افزایش عجیب قیمت میوه در بازار شب عید/ آیا بساط واسطه‌ها برچیده می‌شود؟

به گزارش رکنا، بازار میوه و تره بار مملو از میوه و سبزی و صیفی است، اما این روز‌ها حتی در این بازار هم که نرخ‌ها معمولا پایین‌تر از حد ممکن است، مشتری کمتر دیده می‌شود، چرا که با بالا رفتن قیمت میوه همین نرخ‌های مصوب هم بالا به نظر می‌رسند، چه برسد به این که وارد مغازه میوه فروشی محله شوی و بخواهی تعدادی از میوه‌های فصل را دستچین کرده و خریداری کنید.

قیمت برخی از انواع میوه و صیفی افزایش نامتعارفی یافته، به طوری که قیمت عمده فروشی هر کیلوگرم خیار به ۳ تا ۶ هزار و ۵۰۰، سبزی ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰، سیب به ۴ تا ۹ هزار تومان و پرتقال به ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۱۰ هزار تومان در تهران رسیده است!

یکی از اقلام مصرفی خانوار، میوه، سبزی و صیفی است که با نوسانات قیمت و کاهش قدرت خرید خانوار، میزان تقاضا برای این محصولات تغییر می‌کند. در چند روز اخیر با توجه به ورود به روز‌های خانه تکانی شب عید تا حدودی میزان تقاضا برای میوه و سبزی از سوی خانواده‌ها کاهش یافته و افراد تنها به میزان نیاز روزانه خود خرید می‌کنند. اما حقیقت این است که در این کاهش تقاضا مسلما قیمت‌هایی که روزانه در نوسان و تغییرند، بی‌تاثیر نیست.

مصلحی یک شهروند که مشغول دستچین کردن سیب از سبد میوه در بازار میوه و تره بار منطقه محل سکونتشان است، برایمان می‌گوید: به نظر می‌رسد از حجم بار در میدان کم شده است. برخی می‌گویند؛ سرما زده است و برخی هم معتقدند میوه‌ها را برای فروش شب عید انبار کرده‌اند و در واقع عید میوه‌ها را داخل بازار می‌ریزند.

درست است که در حال حاضر- با وجود این که بار کمتری به میدان می‌آید- با کمبود روبرو نیستیم، ولی هر چند روز یک بار که برای خرید هفتگی به میدان میوه و تره بار می‌آیم، متوجه می‌شوم که سیر قیمت‌ها صعودی‌اند.

خیار کیلویی ۶ هزار تومان!

لیست نرخ برخی اقلام میوه در تاریخ ۱۳ اسفند ۹۷ به قرار زیر است. توجه داشته باشید که قیمت‌های ارائه شده مربوط به انواع میوه عرضه شده در بازار میوه و تره بار شهرداری تهران بوده و قطعا از قیمت فروش در میوه فروشی‌های سطح شهر پایین‌تر است.

قیمت انار ۴۰/۰۰۰ ریال/ ۴۷/۰۰۰ ریال

قیمت توت فرنگی ۸۰/۰۰۰ ریال / ۸۸/۰۰۰ ریال

قیمت خیار کوتاه بذر اصفهان و خاردار ۲۲/۰۰۰ ریال/ ۲۴/۰۰۰ ریال

قیمت سیب سبز ۶۹/۰۰۰ ریال / ۷۹/۰۰۰ ریال

قیمت سیب زرد لبنان ۴۰/۰۰۰ ریال / ۴۷/۰۰۰ ریال

قیمت سیب قرمز لبنان ۳۷/۰۰۰ ریال / ۴۴/۰۰۰ ریال

قیمت لیمو شیرین ۳۷/۰۰۰ ریال / ۴۴/۰۰۰ ریال

قیمت هندوانه انواع (چیتی، محبوبی، سفیدو…) ۹/۹۰۰ ریال / ۹/۹۰۰ ریال

قیمت گلابی شاه میوه ۸۸/۰۰۰ ریال/ ۹۸/۰۰۰ ریال

قیمت انگور عسگری ۴۲/۰۰۰ ریال/ ۴۸/۰۰۰ ریال

قیمت زغال اخته ۱۶۰/۰۰۰ ریال / ۱۷۰/۰۰۰ ریال

قیمت نارنگی پیش رس (تخم ژاپنی) ۳۰/۰۰۰ ریال/ ۳۵/۰۰۰ ریال

قیمت‌گریپ فروت ۲۹/۰۰۰ ریال/ ۳۴/۰۰۰ ریال

قیمت خرمالو ۳۲/۰۰۰ ریال / ۳۵/۰۰۰ ریال

قیمت موز انواع ۸۵/۰۰۰ ریال / ۸۵/۰۰۰ ریال

همین لیست بالا را در دفترچه یادداشتی نوشته و با خود به مغازه میوه فروشی محله (شرق تهران) می‌برم تا میزان اختلاف قیمت در میادین و میوه فروشی سطح شهر را جویا شوم.

