مشکلات روانی در اسب ها چیست؟
رکنا:در گذشته تظاهر فیزیکی مشکلات روانی به عنوان خلق و خوی بد اسب شناخته می‌شد و برای اصلاح این رفتار ها به جای تلاش برای بررسی وضعیت روانی و از بین بردن یا کاهش علت بروز این رفتارها با تنبیه کردن اسب سعی در تصحیح این رفتار ها داشتند که این کاری غیر معقول و اشتباه بوده.
هر زمان به این فکر افتادیم که چرا اسب‌ها بعضی رفتارها را نشان می‌دهند باید به یاد بیاوریم که آنها چگونه تکامل یافته‌اند: اسب یک موجود آزاد است که در فضای باز زندگی میکند، به طور دائم و در حین حرکت از غذای کم انرژی با فیبر بالا استفاده میکند و غریزه‌ای دارد که به او می‌گوید از جانوران درنده فرار کن مگر در موقعیتی که جنگیدن تنها گزینه باشد.
با اهلی شدن اسب و استفاده از آن به عنوان یک حیوان باربر یا وسیله نقلیه، و یا امروزه که از آن در ورزش و اهداف تفریحی استفاده میشود، مردم شیوه زندگی آنها را به طور کامل تغییر داده‌اند. ما محیط آنها را به فضای داخلی یک اصطبل و یا در بهترین حالت فضای مرز بندی شده‌ای به عنوان پدوک محدود کرده‌ایم. محدود بودن در یک فضای بسته، محدوده دید و در نتیجه احساس امنیت را کاهش می‌دهد، چرا که توانایی دیدن و شناسایی خطر از فواصل دور و فرار کردن کاهش میابد.
ما توانایی انتخاب غذا را از آنها سلب کرده‌ایم و به جای انواع مختلف علف طبیعی و خود رو، تنها چمن مرتع به همراه تعداد محدودی گیاه و علف، علوفه خشک و مواد غذایی فشرده که به مراتب میزان انرژی بیشتر و فیبر کمتری نسبت به خوراک طبیعی دارند به عنوان خوراک آنها در نظر گرفته‌ایم.
ما مدت زمانی که حیوان مشغول تغذیه است را به ۲ یا ۳ وعده در روز کاهش داده‌ایم در صورتی که در طبیعت حیوان به طور دائم در حال چریدن است. و در نهایت ما فعالیت بدنی اسب را با حبس کردن آن در فواصل زمانی طولانی در اصطبل کاهش داده ایم. با این اوصاف عجیب نیست که اسب ها با بودن در اینن شرایطی که از نظر ما عادی است استرس زیادی را متحمل شوند.
اسب‌ها مانند انسان فکر نمی‌کنند و این درست نیست که به مشکلات آنها از دیدگاه ارزش‌های انسانی نگاه کنیم. اما اگر یک اسب را از شرایطی که بتواند در آن رفتار طبیعی داشته باشد محروم کنیم، جای تعجب نیست که تلاش کند نزدیک ترین رفتارها را جایگزین این رفتار های طبیعی کند و رفتاری از خود بروز دهد که ما آن ها را «بدخلقی های اصطبل» می‌نامیم.
پس رفتار “crib-biting” میتواند نشان دهنده غریزه طبیعی اسب برای چرای دائمی باشد و رفتار “windsucking” باعث پر و خالی شدن قسمت جلویی مری با هوا میشود، همچنین رفتار‌های “weawing” و “box-walking” میتواند جایگزین حرکت دائمی اسب‌ها در طبیعت باشد.
در crib-biting (cribbing) اسب یک جسم ثابت مانند لبه آخور یا پایه های فنس را با دندان هایش می‌گیرد، گردنش را قوس می‌دهد، نرم کام را با فشار باز میکند و مقداری هوا می‌بلعد که این کار معمولا با یک صدای خُرخُر خاص همراه است (تصویر شماره ۱). این عمل باعث میشود که دندان‌های ثنایایی (incisor) بیش از حد ساییده شوند که میتواند سبب ایجاد مشکل در چریدن حیوان شود (تصویر شماره ۲). در windsucking هم اسب تلاش میکند مقداری هوا ببلعد اما بدون این که نیاز باشد جسمی را با دندان هایش بگیرد.
