شرکت ایران خودرو (سهامی عام) در مرداد ماه سال 1341 با سرمایه 100 میلیون ریال تاسیس و در شهریور ماه همان سال تحت شماره ثبت 8352 و شناسه ملی 10100360794 در اداره ثبت شرکت های تهران به ثبت رسید. تولید اولیه شرکت، اتوبوس های معروف به «الپی» بود که شاسی آن از آلمان وارد می شد و با نصب اتاق روی آن در کارخانه شمالی فعلی شرکت ایران خودرو مونتاژ می شد.
در ادامه، شرح مختصری از رویدادها و دستاوردهای شرکت ایرانخودرو از سال 1345 تا کنون ارائه می شود:
در سال 1345 قراردادی با شرکت روتس انگلیس به منظور تولید پیکان، منعقد شد که یک سال بعد در 24 اردیبهشت 1346 کارخانه خودروسازی به نام «ایران ناسیونال» با سرمایه حدود 400 میلیون ریال تاسیس شد که شامل زمین، اعتبار بانکی، ماشین آلات نو و کهنه، که قادر به مونتاژ روزانه 10 دستگاه سواری و 7 دستگاه اتوبوس و کامیون بود.
از سال 1346 تا 1357 پیکان در مدل های مختلف کار، لوکس، جوانان، استیشن و وانت و اتوبوس در مدلهای اتوبوس 302 شهری، بیابانی و سوپرلوکس و مینی بوس و آمبولانس تولید می شد. افزایش تولید از سال 1346 شروع و سرانجام در سال 1356 حدود 98000 دستگاه پیکان تولید شد.
در سال 1352 هدف و سیاست اصلی شرکت برمبنای تولید داخلی قطعات و خودکفائی مطرح شد که در این راستا شرکتهای بلبرینگ، پیستون و ایدم تبریز و شرکت رضای مشهد و ریختهگری تاسیس شد.
در سال 1353 با افزایش قیمت نفت و درآمدهای ارزی، شرکت ایران ناسیونال به منظور حفظ بازار تصمیم به تولید پژو گرفت و سهام شرکت نیز در همین سال وارد بورس گردید و حدود 45 درصد از سهام شرکت به عموم واگذار شد.
در اواخر سال 1356 و اوایل سال 1357 با توجه به اینکه پیکان قدیمی شده بود، تعویض آن در دستور کار قرار گرفت و بر همین اساس به منظور تولید خودروی جدیدتری با پژو فرانسه مذاکراتی انجام گرفت که در نهایت منجر به عقد قرارداد تولید پژو 305 شد. اما قبل از انجام کار و همزمان با وقوع انقلاب اسلامی تمامی صنایع، ملی و در اختیار دولت قرار گرفت.
با وقوع انقلاب اسلامی به موجب بند الف قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران مصوب 16-4-1358 شورای انقلاب اسلامی، شرکت ایران ناسیونال به اعتبار نوع صنعت، زیر مجموعه سازمان صنایع ملی با مدیریت وزارت صنایع قرار گرفت و ملی اعلام شد. این دوره همزمان با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود که از مهم ترین مسائل این دوره وجود مشکلات ارزی و اقتصادی ازجمله نبود واردات، دشواری تهیه مواد اولیه از خارج، ضعف کیفیت و تحویل بموقع و فرسودگی دستگاه ها در ایرانخودرو بود که تا سال 1361 همچنان ادامه داشت.
سال 1362 یکی از سالهای کم مساله و پررونق تولید است که علت آن، وضعیت مناسب ارزی و استراتژی وزارتخانه بود و درواقع این رشد در سایر صنایع به چشم می خورد.
سال 1364 با کاهش درآمدهای ارزی نشانه های بحران صنعتی، اقتصادی و تولیدی آغاز شد؛ تا آنجا که در سال 1365 کارخانه در آستانه تعطیلی قرار گرفت.
در سال 1367 با پذیرش قطعنامه 598 سازمان ملل مسأله تعیین خودروی سواری با هماهنگی کامل سازمان و وزارتخانه مطرح و قرارداد ساخت پژو 405 در مدت 3 سال منعقد شد.
در سال 1368 همزمان با تاکید دولت بر تولید خودروهایی که کاربری عمومی داشته باشد 2 تحول بزرگ روی داد؛ اولین تحول تبدیل سالن پژو به سالن اتوبوس بود که این سالن در دو شیفت، سالانه 6000 دستگاه اتوبوس تولید می کرد. تحول دوم، همزمان با توقف تولید پیکان و تعطیل شدن کارخانه تالبوت و نداشتن نیروی محرکه و اعلام آمادگی پژو برای عقد قرارداد با شرکت ایرانخودرو بود که شرکت، ناگزیر تصمیم به نصب موتور 504 بر روی پیکان گرفت و پیکان به «پیکاژو» و سپس به «پیکان1800 » تغییر نام داد.
