کما چیست ؟ + فیلم
رکنا: کما میتواند به دلیل دلایل مختلفی ایجاد شود و در صورت عدم درمان فوری یا آسیبهای شدید به مغز و ارگانهای حیاتی، خطر مرگ به طور قابل توجهی افزایش مییابد. تشخیص سریع علت کما و ارائه درمان مناسب و سریع از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوان از بروز مرگ یا آسیبهای دائمی جلوگیری کرد.

به گزارش رکنا، کما به وضعیت عمیق خواب یا بیهوشی گفته میشود که در آن فرد به طور موقت هوشیاری خود را از دست میدهد و نمیتواند به محرکهای خارجی پاسخ دهد. در این حالت، مغز فعالیت طبیعی خود را از دست میدهد و فرد نمیتواند به طور آگاهانه محیط اطراف خود را درک کند.
ویژگیهای کما
عدم پاسخ به محرکهای خارجی: فرد در حالت کما به صداها، نور، درد یا سایر محرکها پاسخ نمیدهد.
عدم آگاهی: فرد در کما هیچ آگاهی از محیط یا شرایط خود ندارد.
دستگاههای بدن ممکن است دچار اختلال شوند: در برخی موارد، عملکرد برخی از ارگانها مانند تنفس یا ضربان قلب نیاز به کمک پزشکی دارد.
علل کما
کما ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله:
آسیب به مغز (مثل ضربه مغزی شدید یا سکته مغزی)
مسمومیت یا مصرف مواد سمی (مثل مسمومیت با داروها یا الکل)
کمبود اکسیژن (مثل ایست قلبی یا مشکلات تنفسی)
بیماریهای عصبی (مثل تومور مغزی، عفونتهای مغزی یا صرع)
اختلالات متابولیک (مثل کاهش شدید قند خون یا نارسایی کبد و کلیه)
تب بالا یا عفونتهای شدید که میتواند به مغز آسیب برساند.
انواع کما
کمای عمیق: فرد هیچ گونه حرکتی یا واکنشی نشان نمیدهد و هیچ تغییری در وضعیت او به وقوع نمیپیوندد.
کمای سطحی: فرد ممکن است به برخی محرکها یا صداها پاسخ دهد، اما هنوز قادر به هوشیاری و تعامل با محیط نیست.
کمای دارویی: این نوع کما معمولاً به طور عمدی و با داروهایی که برای درمان بیماریها تجویز میشوند، ایجاد میشود.
درمان کما
درمان کما بستگی به علت ایجاد آن دارد. در بسیاری از موارد، کما به خودی خود بهبود نمییابد و نیاز به درمان ویژه دارد که ممکن است شامل:
مراقبتهای ویژه در بیمارستان (مانند استفاده از دستگاههای تنفسی یا تغذیه مصنوعی)
درمان علت زمینهای (مثل جراحی برای برداشتن تومور، تجویز داروها یا مدیریت مسمومیت)
توانبخشی (پس از بهبودی اولیه)
پیشآگهی کما
پیشآگهی بستگی به شدت آسیب به مغز، علت کما، و مدت زمان آن دارد. در برخی موارد، افراد پس از کما بهبود پیدا میکنند و میتوانند به فعالیتهای روزمره خود بازگردند. در سایر موارد، اگر مغز آسیب زیادی دیده باشد، فرد ممکن است به حالت نباتی وارد شود یا حتی ممکن است مرگ مغزی رخ دهد.
در نهایت، تشخیص و درمان سریع در هنگام بروز کما بسیار مهم است تا از آسیب بیشتر به مغز جلوگیری شود.
کما نیاز به جراحی دارد؟
کما به خودی خود نیاز به جراحی ندارد، زیرا کما یک وضعیت بیهوشی یا کاهش هوشیاری است که ناشی از مشکلات مختلفی در مغز یا بدن است. اما اگر علت کما یک وضعیت پزشکی جدی یا آسیبدیدگی باشد که نیاز به مداخله جراحی داشته باشد، ممکن است جراحی ضروری شود. در واقع، درمان کما بستگی به علت زمینهای آن دارد و گاهی جراحی برای درمان علت زمینهای لازم است.