همواره باور بر این بوده که اسب‌هایی که این دو رفتار را از خود بروز می‌دهند با بلعیدن هوا، آن را وارد معده یا روده ها میکنند و در نتیجه در معرض سوء هاضمه و نفخ شکم قرار می‌گیرند و همچنین در این اسب ها ریسک ابتلا به کولیک و اختلالات گوارشی دیگر افزایش میابد.
اما تحقیقات انجام شده توسط McGreevy, Richardson, Nicol و Lane در دانشگاه Bristol نشان می‌دهد که هوا تنها وارد قسمت قدامی مری شده و سپس از آنجا خارج میشود و فقط مقدار اندکی از آن به معده می‌رسد. بنابراین هرگونه کاهش وزن یا بیماری در اسب‌هایی که این رفتار ها را از خود بروز می‌دهند بیشتر از این که نتیجه این رفتارها باشد ناشی از عوامل محیطی است.
گردنبند‌هایی وجود دارد (cribbing collars) که دور گلوی اسب بسته میشود و زمانی که اسب گردن خود را قوس می‌دهد و سعی میکند هوا را ببلعد با فشاری که ایجاد میکند باعث کاهش میزان هوای عبوری از مری میشود (تصویر شماره ۳)، اما استفاده از آنها زیاد توصیه نمی‌شود چرا که تا حدی برای اسب آزار دهنده است.
برای جلوگیری از cribbing می‌توان با بهبود طراحی اصطبل تا حد امکان سطوح و لبه هایی که اسب بتواند آنها را با دندان‌هایش بگیرد را کاهش داد، اما بیشتر اسب‌هایی که رفتار cribbing را نشان می‌دهند معمولا لبه ای را برای این کار پیدا میکنند یا به مرور یاد می‌گیرند بدون وجود آن این کار را انجام دهند. در موارد حاد و شدید جراحی میتواند به مقدار زیاد مؤثر باشد اما این باید به عنوان آخرین گزینه باشد چراکه در اکثر موارد ریسک معمول هر جراحی مهمتر از مزایای آن است.
بیرون بردن اسب در زمان‌های طولانی تر میتواند کمک کند، اما نمیتواند مشکل را به طور کامل ریشه کن کند چرا که به اصطلاح عادت ریشه میدواند. اقدامات دیگری هم میتواند مؤثر باشد از جمله افزایش فیبر در جیره غذایی، فراهم کردن علوفه ای که اسب به میل خود آن ها را انتخاب کند و یا قرار دادن تور‌هایی با منافذ کوچک بر روی علوفه که باعث میشود اسب زمان بیشری صرف خوردن خوراک کند (
این رفتار به این شکل است که اسب در حالت ایستاده و معمولا در حالتی که سرش از روی درب اصطبل بیرون است، وزنش را به صورت ریتمیک از یک دست به دست دیگر منتقل میکند و سر و گردنش را به چپ و راست نوسان می‌دهد به صورتی که گویی مسخ شده است.
این نشانه حالتی از افسردگی است که در پی محدود بودن در اصطبل به وجود می‌آید و تصور بر این است که اسب با این رفتار یک حس آرامش در برابر این افسردگی و پریشانی به دست می‌آورد. این عادت در حیوانات باغ وحش هم به وفور دیده میشود. قرار دادن یک پنجره مشبک (grille) بر روی درب اصطبل میتواند اسب را از انجام این کار باز دارد (تصویر شماره ۵) اما در اسبی که این عادت در او ثابت شده بی اثر است چراکه این اسب به راحتی این رفتار را در پشت پنجره مشبک ادامه خواهد داد.
قرار دادن وسایل بازی که داخل اصطبل آویزان می‌شوند هم میتواند باعث سرگرمی و منحرف کردن توجه اسب شود. اما راه حل واقعی بیرون بردن بیشتر اسب است به صورتی که منابع ایجاد استرس حذف شوند و شرایط آرامش برای اسب فراهم شود.
