آنان که بنــگاهداری دولت را بهترین روش بــرای اجرای نیروگاه خورشیدی چینی می دانند یا جاهلند یا خائن!

به گزارش رکنا، بهمن ماه امسال دوباره شاهد تعطیلی بودیم و باتوجه به تعطیلی 22 بهمن و قطعی گسترده برق در واحدهای صنعتی، عملا بخش تولید کشور از دست رفت و همان شعار آغاز سال باقی ماند و بس. 

اخیرا رئیس جمهور اعلام کرد که قرار بود امســال مازوت نسوزانیم، بعد مجبور شدیم. وزیر نیرو گفته بود دو ساعت خاموشی بدهیم مشکل حل می شود. البته وزیر نیرو به خوبی می داند که وضعیت برق چگونه اســت و ناتوان از حل بحران به آمارســازی و دادن وعده های توخالی روی آورده است. 

وعده های توخالی وزارت نیرو!

در بازدید رهبری از نمایشگاه پیشگامان پیشرفت، وزیر نیرو به ایشان اعلام کرد که امسال ناترازی را برطرف خواهیم کرد. رهبری جواب دندان شکنی به ایشان دادند و فرمودند «هنوز میگویید می خواهیم بکنیم، برید عمل کنید. بهترین راه صرفه جویی اســت». 

کاش سیاست گزاران بخش انرژی کشور (البته اگر سیاستگزاری در کار باشد!) این واقعیات را می دیدند که ایران با حدود یک درصد جمعیت جهان و ۰/۴۲ درصد اقتصاد جهان پس از آمریکا، روسیه و عربســتان سعودی، چهارمین تولیدکننده انرژی جهان اســت. پس مشــکل از طرف تولید نیست. این مصرف است که بی محابا رها شده و شگفتا که ما هنوز تمام تمرکز خود را بر افزایش تولید نهاده و از این واقعیت غافلیم که در مسابقه تولید- مصرف همواره تولید بازنده خواهد بــود. 

البته دادن وعده های توخالی از جناب وزیر به دولت سیزدهم برمی گردد. وقــتی که در مقام وزیر صمت وعده دادند مردم منتظر تولید خودرو هوشــمند توسط خودروسازان داخلی باشند! در هفته های اخیر هم وعده هایی غیر عملی و سرتاسر متناقض از سوی وزیر نیرو داده شده است. از جمله اینکه ناترازی برق تا سال آینده رفع خواهد شد. جناب وزیر در دیدار با فعالان اقتصادی روسیه فرمودند که در زمینه انرژی تجدیدپذیر وضعیت خوبی داریم و این در حالیست که سهم انرژی تجدیدپذیر از کل مصرف برق کشــور کمتر از یک درصد است! با این عملکرد بد نیست آن را نه تجدیدپذیر بلکه مردود شده بنامیم! 

کسری 20 هزار مگاواتی برق در تابستان سال آینده!

با مرور شــاخص های واقعی شبکه برق کشور می بینیم در اوج بار سال جاری ظرفیت منصوبــه نیروگاهی ۵/۹۲ هزار مگاوات، تــوان تولید عملی ۶۲ هزار مگاوات و تقاضای واقعی ۷۹ هزار مگاوات بوده است و بدین ترتیب در تابستان امســال حداقل ۱۷ هزار مگاوات کسری برق داشتیم که بار آن عمدتا بر دوش صنعت گذاشته شد. پیش بینی می شود در تابستان سال آینده در بهترین حالت ظرفیــت منصوبه به ۹۵ هزار مگاوات، تولید به ۶۴ هزار مگاوات و تقاضا به ۸۴ هزار مگاوات برسد. بدین ترتیب در خوشبینانه ترین حالت یعنی بودن آب کافی پشــت ســد نیروگاه های برقآبی، تعمیرات به موقع واحدهای حرارتی و دمای معتدل هوا در اوج تابستان با ۲۰ هزار مگاوات کسری برق مواجه خواهیم بود.