شرایطی که ممکن است جراحی نیاز داشته باشد:
آسیبهای مغزی: اگر کما ناشی از ضربه به سر یا جراحت مغزی باشد، ممکن است جراحی برای درمان خونریزی، تورم یا آسیب به بافت مغز لازم باشد.
سکته مغزی: اگر کما به دلیل سکته مغزی باشد (مثل انسداد یا خونریزی در رگهای مغزی)، در برخی موارد جراحی برای برداشتن لخته خون یا باز کردن رگهای مسدود شده میتواند ضروری باشد.
تومور مغزی : اگر کما به دلیل وجود تومور مغزی ایجاد شود، جراحی برای برداشتن تومور ممکن است لازم باشد.
مسمومیت: در برخی موارد، مسمومیت با مواد شیمیایی یا داروها ممکن است باعث کما شود. در صورتی که مسمومیت منجر به آسیب جدی به اندامهای بدن شود، جراحی یا درمانهای ویژه ممکن است برای کاهش خطرات و عوارض مورد نیاز باشد.
عفونتهای مغزی (مانند مننژیت): اگر کما به دلیل عفونتهای مغزی ایجاد شود، درمانهای ضد عفونت و در برخی موارد جراحی برای تخلیه چرک یا مایع از مغز ممکن است نیاز باشد.
نارسایی تنفسی: در مواردی که کما باعث اختلال در تنفس شود و مشکلات تنفسی شدید به وجود آید، ممکن است به جراحی برای برطرف کردن مشکلات تنفسی یا استفاده از دستگاههای تنفسی نیاز باشد.
در بیشتر موارد، درمان کما شامل مداخلات پزشکی مانند حمایت تنفسی، نظارت دقیق، و درمان علت زمینهای آن است. جراحی فقط زمانی ضروری است که علت کما به یک مشکل قابل جراحی مربوط باشد، مانند ضربه مغزی، سکته مغزی، یا تومور مغزی. بنابراین، تصمیم به جراحی به شدت وضعیت بیمار و علت کما بستگی دارد و توسط تیم پزشکی متخصص اتخاذ میشود.
فرق کما و بیهوشی
کما و بیهوشی هر دو شرایطی هستند که در آن فرد قادر به هوشیاری و واکنش به محرکها نیست، اما این دو وضعیت تفاوتهای مهمی دارند. در اینجا تفاوتهای اصلی بین کما و بیهوشی آورده شده است:
1. تعریف:
کما: کما یک وضعیت پزشکی است که در آن فرد به طور موقت و غیرارادی از هوشیاری خود محروم میشود. در این حالت، مغز به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد و فرد قادر به پاسخ دادن به هیچ محرک خارجی (مانند صدا، نور یا درد) نیست. کما ممکن است به علت آسیب مغزی، مسمومیت، سکته مغزی، یا سایر بیماریها ایجاد شود.
بیهوشی: بیهوشی به حالت کنترلشدهای گفته میشود که در آن فرد تحت تأثیر داروهای بیهوشی قرار میگیرد تا به طور موقت از هوشیاری خود محروم شود. بیهوشی به طور معمول در طول جراحیها یا درمانهای پزشکی استفاده میشود و هدف آن جلوگیری از درد و استرس در طول فرآیندهای درمانی است.
2. علت:
کما: کما به دلایل مختلفی مانند ضربه مغزی، سکته مغزی، مسمومیت، عفونتهای مغزی، یا مشکلات متابولیک (مانند کاهش شدید قند خون) اتفاق میافتد. این وضعیت معمولاً به دلیل اختلالات پزشکی شدید رخ میدهد.
بیهوشی: بیهوشی به طور عمدی توسط پزشکان از طریق داروها یا ترکیب داروهای خاص ایجاد میشود. این داروها سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار میدهند و فرد را از هوشیاری محروم میکنند. بیهوشی معمولاً برای انجام عملهای جراحی یا درمانهای دردناک استفاده میشود.
3. مدت زمان:
کما: مدت زمان کما ممکن است از چند ساعت تا چندین هفته یا حتی ماهها باشد. بعضی از افراد پس از مدتی از کما بهبود مییابند، در حالی که در برخی موارد، فرد ممکن است در کما باقی بماند یا وارد وضعیت نباتی شود.
