از تئاتر پارس تا اجرا روی صحنه سنگلج
نسیم تاجی: نمایش ایرانی در تاروپود من تنیده شده است
رکنا: نسیم تاجی، نویسنده و کارگردان نمایش «خونه» با بیان اینکه نمایش ایرانی در تاروپود من تنیده شده است، گفت اگر تئاتر هنری است که منجر به تفکر می‌شود، پس قطعاً اکنون زمان درستی برای روی صحنه بردن آثار نمایشی محسوب می‌شود.
به گزارش رکنا، در کودکی با پدرش که بازیگر فعال در لاله‌زار بود، به تماشای تئاتر می‌نشست. عشق و علاقه تئاتر کار کردن به‌ویژه نمایش ایرانی در او از همان روزها شکل گرفت. این‌ها را نسیم تاجی درباره اولین تجربه‌های مواجهه‌اش با تئاتر بیان کرد.
او اکنون نمایش «خونه» را نوشته و کارگردانی کرده است. نمایشی که این روزها در تماشاخانه سنگلج میزبان مخاطبان است.
با او به گفت‌وگو درباره تجربه جدیدش در عرصه نویسندگی و کارگردانی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
نمایش «خونه» به چه موضوعی می‌پردازد؟
داستان نمایش «خونه» روایت یک خانه بی‌سند است که عده‌ای در آن ساکن شدند. بر اثر گذشت زمان این خانه در حال فروریختن است اما ازآنجاکه سند ندارد شهرداری و سازمان زیباسازی هم کمکی برای بازسازی و احیای آن نمی‌کنند. این حادثه منجر می‌شود که ساکنان خانه تصمیم به فروش آن بگیرند و در ادامه شاهد اتفاقاتی باشیم.
طرح و ایده نگارش این اثر بر اساس رویداد واقعی است یا نشئت‌گرفته از تخیل و ذهن شما به‌عنوان نویسنده است؟
زمان کودکی من در مجاورت خانه ما باغی بود که پس از مسافرت صاحب آن به خارج از کشور، عده‌ای در آن ساکن شدند و بعد از سال‌ها به دلیل نبود امکان بازگشت صاحب‌ملک و ورثه، ساکنان اقدام به ساخت‌وساز آن باغ کردند و صاحب‌ملک شدند. ریشه اصلی داستان نمایشنامه از این اتفاق شکل گرفت اما دیگر موارد آن کاملاً ساخته ذهن و تخیل من به‌عنوان نویسنده است.
نمایش «خونه» چندمین تجربه شما در زمینه نمایشنامه‌نویسی است؟
نمایشنامه «خونه» اولین متنی است که بعد از گذراندن یک دوره تخصصی نمایشنامه‌نویسی نوشته‌ام. قطعاً نمایشنامه با توجه به تجربه اول بودنش، مشکلاتی دارد که امیدوارم مخاطبان بر من ببخشند. البته «خونه» سومین اجرای عموم من بعد از نمایش‌های «بنگاه تئاترال» و «کافیه فقط چند لحظه فکر کنی؟» و پنجمین اثری است که کارگردانی آن را برعهده دارم.
سبک و شیوه اجرایی کار بر چه اساسی شکل گرفته است؟
کار یک کمدی موقعیت است و در بستری رئال روایت می‌شود. ازآنجاکه به نمایش‌های ایرانی علاقه و عشق زیادی دارم، در این نمایش از اصول و روش‌های تخت حوضی، سیاه‌بازی و به‌طور کل نمایش‌های ایرانی بهره گرفته‌ام.
این عشق و علاقه به نمایش‌های ایرانی از کجا می‌آید؟
علاقه به نمایش‌های آیینی و سنتی به کودکی من برمی‌گردد. من در لاله‌زار بزرگ شدم و نمایش ایرانی در تاروپودم تنیده شده است و هر کاری انجام دهم باز به تئاتر ایرانی برمی‌گردم. پدر من بازیگر تئاتر کسری با نام فعلی اسوه در لاله‌زار بود و من از همان کودکی به تماشای کارها می‌نشستم، اما پدرم هیچ‌وقت دوست نداشت وارد هنر شوم. اوئهمیشه امیدوار بود که در رشته دیگری درس بخوانم اما زمانی که دانشگاه قبول شدم و به تحصیل در رشته تئاتر پرداختم، دیگر مخالفتی نکرد.