با این اوضاع و در شــرایطی که صنعت برق کشــور در آشفتگی و بی برنامگی کامل به سر می برد، مسئولین دولتی از چهار گوشه کشور به مسابقه خالی بندی مشغولند. رئیس جمهور در اجرای قانون مصوب مجلس دستور تشکیل سازمان بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی را صادر می کند. غافل از اینکه مشکل از ســاختمان و تابلو نیست بلکه این تفکر مسئولین است که هنوز در قرن بیستم مانده و با این تفکر نمی توان انتظار حل مشــکل داشت. در ادامه این خورشید بازی و مســابقه حواله به آینده، استاندار استان مرکزی اعلام می کند که ظرف سه سال ۵ هزار مگاوات انرژی خورشیدی در این استان راه اندازی خواهد شد. معاون وزیر صمت هم به میدان آمده و اعلام میکند که عملیات اجرایی ۲ واحد نیروگاه خورشیدی در یک شهرک صنعتی آغاز شده و ادامه می دهد که انتظار داریم مســئولین در تامین زمین مناســب برای نصب این نیروگاه تلاش کنند. بدین ترتیب ملاحظه می شود در شرایطی عملیات اجرایی آغاز گردیده که هنوز زمینی اختصاص داده نشده و لابد در آینده نزدیک شاهد راه اندازی اولین نیروگاه خورشیدی هوایی و شاید هم فضایی خواهیم بود.

بازی با خورشید خانم!

این روزها خورشید بازی رونق گرفته و مســئولین همه بدنبال آنند که کسری برق را که حاصل چند دهه بی تدبیری است در چند ماه به کمک خورشید خانم حل کنند. ساتبا بعنوان سازمان مسئول نیز اعلام کرده که تا اوج بار سال آینده ظرفیــت انرژی تجدیدپذیر به ۳۵۰۰ مگاوات و تا پایان دولت چهاردهم به ۳۰ هزار مگاوات افزایش خواهد یافت. این اعداد و ارقام نیز مثل موارد اعلام شــده در ســالهای قبل غیر عملی بوده و تا وقتی که دولت اصرار بر دولتی بودن برق داشته باشد این گره کور باز نخواهد شد.

مخلص کلام اینکه علیرغم وعده رئیس جمهور مبنی بر سپردن کار به کارشناسان و توسعه بخش خصوصی، شاهدیم که ســاتبا خود دست به کارشــده و با اصرار بر ادامه مسیر در کوچه بن بست بدنبال اجرای پروژه های خورشیدی توســط دولت است و ادعا می کند که این سریعترین، کم هزینه ترین و با کیفیت ترین روش است! 

بدین ترتیب شاهد آنیم همان سیستمی که وضعیت برق کشور را این چنین به نابسامانی کشانده مسئولیت اصلاح آن را بر عهده دارد. چنانچه شرایط بحرانی برق کشــور را بحساب بی خردی مســئولین بگذاریم، خرید تجهیزات از چین توســط دولت و عمیقتر کردن ریشــه دولتی صنعت برق کشور از این مسیر را نــمی توان کمتر از خیانت نامید. آنانی که بنــگاهداری دولت را بهترین روش بــرای اجرای نیروگاه خورشیدی می دانند یا جاهلند یا خائن. 

جاهل از این نظر که سالها هشدار کارشناسان دلسوز مبنی بر توسعه ساختاری انرژی تجدیدپذیر را نادیده گرفته و تامین برق کشــور را در گرو گاز و آبی قرار داده که نداریم و خائن به این دلیل که بجای حمایت از صنعت داخل و دادن فرصت نقش آفرینی صنعت انرژی تجدیدپذیر در اقتصاد ملی بدنبال آنند که برای صنعتگران چینی اشتغال ایجاد کرده و فرصت ایجاد و توسعه صنعتی معطوف به آینده را از کشور می گیرند. 

کلام آخر اینکه بحران برق کشور نه یک شبه ایجاد شده و نه یک شــبه مرتفع خواهد شد. کاش مسئولین کشور به این واقعیت پی ببرند که رفع کمبود برق تا ســال آینده سرابی بیش نیست و هر چه سریعتر بساط دروغ بافی وزارت نیــرو را برچینند و اجازه ندهند که تعدادی به اصطلاح مدیر نابخردانه به طرف ناکجاآباد ادامه مسیر داده و در شــرایطی که صنعت کشور به ویژه بخش خصوصی آمادگی کامل برای تولید تجهیزات را دارد، در اوج جهالت همه تخم مرغ ها را در سبد چین قرار دهند. 

قطعا عملکرد چینی ها در بازی با خورشید بهتر از رفتار روس ها در ساخت نیروگاه اتمی بوشهر نخواهد بود!

*سید هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی شریف