بیهوشی: بیهوشی معمولاً موقتی است و زمانی که اثر داروها از بین میرود، فرد به هوش میآید. مدت زمان بیهوشی به مدت عمل جراحی یا درمان بستگی دارد.
4. کنترل:
کما: فرد در کما هیچ کنترلی روی وضعیت خود ندارد و نمیتواند هوشیاری خود را بازگرداند. این وضعیت معمولاً به صورت خود به خود رخ میدهد و پزشکان نمیتوانند آن را به راحتی کنترل کنند.
بیهوشی: بیهوشی تحت کنترل کامل پزشک است. داروهای بیهوشی به دقت تنظیم میشوند و زمان شروع و پایان بیهوشی قابل پیشبینی و مدیریت است.
5. علائم:
کما: در کما، فرد هیچگونه واکنشی به محرکها نشان نمیدهد و نمیتواند به محیط اطراف خود پاسخ دهد. ممکن است هیچ حرکت یا تغییر در علائم حیاتی فرد مشاهده نشود، مگر در صورت درمانهای ویژه.
بیهوشی: در بیهوشی، فرد ممکن است دچار اختلال در هوشیاری و آگاهی شود، اما بدن او همچنان به برخی از محرکها (مثلاً تنفس یا ضربان قلب) واکنش نشان میدهد. در حالی که تحت بیهوشی است، فرد تحت نظارت پزشکان قرار دارد.
6. بازگشت به هوش:
کما: بازگشت به هوش در کما ممکن است به تدریج و بسته به شدت آسیب مغزی رخ دهد. برخی از افراد به طور کامل به هوش میآیند، در حالی که دیگران ممکن است در وضعیت نباتی یا آسیب مغزی باقی بمانند.
بیهوشی: فرد پس از پایان بیهوشی به راحتی به هوش میآید و ممکن است پس از یک مدت کوتاه از اثرات داروها بهبود یابد.
7. هدف:
کما: هدف کما به طور عمدی یا غیر عمدی برای حفاظت از مغز در برابر آسیبهای بیشتر نیست. بلکه نتیجه یک مشکل جدی پزشکی است.
بیهوشی: هدف بیهوشی معمولاً کاهش درد و استرس در طول فرآیند جراحی یا درمان پزشکی است.
در حالی که کما یک وضعیت غیرقابل کنترل است که به علت مشکلات پزشکی ایجاد میشود، بیهوشی یک وضعیت موقتی و کنترلشده است که توسط پزشکان برای جلوگیری از درد در طول عملهای جراحی یا درمانها استفاده میشود. تفاوتهای اصلی در علت، کنترل و مدت زمان این دو وضعیت قرار دارند.
اگر کسی به کما برود باید چه کرد؟
اگر کسی به کما برود، باید فوراً اقدامات پزشکی انجام شود زیرا کما معمولاً نشاندهنده یک وضعیت بحرانی است که نیاز به درمان فوری دارد. در این شرایط، چند مرحله کلیدی وجود دارد که باید دنبال شود:
1. تماس با اورژانس:
اولین و مهمترین قدم، تماس فوری با اورژانس است. کما یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارد. از طریق شماره اضطراری (مثلاً ۱۱۵ در ایران)، درخواست کمک پزشکی کنید.
2. ارزیابی و حفظ تنفس و گردش خون:
در صورتی که فرد تنفس نمیکند یا ضربان قلب ندارد، باید اقدامات اولیه احیا (CPR) را انجام دهید.
برای CPR: فرد را به پشت بخوابانید، سرش را کمی به عقب خم کنید تا راه هوایی باز شود، سپس شروع به تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی کنید.
اگر فرد هنوز نفس میکشد و دچار خفگی نیست، در کنار او بمانید و تا رسیدن کمک اورژانسی به آن مراقبت کنید.
3. حفظ وضعیت ایمن:
کمی تغییر وضعیت میتواند کمک کند. فرد را به پهلو بخوابانید تا خطر آسپیراسیون (بلعیدن مواد) کاهش یابد و در صورتی که استفراغ کرد، مواد از مجاری تنفسی وارد نشوند.
دستگاه تنفسی: در صورت لزوم، پزشکان ممکن است از دستگاههای تنفسی برای کمک به تنفس فرد استفاده کنند.