پیش از قبولی در دانشگاه هم به فعالیت در این حوزه مشغول بودید؟
من سال 1384 در تئاتر پارس لاله‌زار فعالیت کردم. در آن زمان اجراهای تئاتر پارس در طول روز انجام می‌شد و من تا ساعت 17 در آنجا به ایفای نقش می‌پرداختم. بعد از یک سال از تئاتر لاله‌زار بیرون آمدم و با همکاری آقای خاکسار به فعالیت در نمایش آزاد پرداختم. پس از مدتی فضای نمایش‌های آزاد را رها کردم و وارد نمایش‌های دولتی شدم و بعد از گرفتن لیسانس بازیگری و فوق‌لیسانس کارگردانی حدود هشت سال است که به کارگردانی می‌پردازم.
اصطلاح تئاتر دولتی به کدام تئاترها اطلاق می‌شود؟
ما دو گونه تئاتر داریم که یکی از آن‌ها تئاتر آزاد یا همان کمدی‌های شبانه به شمار می‌آید و دیگری تئاتر دولتی یا به‌قول‌معروف تئاتر حرفهای است. ما در گذشته با اطلاق نام تئاتر آزاد و تئاتر دولتی بین این دو گونه تئاتری دیوار می‌کشیدیم.
اجرای نمایش «خونه» با توجه به شرایط فعلی جامعه را چگونه می‌بینید؟
ما تئاتری‌ها هم به کم‌لطفی دیدن عادت داریم، هم به کم‌لطفی کردن. متأسفانه در همین بازه اجرا به خاطر روی صحنه بودن، مورد بی‌مهری‌های زیادی قرار گرفته‌ایم و حرفهای زیادی شنیده‌ایم. ما تمرین‌های کار را پیش از این اتفاقات آغاز کرده بودیم و زمان بازبینی با شرایط فعلی جامعه مواجه شدیم. جدا از گاردی که در جامعه نسبت به تماشای تئاتر در این روزها وجود دارد.
اگر شما به تئاتر به‌عنوان یک تفریح و سرگرمی نگاه کنید خب قطعاً در شرایط فعلی وقت اجرا نیست؛ اما اگر تئاتر را به‌عنوان هنری نگاه کنید که باعث القای تفکر می‌شود، اکنون زمانی است که باید تئاتر اتفاق بیفتد.
به‌طورکلی شرایط اقتصادی بدی را در هنر سپری می‌کنیم. ما برای اجرای این اثر سه ماه تمرین کردیم و اگر اجرا کنسل می‌شد، نمی‌دانستیم آیا زمان دیگری برای روی صحنه رفتن خواهیم داشت یا حتی گروه می‌تواند برای اجرا در زمانی دیگر ما را همراهی کند یا نه؟! همه این مسائل، مواردی است که کسی به آن فکر نمی‌کند. جدای از همه این‌ها به‌عنوان یک خانم کارگردانی کردن در ایران مثل حضور و فعالیت در هنگامه جنگ و میدان نبرد است. همه در حال تحمیل نظر و ایراد گرفتن از کار هستند و این هم مشکلی است که بر دیگر مشکلات می‌افزاید.
تئاتر تا چه حد می‌تواند حرف دل جامعه‌اش باشد؟
ما همه امیدواریم که این‌گونه باشد. اگر شما به تئاتر به‌عنوان یک تفریح و سرگرمی نگاه کنید خب قطعاً در شرایط فعلی وقت اجرا نیست؛ اما اگر تئاتر را به‌عنوان هنری نگاه کنید که باعث القای تفکر می‌شود، اکنون زمانی است که باید تئاتر اتفاق بیفتد. با وجود اینکه بیان بعضی حرف‌ها برای‌مان سخت است و گاهی مجبور به تغییر می‌شویم.
با توجه به محدودیت‌هایی که در فضای تبلیغات مجازی برای اجراها پیش آمده است، اطلاع‌رسانی نمایش را چه طور انجام می‌دهید؟
با توجه به شرایط اخیر دچار بحران تبلیغات هستیم و به شیوه‌های قدیمی تبلیغ با چاپ و انتشار تراکت تبلیغات نمایش را انجام می‌دهیم. قطعاً برای حضور مخاطبان نیاز به کمک رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها داریم. علاوه بر این از اداره کل هنرهای نمایشی نیز در چنین شرایطی توقع و انتظار کمک و حمایت هست. تعدادی از عوامل کار ما مخارج زندگی می‌پردازند، من به‌شخصه هزینه نویسندگی و کارگردانی اثر را در نظر ندارم و هر آنچه را در این زمینه حاصل شود به بازیگران و دیگر عوامل کار پرداخت خواهم کرد.
نمایش «خونه» به نویسندگی و کارگردانی نسیم تاجی از 5 آبان تا 5 آذرماه هر روز به‌جز شنبه‌ها ساعت 19:15 دقیقه با بهای بلیت 50 هزار تومان در تماشاخانه سنگلج میزبان مخاطبان است.
نگار امیری
ارسال نظر