این رفتار از جهت علت بروز با weaving در ارتباط است چراکه علت هردو محدود بودن است. همچنین box-walking در اسب های مسابقه ورزیده به دلیل اینکه در شرایط حساس و استرس زای مسابقات قرار می‌گیرند دیده میشود، برای مثال در طول شب مسابقه در یک اصطبل جدید و نا آشنا. حضور یک اسب غریبه یا شرایطی که یک سیلمی در نزدیکی چند مادیان قرار می‌گیرد هم میتواند باعث القای این رفتار شود. اسب یک حیوان اجتماعی است و زمانی که در یک اصطبل محدود میشود و نمیتواند با اسب‌های دیگر در تماس باشد (حتی در صورتی که آن ها را ببیند) ممکن است رفتار‌های weaving و box-walking از خود نشان دهد.
تمام این الگو‌های رفتاری از آنجایی که زمانی که در یک حیوان ایجاد می‌شوند، حتی زمانی که علت آن ها به طور کامل ریشه کن شود به سختی متوقف می‌شوند، به عنوان عواملی شناخته می‌شوند که قیمت فروش اسب را به شدت کاهش می‌دهند.
برای اسب‌هایی که در اصطبل نگهداری می‌شوند، درمان هایی که به کار گرفته میشود (مثل گردنبند‌هایی که برای درمان cribbing و windsucking استفاده میشود یا پنجره‌های مشبکی که از weaving جلوگیری میکنند) راه های نامناسبی به نظر می‌رسند. این رفتارها در اسب برای کاهش اضطراب روانی ناشی از دور ماندن از روش زندگی طبیعی بروز پیدا میکند و اقدامات فیزیکی برای جلوگیری از این رفتار ها ممکن است بی تاثیر باشد. سوالی که می‌توان مطرح کرد این است که آیا درمان شدن اسب به این روش‌ها ارزش قرار دادن حیوان در شرایط سخت درمان را دارد؟
تمامی این بدخلقی‌ها و عادات بد اسب معمولا به این دلیل اتفاق می افتد که راحتی در مدیریت کردن اصطبل به راحتیِ اسب ترجیح داده میشود. طبق مطالعه‌ای که توسط McGreevy، French و Nicol انجام شده؛ اسب های استقامت که مدت زمان بیشتری را نسبت به اسب های درساژ و eventing خارج از اصطبل می‌گذرانند، کمتر از دو گروه دیگر رفتار های غیر معمول نشان می‌دهند.
آثار این رفتارها و بدخلقی ها شامل از دست دادن آمادگی جسمی به دلیل مجموعه‌ای از تنش‌های عصبی، بی‌اشتهایی یا نوسان در اشتها است، همچنین ممکن است که اسب افسرده یا به شدت حساس شود، اسب میتواند بی دقت شود که این مساله کار کردن با اسب را مشکل میکند.
این مشکل هم به دلیل شرایط زندگی غیر طبیعی در اسب ایجاد میشود و نشانه های آن هم شامل خوردن بستر یا مدفوع خواری، جویدن چوب یا خوردن مواد دیگر از جمله خاک یا لیسیدن فلز است. این رفتار ها علل زیادی میتواند داشته باشد. خوردن بستر میتواند به دلیل خستگی روحی (افسردگی) باشد و یا به دلیل کمبود فیبر در خوراک ویا این که فیبر موجود در بستر لذیذ‌تر از فیبر موجود در خوراک باشد
. برای مثال کاه یولاف (جو دوسر) معمولا برای اسب‌ها لذیذ است و در مقادیر معقول مشکلی ایجاد نمی‌کند. کره‌های جوان ممکن است مدفوع تازه مادرشان ویا در مواقعی سایر اسب‌های بزرگتر را بخورند که این رفتار در آنها طبیعی است.
علت این رفتار زیاد مورد مطالعه قرار نگرفته است، اما احتمالا برای ایجاد تعادل میکروفلور روده کره اسب (میکروارگانیسم‌های مفید موجود در لوله گوارش) است؛ همچنین میتواند جهت تامین مواد دیگر باشد. هرچند مدفوع خواری در اسب‌های مسن‌تر غیر طبیعی است، اما این پدیده زمانی که تغییر ناگهانی در رژیم غذایی ایجاد شود یا میزان فیبر خوراک کم باشد ممکن است اتفاق بیفتد برای مثال زمانی که از کنسانتره به جای علوفه استفاده شود. درمان این رفتار جمع آوری هرچه سریعتر مدفوع از اصطبل و فراهم کردن فیبر بیشتر برای اسب است.