تهمینه صفوی زاده یک مشتری تا می‌بیند که در دفتر یادداشتم مشغول نوشتن نرخ‌ها هستم و می‌خواهم اختلاف قیمت‌ها را در بیاورم، با تلخندی می‌گوید: اختلاف نرخ میوه و تره بار نه تنها بین میادین و مغازه کاملا قابل لمس است، این اختلاف بین دو مغازه در یک منطقه و یک محله نیز دیده می‌شود. برای مثال شما به مغازه میوه و سبزی آن سوی خیابان هم سری بزن تا متوجه اختلاف قیمت‌ها بین مغازه آن سوتر و این مغازه‌ای که دارم از آن خرید می‌کنم، بشوید. اصلا مشخص نیست بر چه اساسی نرخ‌ها تعیین می‌شود و اهرم نظارت چه زمانی و در کجا اعمال می‌گردد؟

وی در حالی که مشغول دستچین کردن خیار سالادی از گونی این صیفی است، ادامه می‌دهد: در این مغازه خیار را کیلویی ۵ هزار تومان برای فروش گذاشته اند، اما همین امروز مغازه آن سوتر کیلویی ۶ هزار تومان می‌دهد!

این شهروند در تکمیل صحبت هایش می‌گوید: در مغازه‌های میوه فروشی بالای شهر قیمت برخی اقلام میوه واقعا شوک برانگیز است. برای مثال من شنیده ام که چغاله بادام از قرار کیلویی ۴۰۰ و خرده‌ای هزار تومان به فروش می‌رسد! و بیشتر این رقم میوه‌ها و نیز میوه‌های عجیب و غریب قاچاق اینترنتی به فروش می‌رسند.

توان مقابله با افزایش نرخ میوه را نداریم

مجتبی محرم زاده یک باغدار با گلایه می‌گوید: بیشتر مشکلات گرانی میوه مربوط به آنچه می‌شود که در میادین میوه می‌گذرد، وگرنه سر زمین نرخ فروش میوه توسط باغداران حقیقتا متعادل است. بار وقتی به میادین می‌رسد، ناگهان با افزایش قیمت باور نکردنی روبرو می‌شود.

وی در ادامه می‌گوید: تولیدکنندگان و باغدار که نمی‌تواند قیمت میوه را افزایش دهد. مثل هر سال با توجه به نرخ تورم تنها می‌توانیم درصدی افزایش قیمت داشته باشیم. هر مشکلی که در حوزه افزایش قیمت میوه و تره بار مانند گوجه فرنگی، پیاز، سیب‌زمینی، پرتقال و... می‌اُفتد به میادین میوه و تره بار و فروشندگان آن محصولات بر می‌گردد و به تولیدکنندگان ربطی ندارد.

در این بین دست اندر کاران میادین نیز خود را مقصر ندانسته و عامل گرانی میوه را یکی صادرات و دیگری شرایط جوی می‌دانند.

ناصر اطرج رئیس اتحادیه میادین میوه و تره بار اصفهان ۸۰ درصد دلیل گرانی میوه و صیفی جات را صادرات دانسته و ۳۰ درصد دیگر را به دلیل شرایط آب وهوا بازگو می‌کند. وی می‌گوید: در حال حاضر بیشتر میوه و سبزی موجود در بازار صادر می‌شود و تا زمانی که جلو صادرات از سوی دولت گرفته نشود، نمی‌توان با افزایش قیمت‌ها مقابله کرد.

رئیس اتحادیه میادین میوه و تره‌بار اصفهان در خصوص افزایش هفتگی نرخ میوه و سبزیجات، توضیح می‌دهد:در حال حاضر با دو مقوله گرانی و گران‌فروشی در بازار مواجه هستیم، درحالی‌که بازرسان اصناف با گران‌فروشی برخورد می‌کنند، اما نمی‌توانند با گرانی مقابله کنند. باید توجه داشت که اتحادیه در افزایش قیمت میوه و سبزی نقشی ندارد و تنها بر اساس عرضه و تقاضا روزانه محصولات را قیمت گذاری می‌کند. در واقع ما در افزایش قیمت میوه و سبزی نقشی نداریم و تنها بر اساس عرضه و تقاضا محصولات را روزانه قیمت گذاری می‌کنیم.

وی با بیان این که در حال حاضر صادرات گوجه فرنگی در کشور بلامانع است، می‌افزاید: نرخ گوجه فرنگی در میدان میوه و تره‌بار حدود ۵۵۰۰ تومان است که با تداوم صادرات احتمالا قیمت این محصول به بیش از ۸۰۰۰ هزار تومان افزایش می‌یابد، همچنین نرخ خیار نسبت به سال گذشته حدود ۳۰۰ درصد گران شده است!

اطرج صادقانه می‌گوید: در حال حاضر بیشتر میوه و صیفی موجود در بازار همچون هندوانه، پرتقال، سیب، گریپ‌فروت، پیاز، سیب‌زمینی و خیار صادر می‌شود که تبعات آن افزایش قیمت است و میدان میوه و تره‌بار مقصر این گرانی‌ها نیست. اگر نخواهیم قیمت‌ها را براساس عرضه و تقاضا در بازار تطبیق دهیم شاهد بازار سیاه میوه و صیفی خواهیم بود و تا زمانی که دولت با صادرات کالا‌های اساسی مقابله نکند، وضعیت بازار همین‌گونه خواهد بود و نمی‌توان با گرانی مقابله کرد.

