و حقیقی باشد، اگر خسارتی به دیگری بزند، مسئول است و از نظر مدنی باید جبران خسارت کند، همچنین از نظر کیفری نیز این موضوع طبق قانون به عنوان یک جرم غیرعمدی تلقی می شود.

اگر کسی بر اثر آلودگی هوا بمیرد و آسیب ببیند، می توان دیه اش را مطالبه کرد

این کارشناس حقوقی در خصوص اشد مجازات برای افرادی که در آلودگی هوا مقصر اعلام می شوند ابراز داشت: اگر در حالت قتل، ثابت شود که فوت یک فرد بر اثر این مسئله بوده و علت تامه فوت فرد، عدم اقدام مسئول یا مسئولین زیربط بوده، دیه کامل را می توان مطالبه کرد. حال طبق مقررات مجازات اسلامی هر مشکلی که از نظر جسمی پیش می آید باید دیه آن عضو را بدهند، مثلاً اگر ریه فرد از کار می افتد، بنا به دیه ای که برای از کار افتادن ریه در قانون مجازات های اسلامی درنظر گرفته شده، می توان دیه را اخذ کرد، بنابراین در صورتی که این اقدام جرم باشد و اثبات شود، باید دیه آن پرداخت و البته زندانی شدن و حبس نیز اعمال شود.

متخصصان حقوقی می توانند در اثبات مقصران آلودگی هوا تلاش کنند

حسین آبادی در مورد انتقال افراد برکنار شده از یک مسئولیت و صندلی به مسئولیت و صندلی دیگر ابراز داشت: گاهی در برخی جرایم یک دستگاه و سیستم مثل دولت، مسئول یک اتفاق است که در این شرایط با توجه به وجود شخصیت حقوقی در این دستگاه، باید خسارت این مسئله پرداخت شود. علاوه بر این اگر شخصی که مسئولیتی بر عهده دارد، می توانست کاری انجام دهد تا این وضعیت به وجود نیاید و در اصطلاح حقوقی تفریط و کم کاری کرده باشد و ضمناً بر اثر این کم کاری، کسی متضرر شده باشد، مثلاً دچار نقص عضو شده باشد، آن مسئول، شخصاً مسئولیت این اتفاق را بر عهده دارد.

حسین آبادی در مورد سخت بودن اثبات حقوق افراد و اینکه ریه ها و یا جان افراد بر اثر آلودگی هوا آسیب دیده اند، گفت: یکی از مشکلات کارهای قضائی همین نکات است که دارای مسائلی اثباتی و ثبوتی هستند. با این حال اگر تعدادی از متخصصان و کارشناسان حقوقی دست به دست یکدیگر دهند و در حل مسائل حقوقی این موضوع، هم فکری کنند، می توان راه حلی پیدا کرد، اگرچه این موضوع اقدامی بسیار بسیار سخت است.  آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.