جویدن چوب در اصطبل هم به دلیل کمبود فیبر است (تصویر شماره ۶)، همچنین خستگی روحی (افسردگی) و کمبود ارتباط با سایر اسب‌ها هم میتواند موثر باشد.
اسب هایی که به طور طبیعی چرا میکنند معمولا برگ، شاخه و پوست درخت می‌خورند همچنین فنس‌ها را می‌جوند و این کار ها راه های طبیعی برای دریافت فیبر بیشتر از آن چه در چمن یافت میشود است، مخصوصا در زمان‌های به خصوصی از سال مثل فصل زمستان که چمن به صورت پراکنده وجود دارد و یا در بهار که علوفه نرم و آبدار است.
مصرف زیاد برگ و شاخه توسط اسب میتواند باعث کولیک شود و برای جلوگیری از این اتفاق توصیه میشود به میزان کافی فیبر قابل هضم در اختیار اسب قرار داده شود.
خوردن خاک میتواند نشان دهنده کمبود مواد معدنی یا نمک باشد و در صورت مشاهده این رفتار رژیم غذایی حیوان باید بررسی شود. در صورتی که کمبود وجود نداشت، علت میتواند خستگی روحی (افسردگی) باشد، به ویژه اگر اسب در یک پدوک خاکی کوچک محبوس باشد.
برای این اسب ها تمرین بیشتر و افزایش میزان علوفه تجویز میشود. برای اسب‌هایی که در اصطبل نگهداری می‌شوند یا اسب‌هایی که تنوع گیاهی در چراگاهشان محدود است، مکمل های گیاهی میتواند باعث افزایش اشتها و بهبود شرایط جسمی حیوان شود.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
این اخبار را از دست ندهید:
حمله شبانه به خانه رییس یکی از شعبه‌های موسسه آرمان در کرج / رییس کشته شد
در 16 سالگی عروس صیغه ای شدم!
یک روز پنهانی، در نبود مجتبی، به خانه رفتم صحنه ای که دیدم باورنکردنی بود و ...
زن جوان تاکسی تلفنی را اشتباه سوار شد و نیمه شب در دام مرد شیطان صفت افتاد + عکس
دردسر صیغه کردن زن مطلقه برای جوانی که می خواست داماد شود+ عکس
با تهدید پس از ازدواجش او را به خلوتگاه شیطانی ام می بردم! + عکس
16 سال زندان برای کاپیتان ترسوی کشتی+عکس
برنامه انتخاباتی یک زن که روزی 20 ساعت می‌خوابد+عکس
دوست زنم با نگاه زیرچشمی و لبخندهای شیطانی‌اش، مرا اسیر خود کرد / وقتی ارتباط شیطانی مان لو رفت ...
سرقت شبانه جواهرات ازگاوصندوق خانه پزشک مشهور در میدان ونک+عکس
خودکشی این زن جوان در ثانیه آخر ناکام ماند + فیلم و عکس
اعتراض های گسترده به آتش گرفتن «بی ام و» ها+عکس
قاتل نجات یافته از طناب دار 9 ماه بعد دوباره قاتل شد + عکس
مرگبارترین شوخی راننده زانتیا / این راننده 22 ساله 8 زن و کودک را در جاده رفسنجان کشته است!
معمای مرگ هادی در تاکسی کنار خیابان
یک جوان خودش را جلوی دوربین زنده فیس بوکش آتش زد + فیلم
دوستم را به‌خاطر خروپف شبانه خفه کردم! + عکس متهم در دادگاه تهران
بدون معطلی جواب «بله» را گفتم و حالا...
مرگ وحشتناک مادر و پسر در حیاط خانه خود در طارم
مسافر مرموز در اتوبوس عسلویه + عکس عجیب
جزئیات زمین‌لرزه در خراسان شمالی
واژگونی خونین اتوبوس مسافربری در شیراز
مرگ 3 معلم در تصادف جاده ای+عکس
ربودن سرباز بدرقه برای رهایی مجرم سابقه‌دار+عکس
ارسال نظر