4. بررسی علت احتمالی:
در صورتی که ممکن است علت کما به دلیل مسمومیت، ضربه مغزی، یا یک بیماری خاص باشد، باید تاریخچه پزشکی فرد و شرایط پیشین او را به تیم پزشکی اورژانس اطلاع دهید.
آگاهی از داروهای مصرفی: اگر فرد داروهایی مصرف میکند یا مشکوک به مصرف مواد مخدر یا الکل باشد، این اطلاعات به پزشکان کمک خواهد کرد تا سریعتر درمان کنند.
5. مراقبتهای اورژانسی:
پس از رسیدن تیم اورژانس، آنها به سرعت وضعیت فرد را ارزیابی کرده و اقداماتی برای تشخیص علت کما انجام میدهند. این ممکن است شامل:
آزمایش خون (برای بررسی سطح قند خون، الکترولیتها، یا مسمومیت)
تصویربرداری مغزی (مثل سیتیاسکن یا امآرآی) برای ارزیابی آسیبهای مغزی احتمالی.
آزمایشهای دیگر برای بررسی علل دیگر مانند سکته مغزی یا عفونتهای مغزی.
6. انتقال به بیمارستان:
اگر فرد در وضعیت خطرناکی است یا کما به دلیل آسیب مغزی یا مسمومیت شدید رخ داده باشد، ممکن است نیاز به انتقال فوری به بیمارستان داشته باشد. در بیمارستان، پزشکان میتوانند درمانهای ویژهای مثل داروهای ضد مسمومیت، جراحی برای آسیب مغزی، یا درمانهای حمایتی انجام دهند.
7. پشتیبانی از اعضای خانواده:
در چنین شرایطی، اعضای خانواده و نزدیکان باید حمایت عاطفی لازم را دریافت کنند. وضعیت کما میتواند بسیار استرسزا باشد و نیاز به حمایت برای تصمیمگیریهای پزشکی و مواجهه با پیامدهای احتمالی دارد.
در صورتی که فردی به کما برود، مهمترین کار تماس فوری با اورژانس و فراهم آوردن مراقبتهای اولیه است. پس از آن، تیم پزشکی اقدامات لازم را برای تشخیص و درمان علت کما انجام خواهند داد. از همه مهمتر، عدم تأخیر در تماس با خدمات پزشکی و انجام اقدامات ابتدایی برای حفظ حیات فرد است.
جدول های کما
جدولهای کما معمولاً به منظور ارزیابی عمق و شدت وضعیت کما و تعیین پیشآگهی بیمار استفاده میشوند. این جدولها به پزشکان کمک میکنند تا میزان هوشیاری فرد را ارزیابی کرده و برنامهریزی درمانی مناسبتری ارائه دهند. یکی از معروفترین این جدولها مقیاس گلاسکو برای کما (GCS) است.
1. مقیاس گلاسکو برای کما (GCS)
این مقیاس برای ارزیابی سطح هوشیاری فرد در وضعیت کما یا پس از آسیب مغزی استفاده میشود و بر اساس سه شاخص اصلی ارزیابی میکند:
پاسخ به چشمها
پاسخ به صدا
پاسخ به حرکت
هر کدام از این سه پاسخ بر اساس شدت، نمرهای از 1 تا 6 به فرد اختصاص میدهد. پس از ارزیابی این سه شاخص، نمره کلی به دست میآید که از 3 تا 15 متغیر است. نمره 15 نشاندهنده وضعیت هوشیاری کامل و نمره 3 نشاندهنده کما یا مرگ مغزی است.
