برزخ احیای برجام؛ به نفع ایران و آمریکا

به گزارش رکنا، خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره مذاکرات احیای توافق هسته‌ای نوشت،  طبق نظر دیپلمات‌ها، تحلیلگران و مقامات رسمی، چه تهران و واشنگتن پیشنهاد «آخر» اتحادیه اروپا را برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بپذیرند و چه نپذیرند، هیچ یک از آن‌ها پایان توافق را اعلام نخواهند کرد، چون حفظ آن در راستای منافع دو طرف است.

رویترز در ادامه می‌نویسد: هیچ راه بدیهی یا آسانی جز توافق برای دولت بایدن وجود ندارد تا بتواند برنامه هسته‌ای ایران را کنترل کند. ایران تحت این توافق، برنامه هسته‌ای‌اش را در ازای لغوتحریم‌های اقتصادی آمریکا، سازمان ملل و اتحادیه اروپا محدود کرده بود. به کار بستن فشار اقتصادی برای وادار کردن ایران به محدودسازی بیشتر برنامه هسته‌ای‌اش، کاری که دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین آمریکا پس از ترک توافق در سال ۲۰۱۸ انجام داد،‌ با وجود کشورهایی مانند هند و چین که همچنان در حال خریداری نفت ایران هستند، کار سختی خواهد بود.

در گزارش رویترز ادعا شده است: بالا رفتن قیمت نفت در نتیجه حمله روسیه به اوکراین و حمایت علنی مسکو از تهران، از نظر اقتصادی و سیاسی جانی تازه به ایران بخشیده است که موجب شده مقامات ایران فکر کنند می‌توانند منتظر بمانند. یک دیپلمات اروپایی که می‌خواست نامش فاش نشود، در این باره گفت، «هر دو طرف مشکلی با تحمل وضع فعلی ندارند».

در ادامه گزارش رویترز آمده است: یک مقام ارشد ایرانی که می‌خواست نامش فاش نشود، در این باره گفت، «ما هیچ عجله‌ای نداریم. نفتمان را می‌فروشیم، تجارت معقولی با بسیاری از کشورها، از جمله کشورهای همسایه داریم، دوستان خودمان را داریم، از جمله روسیه و چین که رقیب واشنگتن هستند... برنامه هسته‌ای‌مان هم در حال پیشرفت است. چرا باید عقب‌نشینی کنیم؟»

رویترز در ادامه مطرح کرد: دیپلمات‌های منطقه‌ می‌گویند، اتحادیه اروپا به طرفین مذاکرات گفته انتظار دارد تا ۱۵ اوت[۲۴ مرداد] به پیشنهاد آخر مطرح شده پاسخ بدهند، اگرچه چنین چیزی تایید نشده است. هنوز هیچ نشانه‌ای دال بر این وجود ندارد که ایران قصد دارد متن پیشنهادی اتحادیه اروپا را بپذیرد. آمریکا گفته، آماده نهایی کردن توافقی بر اساس پیشنهادات اتحادیه اروپاست. یک مقام ارشد ایرانی دیگر نیز در این باره گفت، «جنگ اوکراین، قیمت‌های بالای نفت، تنش‌های بالاگرفته میان واشنگتن و چین، موازنه سیاسی را بر هم زده است. بنابراین، زمان برای ایران اهمیتی ندارد.»

در این گزارش همچنین آمده است: مقامات آمریکایی پس از ماه‌ها تاکید بر این که زمان رو به اتمام است، تجدید نظر کرده‌ و حالا می‌گویند، تا زمانی که احیای توافق در راستای منافع ملی آمریکا باشد، به دنبال آن خواهند بود، یعنی قاعده‌ای بدون ظرب‌الاجل. بایدن که یک دموکرات است، اگر توافق را پیش از انتخابات میان‌ دوره‌ای ۸ نوامبر احیا کند که امکان دارد آن موقع،‌ حزب او کنترل هر دو حزب کنگره را از دست بدهد، یقینا از سوی جمهوری‌خواهان به باد انتقاد گرفته خواهد شد. دنیس راس، دیپلمات پیشین آمریکایی می‌گوید، «اگر ایرانی‌ها همین فردا بیایند بگویند، باشد، ما توافق روی میز را می‌پذیریم، ما این کار را علیرغم در پیش بودن انتخابات میان‌دوره‌ای انجام می‌دهیم. این طور نیست که دولت توافق را به عنوان بهترین توافق کنترل تسلیحاتی جار می‌زند. موضعشان در واقع این است که حداقل، این بهترین گزینه بدی است که برایشان مقدور است.»

رویترز در پایان به نقل از هنری رم، تحلیلگر کروه اوراسیا نوشت: هم آمریکا و هم ایران دلایل محکمی برای حفظ توافق دارند، اگرچه هیچ یک از آن‌ها تمایلی به دادن امتیازاتی که واقعا احیای آن را تسهیل‌ خواهد کرد، ندارند. معلوم نیست که مقامات ایران تصمیم گرفته‌اند توافق را احیا کنند یا هنوز تصمیم قاطعی نگرفته‌اند، اما در هر حال، ادامه دادن در این برزخ، احتمالا در راستای منافعشان است. این واقعیت که غرب مدت‌هاست تهدید می‌کند زمان رو به اتمام است، احتمالا اعتبار و باورپذیری آن را در پافشاری بر این که توافق روی میز، نهایی و غیرقابل مذاکره است، زیر سوال برده.

منبع: ایسنا