به گزارش رکنا، مرد وامی‌رود. از اینکه عشق و علاقه‌اش برای رفتن به سفر معنوی عتبات عالیات، دستمایه کلاهبرداری شیادان شده، اشک در چشمش جمع می‌شود. همه پس‌اندازش را با دست خودش به حساب یک کلاهبردار ریخته و حالا دستش به جایی بند نیست.

تنها راهی که برایش باقی مانده، مراجعه به پلیس فتاست، جایی که هر روز مالباخته‌ها به آنجا می‌آیند تا شاید پلیس ردی از کلاهبردارها پیدا کند. اینجا همه یک درد دارند؛ دارایی‌شان را باخته‌اند، آن هم به شیوه‌هایی مشابه. آدم فکر می‌کند چطور با وجود هشدارهای پلیس، باز هم کلاهبرداران موفق می‌شوند با همان شیوه مشابه عمل کنند؟

حسین که وصف حالش در ابتدای گزارش عنوان شد، یکی از مالباخته‌هاست، کسی که ظرف دو ساعت همه پول‌هایی را که همسرش پس‌انداز کرده بود به حساب کلاهبردار ریخته و تنها چیزی که عایدش شده شماره تماسی است که از دسترس خارج است:

«یکی از آرزوهای من و همسرم سفر به عتبات عالیات بود. خیلی وقت بود دنبال فرصت بودیم ولی تأمین هزینه‌ها برایمان مشکل بود. با این حال همسرم پس‌انداز می‌کرد و توی حساب بانکی می‌ریخت. همه چیز از یک تماس شروع شد. من سر کار بودم که همسرم با خوشحالی زنگ زد و گفت مادرش در قرعه‌کشی برنامه رادیویی برنده جایزه 5میلیونی کمک هزینه عتبات عالیات شده. همسرم شماره مرا داده بود که برای واریز کمک جایزه نقدی تماس بگیرند. مرد جوانی تماس گرفت و خودش را مجری برنامه رادیو جوان معرفی کرد. گفت مادر همسرتان در قرعه‌کشی همراه اول گیلان و مازندران برنده حواله 5 میلیون تومانی سفر به عتبات عالیات شده و یک نفر هم می‌تواند همراه ایشان به این سفر برود. از شنیدن این خبر خیلی خوشحال شدم. به هیچ چیز دیگری فکر نمی‌کردم. مرد در تماس بعدی گفت برای واریز این پول باید به نزدیک‌ترین عابربانک بروم و طبق درخواست او زبان دستگاه را عوض کنم و مبلغ 5 میلیون و 600 هزار تومان موجودی‌ام را به حساب شخصی به نام امیدی منتقل کنم.

البته این پایان ماجرا نبود و آن شخص دوباره تماس گرفت و گفت چرا این پول را به حساب‌شان ریخته‌ام و درخواست کرد شماره کارت دیگری را برای برگرداندن پول به آنها اعلام کنم. من هم شماره کارت باجناقم را دادم و چند دقیقه بعد با همین شیوه 3 میلیون تومان موجودی کارت او را هم خالی کردند. بعد از آن هربار تماس گرفتیم، کسی پاسخگو نبود. همه پس انداز زندگی‌ام را با دست خودم به حساب کلاهبرداران ریختم. واقعاً مسخ شده بودم و هر چیزی را که آنها خواسته بودند، انجام دادم. البته قبلاً پیامک‌های هشداری در این ارتباط برایم ارسال می‌شد ولی من بدون اینکه بخوانم پاک می‌کردم.»

زن میانسال درحالی که چادرش را محکم به دندان گرفته، سراغ شعبه ارجاع دادگاه را می‌گیرد. به گفته خودش همه طلا و جواهراتش را فروخته تا آخر عمری بتواند برای خودش سرپناهی دست و پا کند اما کلاهبرداران همه دارایی‌اش را بالا کشیده‌اند. زن با صدای بلند این را می‌گوید و به طرف «دفتر ارجاع» می‌رود. قبل از اینکه وارد دفتر شود چند دقیقه‌ای با او صحبت می‌کنم. می‌گوید: «آنقدر راحت گول خوردم که باورم نمی‌شود. با این سن و سال و تجربه خیلی زود فریب خوردم. خانه بودم که تلفن همراهم زنگ خورد. بجز بچه‌هایم معمولاً کسی به من زنگ نمی‌زند اما آن طرف خط مرد جوانی که اسمم را می‌دانست با هیجان می‌گفت حاج خانم شما در قرعه‌کشی برنده شده‌اید. گیج بودم و نمی‌دانستم چه بگویم. گفت شماره شما بین صد هزار شماره برنده شده و به زودی به عتبات عالیات سفر می‌کنید. بعد از حرف‌های او صدای دست و جیغ شنیدم و باورم شد که از رادیو تماس می‌گیرند. آن مرد از من خواست برای واریز پول، شماره کارت بدهم و به عابر بانک بروم. تعجب می‌کنم چرا به بچه‌هایم خبر ندادم و خیلی زود به عابر بانک رفتم و کارت را داخل دستگاه قرار دادم و حتی رمز دوم کارت را هم به آنها گفتم. چند دقیقه بعد دوباره تماس گرفتند و گفتند پول واریز شد و از شما التماس دعا داریم. از خوشحالی نمی‌دانستم چطور خودم را به خانه برسانم. بلافاصله با پسرم تماس گرفتم و آنجا بود که متوجه شدم چه کلاهی سرم رفته و تمام پس‌اندازم را با دست خودم به باد داده‌ام. اینکه آنها اسم و مشخصات مرا هم می‌دانستند برایم هنوز باورکردنی نیست. تنها امیدم هم پلیس است و امیدوارم که آنها بتوانند کلاهبردار را پیدا کنند.»

یک ترفند قدیمی

کلاهبرداری به بهانه برنده شدن در قرعه‌کشی عتبات عالیات یک ترفند قدیمی است. کلاهبرداران علاوه بر آشنایی با رایانه و سیستم‌های مخابراتی، به مهندسی اجتماعی نیز آشنایی کامل دارند و با رصد اخبار می‌دانند چطور روی ذهن طعمه‌های خود تأثیر بگذارند. سرهنگ رامین پاشایی، معاون اجتماعی پلیس فتا در این باره می‌گوید: «این افراد که از هوش و استعدادشان در کلاهبرداری از مردم استفاده می‌کنند، با رصد اخبار روز، اتفاق‌ها و مسائلی را که مردم بیشتر با آن سرو کار دارند بررسی می‌کنند و بر اساس آن راه‌های کلاهبرداری را طراحی و به اجرا درمی‌آورند. سفر به عتبات عالیات و سفرهای زیارتی یکی از آرزوهایی است که خیلی از مردم دارند و شاید برخی از آنها سال‌ها پول پس‌انداز کنند تا به این سفر معنوی بروند. افراد کلاهبردار با طرح نقشه حساب شده تماس می‌گیرند و خودشان را مجری یا یکی از کارکنان برنامه رادیویی جوان، فرهنگ یا معارف معرفی می‌کنند و گاهی اوقات با تقلید صدای یکی از مجریان رادیو این باور را برای طرف مقابل ایجاد می‌کنند که این تماس از رادیو گرفته شده است یا اینکه با ترفندهای خاص و افکت صدا اعلام می‌کنند که یکی از شخصیت‌های کشوری میهمان برنامه است و صدای شما را می‌شنود. آنها شما را در یک فضای مسابقه‌ای قرار می‌دهند و با طرح سؤال‌های ساده و پخش صدای دست و جیغ این ذهنیت را ایجاد می‌کنند که برنده شده‌اید. جایزه‌ای که در نظر می‌گیرند مبلغ 5 میلیون تومان کمک هزینه سفر به عتبات عالیات است و اعلام می‌کنند این پول به حساب شما واریز خواهد شد.»

معاون اجتماعی پلیس فتا ادامه می‌دهد: «آنها چند دقیقه بعد تماس می‌گیرند و می‌خواهند که به نزدیک‌ترین دستگاه عابربانک مراجعه کنید و در نوع پیچیده‌تر برای جلب نظر شما مبلغ 50 هزار تومان نیز به حساب شما واریز می‌کنند اما با ادعای اینکه این مبلغ به اشتباه واریز شده شما را وادار می‌کنند که دوباره به عابربانک مراجعه کنید. در مرحله بعد با گرفتن رمز دوم کارت شما می‌خواهند که زبان دستگاه را تغییر دهید تا متوجه انتقال پول نشوید و همه موجودی داخل کارت را در یک چشم به هم زدن به کارت دیگر منتقل می‌کنند. متأسفانه هر روز چند پرونده کلاهبرداری با این شیوه به پلیس ارجاع داده می‌شود درحالی که اگر شهروندان فریب این تبلیغات را نخورند افراد سودجو نمی توانند کلاهبرداری کنند. رسانه ملی بارها در این زمینه هشدار داده و با پیامک هم به مردم اطلاع‌رسانی می‌شود ولی یک اصل مهم را نباید فراموش کنیم که هر کسی از هر نقطه دنیا می‌تواند به حساب ما پول واریز کند و فقط باید شماره کارت ما را داشته باشد و به هیچ عنوان نیازی به رمز دوم یا مشخصات روی کارت بانکی ندارد.»

گفته می‌شود کارت‌های بانکی که کلاهبرداران پول‌ها را به آن واریز می‌کنند مربوط به افرادی است که از دنیا رفته‌اند یا در زندان بسر می‌برند و این شگرد دیگری از این نوع کلاهبرداری است.

سرهنگ پاشایی در این باره می‌گوید: «کلاهبرداران سراغ افراد بی‌سواد یا کم اطلاع می‌روند و برای آنها حساب باز کرده و از کارت بانکی‌شان سوءاستفاده می‌کنند و یا کارت بانکی اجاره می‌کنند و در برخی از مواقع هم با کارت ملی که به دست‌شان افتاده حساب باز می‌کنند و آدرس جعلی می‌دهند تا بعد از کلاهبرداری هیچ ردی از خودشان به جا نگذارند. حتی بعضی اوقات این افراد به بانک‌ها می‌روند و زمانی که مشتری مشغول نوشتن مشخصات روی فیش بانکی است و به خاطر اشتباه نوشتن آن را دور می‌اندازد مشخصات را یادداشت و زمانی که اسم شخص را به عنوان برنده مسابقه اعلام می‌کنند دیگر هیچ جای شک و شبهه‌ای برای او باقی نمی‌ماند و به این ترتیب در دام کلاهبرداران گرفتار می‌شود. البته خوشبختانه بسیاری از این کلاهبرداران توسط پلیس فتا شناسایی می‌شوند به طوری که 77 درصد جرایم کشف و متهمان هم دستگیر می‌شوند اما با کمی هوشیاری و عمل به توصیه‌ها می‌توانیم از افتادن در دام این کلاهبردارها جلوگیری کنیم.»برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

یوسف حیدری