پاریس و برلین میزبان کانال انتقال مالی

کوشش و برنامه‌ریزی کشورهای اروپایی برای نجات برجام که با هشدار شدیداللحن مقام‌های ایران در نشست‌های دو روز گذشته در بروکسل همراه شده، با این خبر که مقام‌های فرانسوی و آلمانی برای عملیاتی کردن ساز و کار مبادله مالی با تهران آستین همت بالا زده‌اند، ادامه یافته است. از جمله دست‌اندازهای حفظ برجام همین بس که هیچ یک از کشورهای اروپایی برای میزبانی و عهده‌دار شدن مسئولیت اجرای ساز و کار تبادلات مالی با ایران با هدف دور زدن تحریم‌های امریکا پا پیش نگذاشته بود.این در حالی است که سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران که دو روز پیش به منظور حضور در چهارمین دور از گفت‌وگوهای سطح بالای سیاسی ایران و اتحادیه اروپا در بروکسل حضور یافته بود، در هشداری جدی تعلل در اجرای تعهدات برجامی اروپایی‌ها را عاملی برای به خطر افتادن توافق هسته‌ای با ایران دانست که ممکن است باعث شود جمهوری اسلامی برپایه استقلال Esteghlal و منافع خود، اجرای تصمیمی سوای پایبندی به این توافق را در دستور کار قرار دهد. هشدار و اشاره عراقچی که این روزها از سوی سایر مقام‌های کشورمان نیز تکرار می‌شود، در حالی است که به دنبال بازگشت تحریم‌های امریکا کشورهای باقی مانده در توافق هسته‌ای که پیش‌تر اعلام کرده بودند قوانین بازدارنده را در مقابل تحریم‌های امریکا اجرا می‌کنند، ساز و کاری را موسوم به «اس‌پی‌وی» برای تسهیل پرداخت پول اقلام صادراتی ایران به اروپا طراحی کردند. قرار است این ساز و کار همانند صندوقی تحت حمایت اتحادیه اروپا باشد که بدون نیاز به استفاده از نظام بانکی بین‌المللی، پول نفت صادراتی ایران از سوی شرکت‌های خریدار به آن واریز شود.

اگرچه جزئیات زیادی از فعالیت این ساز و کار منتشر نشده است اما در صورت عملی شدن، این طرح از انزوای تجاری و مالی ایران جلوگیری خواهد کرد.

این کانال همزمان با روز 13 آبان (بازگشت بخش دوم تحریم‌های امریکا) به شکل نمادین آماده شد اما گفته شد عملیاتی شدن آن تا اوایل زمستان سال جاری طول می‌کشد. این در حالی است که انتخاب مقر اداره این کانال مالی از جمله مسائلی است که موضوع بحث و بررسی کشورهای اروپایی قرار گرفته است. چه آنکه فعالیت این کانال مالی بر پایه قوانین اروپایی باید مبتنی بر شفافیت باشد و از آنجا که ممکن است شرکت‌های طرف تجارت با تهران زیر سایه این شفاف سازی شناسایی شوند، با نگرانی ناشی از مجازات دولتمردان امریکایی روبه‌رو هستند. نگرانی‌ای که باعث شده تاکنون هیچ یک از کشورهای اروپایی از قبول پیشنهاد میزبانی تشکیلات اداری این نهاد که آنها را ناگزیر به برقراری ارتباط با نهادهای بانکی و مالی داخلی ایران می‌کند، خودداری کنند. چرا که ممکن است با قبول مسئولیت این میزبانی، مؤسسات مالی خود را در معرض تحریم امریکا قرار دهند.

حالا در چنین شرایطی و در حالی که تعلل و تأمل کشورهای اروپایی برای اجرای این پروسه با هشدار جدی مقام‌های کشورمان در نقد موقعیت جاری مواجه شده است، رسانه امریکایی «وال استریت ژورنال» در گزارشی به نقل از دیپلمات‌های مستقر در بروکسل خبر داده است که «آلمان و فرانسه اقدام مشترکی را در نظر دارند که هدف از آن تلاش برای ایجاد یک کانال ارتباطی جهت ادامه ارتباط تجاری با ایران در جهت مخالفت با اقدامات ایالات متحده برای ناکام گذاشتن چنین تلاشی است.»

براساس این گزارش، این دو کشور در نظر دارند رأساً اداره این نهاد را برعهده بگیرند تا ایالات متحده نتواند آن را هدف تحریم قرار دهد. برپایه این طرح اگر فرانسه میزبان این کانال مالی شود، یک مقام آلمانی ریاست آن را برعهده خواهد گرفت و اگر این مسئولیت را آلمان برعهده بگیرد، ریاست کانال مالی را یک مقام فرانسوی عهده‌دار خواهد شد. اگرچه تاکنون هیچ یک از مقام‌های اروپایی و ایرانی پیرامون این خبر اظهار نظر نکرده‌اند اما به نظر می‌رسد انتشار چنین خبری در بحبوحه رایزنی‌های برجامی نوید دهنده روزنه‌های امید برای عملیات نجات برجام باشد.