وی با پیش‌بینی بازار میوه و صیفی در آستانه نوروز ۹۸، می‌گوید: ستادتنظیم بازار برای نوروز اقدام به خریداری و ذخیره‌سازی ۳۰۰۰ هزار تن پرتقال و ۲۰۰۰ تن سیب‌درختی کرده است.

اگر صادرات همچنان ادامه یابد قادر به کنترل نرخ‌ها نیستیم، از سوی دیگر با نرخ دلار فعلی واردات میوه و دیگر محصولات به صرفه نیست.

تأثیر بارندگی‌های اخیر بر بازار میوه و تره بار

مسئولین رده بالا تنها به گزینه بدی آب و هوا در جواب سؤال چرا میوه گران شده است؟ اکتفا کرده و هر آن تاکید دارند، صادرات ممنوع شد! البته نمی‌توان تاثیر شرایط جوی و سرمازدگی را بر نرخ میوه منکر شد، اما مطمئنا این تنها دلیل موجود نیست. یکی از قطب‌های سبزیجات و صیفی جات کشور که امسال به دلیل شدت بارندگی و سرمازدگی خیلی از محصولات کشاورزانش از بین رفت، مناطق جنوبی کشور به ویژه زمین‌های کشاورزی خطه خوزستان بود.

عبدالرضا جمالی‌پور رئیس‌اتحادیه میوه و تره‌بار اهواز توضیح می‌دهد: بارش باران در استان و خارج از استان بر روی قیمت برخی از محصولات مانند خیار، گوجه، کاهو و پیاز اثرگذار بوده و قیمت آن‌ها را افزایش داده است. بارش باران بر روی کیفیت محصولات و همچنین حمل و نقل آن‌ها اثرگذار است و این مسئله باعث تغییر در شرایط عرضه و تقاضا می‌شود. در این خصوص وقتی که عرضه کاهش پیدا می‌کند، شاهد افزایش قیمت محصول در بازار هستیم.

رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار اهواز تصریح می‌کند: بارش باران در ‌روزهایاخیر نیزباعث خسارات به محصولات کشاورزی شده است و این موضوع مجددا در ماه‌های آینده بر روی قیمت‌گذاری محصولات و همچنین میزان عرضه آن در بازار مؤثر خواهد بود و افزایش قیمت‌ها را به دنبال دارد.

جمالی پور ادامه می‌دهد: قیمت برخی از محصولات با توجه به این شرایط بارندگی در کشور رو به افزایش است، اما با توجه به ممنوعیت صادرات برخی از محصولات، امیدواریم که قیمت‌ها افزایش چندانی پیدا نکنند و شرایط عرضه آن‌ها در بازار مناسب شود.»

وی خاطرنشان می‌کند:با توجه به مسائلی که بارش باران در بحث حمل و نقل به وجود می‌آورد، میزان عرضه محصولات در بازار کم شده و این موضوع باعث ایجاد روند رو به رشد قیمت برخی از محصولات شده است. در تلاش هستیم تا با بهبود شرایط عرضه نرخ محصولات را ثابت نگه داریم.

بساط واسطه ها برچیده می شود؟

در کنار دو دلیل شایع گرانی میوه یعنی شرایط آب و هوایی و صادرات یواشکی باید به دلیل سوم مهمتری نیز اشاره کنیم، بساط فراخ واسطه‌ها در بازار میوه.

سعید احمدی یک مشتری برایمان صراحتا می‌گوید: «میادین میوه و تره بار و بنکداری برای این بود که کشاورز و تولید‌کننده بدون واسطه دست رنج خود را عرضه کرده تا سهم دسترنج خود را دریافت کنند؛ و مصرف‌کننده هم بدون واسطه مواد مورد نیاز خود را تهیه نماید، اما، چون برخی سود خود را در توزیع آن دیدند، آن را مصادره کردند و دست به ایجاد واسطه‌ها زدند و نام آن‌ها را دلالان گذاشتند.»

با وجود ادعای برخورد‌های متعدد اتاق اصناف و بازرسان سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، دلالان میوه همچنان فعال هستند و اختلاف چشمگیر قیمت در مناطق مختلف شهر تهران به چشم می‌خورد.

دلالان میوه، مدت‌های زیادی است که در میدان مرکزی میوه و تره بار فعال بوده و تلاش دارند تا هر روز نرخ گذاری دلخواهی را بر قیمت روز میوه و تره بار داشته باشند. برخی شاهدان عینی مدعی‌اند که این دلالان به طور آشکار جلو غرفه توزیع در میادین فعالند!

این در شرایطی است که طی هفته‌های گذشته برخورد‌های متعددی از سوی اتاق اصناف و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان صورت گرفته و قرار بر این بود که بساط این واسطه‌ها برچیده شود.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

منبع:روزنامه کیهان