از مهم ترین تحولات سال 1370 می توان به تولید مجدد پیکان و تاسیس شرکت ساپکو اشاره کرد.
در سال 1373 از بزرگترین تحولات ابتدا تدوین برنامه هفت ساله شرکت و سپس افزایش تیراژ تولید بیش از 300 هزار دستگاه در سال را می توان ذکر کرد. ازجمله اهداف استراتژیک در برنامه هفت ساله موضوع کیفیت و بهبود مستمر بود که در راستای آن اجرای پروژه استقرار استاندارد ایزو9000 و بهره مندی از نظام تضمین کیفیت در نظر گرفته شد و تا پایان سال 1377 بسیاری از واحدهای تولیدی گواهینامه ایزو9002 کردند. از دیگر اهداف افزایش کمی و کیفی تعداد قطعات ساخت داخل خودروهای تولیدی بود که با تشکیل شرکت ساپکو این مهم تحقق یافت. تحول بزرگ دیگر ایجاد مرکز تحقیقات ایرانخودرو با سرمایهگذاری بالا بود که منجر به طراحی محصول سمند شد.
در سال 1381 با تدوین برنامه ده ساله، برنامه شرکت بر دستیابی به جایگاه یک شرکت تراز جهانی و حرکت به سوی جهانی شدن قرار گرفت و در این راستا از جمله اهداف استراتژیک در برنامه ده ساله، افزایش کیفیت، تنوع محصولات بویژه سمند، جمع آوری پیکان، حفظ قیمت، رقابت پذیری و دریافت تکنولوژی نوین از خودرو سازان جهان اعلام شد. از دیگر اهداف بزرگ ایران خودرو که به طور جدی دنبال شده می توان کاهش هزینه و حضور در صحنه بازار داخلی و توسعه صادرات به کشورهای مختلف را نام برد. همچنین تولید انبوه خودرو سمند به عنوان خودرو ملی در سال 1381 آغاز شد.
در سال 1382 پروژه های پارس سال، سمند سال و پژو 206 صندوقدار آغاز شد.
در سال 1383 سازمان در راستای ارتقای بهره وری و امکان بهتر برنامه ریزی و کنترل فعالیت های خود اقدام به استفاده از نظام برنامه ریزی یکپارچه منابع از شرکت SAP کرد. در این سال پروژه های پژو پارس ELX و سمند ال ایکس به بهره برداری رسید.
در سال 1384 خروج پیکان از سبد تولید محصولات شرکت ایرانخودرو به عنوان گامی در جهت ارتقای سطح تکنولوژی در داخل سازمان و حرکتی بسوی ارتقای رضایت مشتریان انجام شد و محصولات 206 صندوقدار، روا با موتور بهینه OHVو سمند سریر تولید شد. در این سال موتور ملی پایه گاز سوز طراحی و ایران خودرو به بازارهای جهانی وارد شد.
در سال 1385 خط تولید موتور ملی با حضور رئیس جمهور راه اندازی شد و پروژه های تولید سمند آذربایجان، بلاروس و سوریه به بهره برداری رسید. به علاوه، در این سال محصول تندر 90 نیز با همکاری شرکت رنو به سبد محصولات شرکت افزوده شد و باعث شد انحصار همکاریهای بین المللی ایران خودرو از شرکت پژو خارج شود. پروژه تولید سمند در ونزوئلا در این سال نیز آغاز شد.
در سال 1386 ایران خودرو موفق به کسب تندیس بلورین در جایزه ملی کیفیت (EFQM) شد. خطوط تولید در سایتهای تبریز، سنگال و مصر راه اندازی و محصول جدید سمند سورن به بازار عرضه شد.
در سال 1387 دومین خودرو ملی ایران خودرو با نام رانا طراحی شد. در این سال ایران خودرو به عنوان صادرکننده نمونه کشور، جایزه ملی صادرات را کسب کرد. همچنین موفق به دریافت تندیس بلورین واحد برتر تحقیق و توسعه کشور شد.
در سال1388 ایران خودرو نقش چشمگیری در افزایش تولید خودرو در کل کشور ایفا کرد و با تمرکز بر صادرات برند ملی، موفق به رشد 40 درصدی صادرات خودرو ساختهشده از شبکه ایرانخودرو شد. در این سال اولین خودروی مجهز به فناوری نانو نیز توسط ایرانخودرو طراحی و نمونه سازی شد.
در سال 1389 رکورد تولید 755.555 دستگاه خودرو سبک برای اولین بار در تاریخ منطقه ثبت شد و نزدیک به نیمی از سهم تولید خودرو سبک کشور در اختیار ایران خودرو قرار گرفت. همچنین بنا بر اعلام سازمان مدیریت صنعتی در همایش معرفی شرکت های برتر ایران، شرکت ایران خودرو به عنوان ”برترین شرکت ایرانی“ در شاخصهای ذیل معرفی شد:
کسب رتبه نخست در شاخص فروش
کسب رتبه نخست در شاخص اشتغالزایی
کسب رتبه دوم در شاخص سودآوری
برترین گروه صنعتی در میان گروههای خودروسازی کشور
برگزیده شرکتهای پیشرو در سراسر کشور
همچنین رشد حدود دو برابری ارزش سهام شرکت، بهبود 40 درصدی شاخص های کیفی ایدرو برای محصولات ایران خودرو، مدیریت نقدینگی و تامین منابع مورد نیاز زنجیره تولید و بهینه شدن مطالبات ساپکو را می توان برخی از اهم دستاوردها و موفقیتهای ایرانخودرو در سال 1389 دانست. کاهش قیمت 2 تا 5درصدی در 65 محصول مختلف تولیدی، همزمان با آغاز فاز اجرایی طرح هدفمندی یارانهها از دیگر موارد شایان توجه در این سال است. بازنگری و احیای مجدد صادرات بر مبنای منویات مقام معظم رهبری و دستیابی به صادرات 40 هزار دستگاهی در سال 1389 با تمرکز بر نشان ملی و بازارهای کشورهای اسلامی منطقه و صادرات از شبکه ایران خودرو در دستور کار این شرکت قرار گرفت که درنتیجه آن نزدیک به 30 درصد از تولیدات خودرو ملی در سال 1389 صادر و منجر به افزایش چشمگیر سهم برند ملی شده است.
رکنا اقتصادی: تارا، سورن پلاس و دنا پلاس با گیربکس دستی محصولاتی هستند که ایران خودروییها در جدیدترین طرح فروش خود در قابل پیش فروش به متقاضیان عرضه میکنند. اما به نظر میرسد این طرح فروش تا حدی…
رکنا اقتصادی: بررسی رقم تسهیلات پرداختی هشت بانک به شرکت سایپا نشان میدهد تا پایان شهریورماه، بیش از ۶ هزار و ۱۸۹ میلیارد تومان وام به حساب این خودروساز زیانده واریز شده است.
رکناسیاسی : دبیر کمیسیون اصل 90 ورود مجلس به موضوع شرکتهای دولتی زیانده در فصل بودجه را ضروری شمرد و گفت: برای این موضوع باید تدبیر شود لذا در کمیسیون اصل 90 بررسی میکنیم.
رکنا اقتصادی: شرکتهای خصوصیسازیشده زیر چتر مدیریت دولتی، به یک بار مالی سنگین برای ملت تبدیل شدهاند. با زیانهای وحشتناک در سال 1402، تصویری روشن از ناکامی سیستم اقتصادی کشور به دست میآید؛…
رکنا اقتصادی:صورت مسئله روشن است؛ مطالبه رهبری درباره صنعت خودرو همچنان برزمین مانده است. اما چرا؟
رکنا اقتصادی: شرکت ایران خودرو می گوید پلیس راهور مانع تحویل خودروهای رانا به متقاضیان شده است و پلیس راهور می گوید: ایران خودرو هیچ گونه اقدام و درخواستی برای تمدید مجوز استاندارد خودروهای رانا به…
رکنا اقتصادی: ایران خودرو درخصوص سوختگی پای رانندگان در اثر نشت آب رادیاتور بخاری در برخی از محصولات خود توضیحاتی را مطرح کرد.
رکنا اقتصادی: لیست قیمت محصولات ایران خودرو ویژه آبان ماه 1403 اعلام شد.
رکنا اقتصادی: قیمت خودرو امروز 3 آبان 1403 با تغییرات مختلف کار خود را آغاز کرد. این نوسانات در بازار داخلی از ابتدای معاملات امروز بیشتر از تغییرات بازار مونتاژی بوده است.
رکنا : منتفعان تداوم دولتی اداره شدن ایران خودرو تاکنون چندین وزیر صنعت، معدن و تجارت را به استیضاح کشانده است، بنابراین محمد اتابک، وزیر کنونی صمت دولت مسعود پزشکیان باید به خوبی آگاه باشد،…
رکنا اقتصادی: تولید خودروهای تجاری در گروه بهمن در شرایطی افت کرده که این اتفاق، متناسب با روند کلی تولید خودرو در کشور طی نیمسال رخ داده و هرگز پدیده عجیب و منحصر به این شرکت متعلق به بخش خصوصی نیست.
رکنا اقتصادی: نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره خروج صنعت خودرو از بن بست کنونی گفت: تنها راه برون رفت از نابسامانی کنونی این است که دولت سهام خود را واگذار کند.