شاخصهای مقیاس گلاسکو
پاسخ به چشمها:
4: باز شدن چشمها به طور طبیعی (بدون تحریک)
3: باز شدن چشمها در پاسخ به صدا
2: باز شدن چشمها در پاسخ به درد
1: عدم باز شدن چشمها
پاسخ به صدا:
5: پاسخ منطقی به صدا (مثل گفتن جمله منطقی)
4: پاسخ غیرمنطقی (مثلاً کلمات نامفهوم)
3: ایجاد صدا به طور غیر ارادی (مثلاً زمزمه)
2: پاسخ به درد
1: عدم پاسخ
پاسخ به حرکت:
6: انجام حرکات معمولی و طبیعی
5: جابجایی قسمتی از بدن در پاسخ به درد
4: انجام حرکت غیر ارادی یا غیرطبیعی
3: جابجایی ناهشیار بدن
2: کشیدن و انقباض غیرارادی عضلات
1: عدم حرکت
2. مقیاس کما و هوشیاری (Glasgow Coma Scale)
مقیاس گلاسکو یکی از متداولترین جدولها برای ارزیابی شدت کما است. نمره گلاسکو پایینتر از 8 نشاندهنده کما است، و نمرهای کمتر از 3 نشاندهنده مرگ مغزی یا وضعیت نابودی کامل مغز است. بسته به وضعیت بیمار، پزشکان از مقیاس گلاسکو برای تعیین اقدامات درمانی و پیشآگهی استفاده میکنند.
3. مقیاس کما برای ارزیابی وضعیت مغزی
در برخی موارد، جدولهای دیگر برای ارزیابی شدت کما در بیمارانی که به دلیل سکته مغزی یا آسیب مغزی به کما رفتهاند، مورد استفاده قرار میگیرد. این جدولها به طور معمول شامل بررسیهای تصویربرداری مغزی (مثل سیتیاسکن یا امآرآی) به همراه ارزیابی علائم حیاتی و وضعیت بالینی بیمار میباشند.
مقیاس گلاسکو رایجترین جدول برای ارزیابی وضعیت کما است و پزشکان از آن برای سنجش عمق و شدت کما استفاده میکنند. این مقیاس به آنها کمک میکند تا بتوانند تصمیمات درمانی و پیشآگهی بهتری برای بیمار اتخاذ کنند.
پرسش و پاسخ درباره کما
در اینجا چند پرسش و پاسخ رایج درباره کما آورده شده است تا اطلاعات بیشتری در این زمینه به شما بدهد:
1. کما چیست؟
پاسخ: کما یک وضعیت پزشکی است که در آن فرد به طور موقت از هوشیاری خود محروم میشود و قادر به پاسخ دادن به هیچ محرک خارجی مانند صدا، نور یا درد نیست. این وضعیت معمولاً به علت آسیب به مغز یا اختلالات پزشکی شدید رخ میدهد.
2. علتهای معمول کما چیست؟
پاسخ: کما میتواند به دلیل دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
ضربه مغزی یا آسیب به سر
سکته مغزی
مسمومیت (با مواد شیمیایی یا داروها)
نارسایی قلبی یا تنفسی
بیماریهای عصبی (مثل تومور مغزی یا عفونتهای مغزی)
نارسایی متابولیک (مثل کاهش شدید قند خون)
تب بالا و عفونتهای شدید
3. چه تفاوتی بین کما و بیهوشی وجود دارد؟
پاسخ: کما یک وضعیت غیرارادی و معمولاً خطرناک است که فرد به طور کامل از هوشیاری خود محروم میشود، در حالی که بیهوشی یک وضعیت کنترلشده است که معمولاً برای جلوگیری از درد و استرس در حین جراحیها استفاده میشود. در بیهوشی، فرد تحت کنترل پزشکان قرار دارد و به طور موقت از هوشیاری خود محروم میشود.
4. آیا فردی که در کما است، میتواند به هوش بیاید؟
پاسخ: ممکن است فردی که در کما است پس از مدتی به هوش بیاید، اما زمان و احتمال بهبودی به شدت علت کما و میزان آسیب مغزی بستگی دارد. در برخی موارد، فرد به هوش میآید و میتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد، اما در برخی موارد دیگر ممکن است فرد وارد وضعیت نباتی شود یا به طور کامل بهبود نیابد.
5. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد اگر فردی در کما باشد؟
پاسخ: کما یک وضعیت اورژانسی است و باید فوراً به پزشک یا خدمات اورژانسی مراجعه شود. اگر کسی به کما برود، باید در سریعترین زمان ممکن به بیمارستان منتقل شود تا علت کما شناسایی و درمان شود. در صورت بروز کما، زمان بسیار حیاتی است.
6. آیا کما نیاز به جراحی دارد؟
پاسخ: بستگی به علت کما دارد. اگر کما به دلیل آسیب مغزی، سکته مغزی، یا تومور مغزی باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد. اما اگر علت کما مسمومیت یا نارسایی متابولیک باشد، جراحی ممکن است ضروری نباشد و درمانهای پزشکی دیگر انجام شود.
7. آیا فردی که در کما است میتواند درک کند؟
پاسخ: در بیشتر موارد، فردی که در کما است، هیچ درکی از محیط اطراف خود ندارد و به هیچ محرک خارجی پاسخ نمیدهد. با این حال، در برخی حالات نادر، ممکن است فرد در کما قادر به حس کردن برخی از محرکها باشد، اما این وضعیت معمولاً غیرقابل پیشبینی است.
8. چه راهی برای تشخیص کما وجود دارد؟
پاسخ: تشخیص کما معمولاً از طریق معاینه بالینی، آزمایشهای خون، تصویربرداری مغزی (مانند سیتیاسکن یا امآرآی) و ارزیابی پاسخهای فرد به محرکها انجام میشود. مقیاس گلاسکو برای کما یکی از ابزارهایی است که برای ارزیابی سطح هوشیاری فرد استفاده میشود.
9. چگونه کما درمان میشود؟
پاسخ: درمان کما بستگی به علت آن دارد. اگر کما ناشی از آسیب مغزی یا سکته مغزی باشد، درمان ممکن است شامل جراحی، داروها و اقدامات حمایتی باشد. اگر کما به دلیل مسمومیت باشد، درمان شامل پاکسازی بدن از سموم و تجویز داروهای ضد مسمومیت است. در همه موارد، مراقبتهای ویژه و نظارت مداوم در بیمارستان لازم است.
10. آیا کما قابل پیشگیری است؟
پاسخ: برخی از علل کما مانند تصادفات رانندگی یا آسیبهای مغزی ممکن است اجتنابناپذیر باشند، اما با استفاده از روشهای ایمنی مانند استفاده از کمربند ایمنی، کلاه ایمنی هنگام دوچرخهسواری یا موتورسیکلتسواری، و اجتناب از مصرف مواد مخدر یا الکل میتوان خطر بروز کما را کاهش داد. همچنین، پیشگیری از بیماریهایی مانند دیابت و مشکلات قلبی میتواند در کاهش ریسک کما موثر باشد.
11. آیا فردی که به کما میرود میتواند به طور کامل بهبود یابد؟
پاسخ: این بستگی به علت کما و مدت زمان آن دارد. برخی افراد پس از مدت زمان کوتاهی بهبود مییابند و به هوش میآیند، در حالی که دیگران ممکن است دچار آسیبهای مغزی دائمی شوند یا وارد وضعیت نباتی شوند. مدت زمان کما و شدت آسیب مغزی تأثیر زیادی بر پیشآگهی بیمار دارد.
12. چگونه میتوان به فردی که در کما است کمک کرد؟
پاسخ: کمک به فردی که در کما است، عمدتاً بستگی به مراقبتهای پزشکی دارد. مهمترین اقدام، تماس فوری با اورژانس و انتقال فرد به بیمارستان است. پس از آن، تیم پزشکی درمانهای لازم را برای شناسایی علت کما و ارائه مراقبتهای ویژه انجام میدهند.
این پرسشها و پاسخها کمک میکنند تا بیشتر با وضعیت کما آشنا شوید و بدانید چه اقداماتی در صورت بروز کما باید انجام دهید.
در چه صورت کما خطر مرگ را به همراه دارد؟
کما یک وضعیت بحرانی است و در صورتی که به درستی درمان نشود یا علت آن جدی باشد، میتواند خطر مرگ به همراه داشته باشد. عوامل مختلفی وجود دارند که میتوانند باعث افزایش خطر مرگ در افراد مبتلا به کما شوند. در اینجا به چند عامل کلیدی اشاره میکنیم که خطر مرگ را در کما افزایش میدهند:
1. شدت آسیب مغزی:
اگر کما به دلیل آسیب شدید مغزی (مثلاً ضربه مغزی شدید، تصادف یا آسیب به ساقه مغز) رخ دهد، ممکن است مناطقی از مغز که مسئول کنترل حیاتیترین عملکردهای بدن (مثل تنفس، ضربان قلب، فشار خون) هستند آسیب ببینند. آسیب به ساقه مغز میتواند به توقف عملکردهای حیاتی منجر شود که در این صورت احتمال مرگ وجود دارد.
2. سکته مغزی:
سکته مغزی میتواند باعث آسیب گسترده به مغز شود که منجر به کما میشود. بسته به نوع سکته (سکته ایسکمیک یا خونریزی مغزی) و میزان آسیب به بافتهای مغزی، وضعیت کما ممکن است بهبود نیابد و فرد در معرض خطر مرگ قرار گیرد.
3. مسمومیت شدید:
مسمومیت با مواد سمی (مانند داروها، الکل، گاز مونوکسید کربن، یا مواد مخدر) میتواند به کما منجر شود. اگر مسمومیت به سرعت درمان نشود، ممکن است عملکردهای حیاتی بدن مختل شوند و فرد در معرض مرگ قرار گیرد. میزان و نوع سم یا ماده شیمیایی تأثیر زیادی بر خطر مرگ دارد.
4. اختلالات متابولیک و نارسایی ارگانها:
نارسایی کبد، کلیه، یا قلب میتواند باعث ایجاد کما شود. مشکلات متابولیکی مانند کاهش شدید سطح قند خون (هیپوگلیسمی)، اختلالات الکترولیتی (مانند کمبود سدیم یا پتاسیم)، یا اسیدوز میتواند وضعیت کما را تشدید کند و خطر مرگ را افزایش دهد.
5. عفونتهای مغزی یا مننژیت:
عفونتهای مغزی مانند مننژیت (عفونت غشای مغز) یا انسفالیت (عفونت بافت مغز) میتوانند منجر به التهاب مغز شوند و در صورت عدم درمان، این عفونتها میتوانند به آسیب مغزی شدید و مرگ منجر شوند. در این حالت، کما به عنوان علامت پیشرفته عفونت است.
6. آسیبهای چندگانه یا چند ارگانی:
در برخی از تصادفات یا حوادث شدید، فرد ممکن است آسیبهای گسترده به چندین ارگان بدن (مثل آسیبهای داخلی، شکستگیهای استخوان، آسیبهای ریه، یا خونریزی داخلی) داشته باشد. این نوع آسیبها میتواند به ایجاد کما منجر شود و خطر مرگ را افزایش دهد.
7. عدم دریافت درمان مناسب:
عدم درمان به موقع یا ناکافی برای علت اصلی کما میتواند خطر مرگ را به همراه داشته باشد. برای مثال، اگر فرد به دلیل مسمومیت یا نارسایی قلبی در کما باشد و درمان فوری دریافت نکند، احتمال مرگ بیشتر میشود.
8. سن و وضعیت عمومی فرد:
سن فرد و وضعیت سلامتی عمومی او (مانند بیماریهای مزمن مثل دیابت، فشار خون بالا، یا بیماری قلبی) میتواند تأثیر زیادی در نتیجه وضعیت کما داشته باشد. افراد مسنتر یا کسانی که مشکلات پزشکی زمینهای دارند، بیشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند.
9. کما طولانی مدت:
طول مدت کما نیز عامل مهمی در تعیین خطر مرگ است. اگر فرد به مدت طولانی (چند روز یا بیشتر) در کما باقی بماند، احتمال آسیب دائمی به مغز و سایر ارگانها افزایش مییابد. در این موارد، ممکن است که مغز به اندازه کافی توانایی بازگشت به فعالیت طبیعی را نداشته باشد و خطر مرگ بیشتر شود.
10. اختلالات عصبی یا بیماریهای ژنتیکی:
برخی از اختلالات عصبی ژنتیکی میتوانند موجب کما شوند و در صورتی که این بیماریها درمان نشوند یا به موقع شناسایی نشوند، میتوانند خطر مرگ را افزایش دهند.
نتیجهگیری
کما میتواند به دلیل دلایل مختلفی ایجاد شود و در صورت عدم درمان فوری یا آسیبهای شدید به مغز و ارگانهای حیاتی، خطر مرگ به طور قابل توجهی افزایش مییابد. تشخیص سریع علت کما و ارائه درمان مناسب و سریع از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوان از بروز مرگ یا آسیبهای دائمی جلوگیری کرد.
ارسال نظر