استقبال از مذاکرات عراقچی و اشمید

شاید جدی تر شدن زمینه‌های اجرای سازوکار اروپایی برجام در خلال رایزنی‌های دو روز گذشته ایران و اروپا در بروکسل بود که دفتر نمایندگی ایران در اتحادیه اروپا در پیامی توئیتری مذاکرات عراقچی و هلگا اشمید، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا را رو به پیشرفت خواند و نوشت: «عراقچی و اشمید روز دوشنبه در بروکسل در چارچوب همکاری‌های مشترک دیدار کردند و در این دیدار از پیشرفت‌های به دست‌ آمده استقبال شد و بر سر برنامه‌های سال آینده توافق کردند.»

معاون وزیر خارجه ایران که دو روز پیش با همراهی علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به بروکسل سفر کرده بود در چهارمین دور گفت‌وگوهای بلندپایه سیاسی ایران و اتحادیه اروپا با هلگا اشمید آخرین تحولات روابط دو طرف در حوزه‌های مختلفَ و نیز پیشرفت‌ها و تحولات در مذاکرات میان ایران و سه کشور اروپایی و اجرای برجام را مورد بررسی قرار داد. در همین حال اتحادیه اروپا بیانیه‌ای در خصوص سمینار همکاری‌های ایران و اروپا که روز دوشنبه برگزار شد، منتشر کرد. اتحادیه اروپا در این بیانیه یادآور شده است که در گفت‌وگوهای ایران و اروپا که بخشی جدایی‌ناپذیر در گفت‌وگوهای سیاسی ایران و اتحادیه اروپا به شمار می‌آید، بحث‌هایی بر سر حقوق بشر انجام شد. بر اساس این بیانیه، معاون سیاست خارجی اروپا نیز در سومین سمینار سطح بالای ایران و اروپا بر سر مسأله همکاری‌های هسته‌ای بین‌المللی ، حضور یافت که بر جنبه‌های مدنی همکاری‌های هسته‌ای در راستای پیوست سوم برنامه جامع اقدام مشترک - که اتحادیه اروپا همچنان از اجرای کامل آن به طور کامل حمایت می‌کند - تمرکز کرد.

اشمید: ایران باید به ‌طور مؤثراز مزایای برجام بهره‌مند شود

دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در اظهاراتی در سومین سمینار همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و اروپا دربروکسل اذعان داشت که ایران بر اساس برجام بایستی به‌ طور مؤثر از مزایای لغو تحریم‌ها بهره‌مند شود.

به گزارش ایرنا، هلگا اشمید در ابتدای سخنانش برگزاری این سمینار را نشان‌دهنده حمایت قوی اتحادیه اروپا از برجام توصیف کرد و گفت: تمام 28 کشور عضو اتحادیه اروپا به اجرای کامل برجام متعهد هستند.وی گفت: ما از چالش‌ هایی که بازگشت تحریم‌ های آمریکا ایجاد کرده است آگاهیم و موضع ما در بسیاری از بیانیه‌ ها در بالاترین سطوح کاملاً روشن بوده است.اشمید تصریح کرد که موضع اروپا فقط در حرف نیست و در این رابطه، به بیانیه اخیر طرف‌های اروپایی برجام در حمایت از این توافق و تلاش برای راه‌اندازی کانال ویژه مالی با ایران اشاره کرد. وی گفت: پیام ما روشن است: مادامی‌که ایران به تعهداتش در قالب برجام عمل کند، چنانچه سیزدهمین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این مسأله را تأیید می‌کند، ما هم به اجرای کامل برجام متعهد می‌مانیم.

این سیاستمدار اروپایی گفت: لغو تحریم‌ها بخش مهمی از برجام است اما توافق هسته‌ای ایران بیش از آنکه یک سند اقتصادی باشد، بایستی جلوی رقابت تسلیحات هسته‌ای در منطقه را بگیرد. «در واقع برجام قراردادی است که در امنیت خاورمیانه، اروپا و دنیا سهم دارد.»

دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در ادامه اظهاراتش ضرورت همکاری‌های هسته‌ای ایران و اروپا در چارچوب ضمیمه 3 برجام را مورد توجه قرار داد و آن را بخش کلیدی این توافق خواند. وی گفت: من قویاً معتقدم که هر اقدامی در راستای اجرای ضمیمه 3 برجام گامی مثبت است و از این فرصت استفاده می‌کنم و از تمام شرکا می‌خواهم که به تلاش‌های خود در این زمینه ادامه دهند.

وی افزود: اینک گام بعدی برای ایران این است که به کنوانسیون‌های بین‌المللی مرتبط بپیوندد و روند تصویب قوانین در این رابطه را در داخل به جریان بیندازد تا به‌طور کامل از ظرفیت‌های ضمیمه 3 برجام بهره‌مند شود. اشمید عنوان کرد که اقدامات ایران در این رابطه، فضای همکاری برای شرکت‌های علاقه‌مند به فعالیت در ایران را تسهیل می‌کند. وی سخنان خود در این نشست را بابیان حمایت مجدد از برجام به پایان برد و افزود: این توافق منجر به ایجاد همکاری در زمینه‌هایی شده است که درگذشته امکان آن وجود نداشت.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید