گزارش رکنا از آلودگی نفتی در خلیج فارس و اثرات آن بر حیات و اقتصاد منطقه،
خلیج فارس بزرگترین قربانی نشت نفت/ آلودگی اکوسیستم منطقه 47 برابر حد طبیعی شده است/ ضربه به معیشت مردم و گردشگری
آلودگی نفتی در خلیج فارس به طور قابل توجهی تنوع زیستی را کاهش داده است. عوامل مختلفی چون افزایش جمعیت ، توسعه شهرنشینی، گسترش صنعت و استفاده غلط از منابع طبیعی باعث بروز آلودگی شدید و زیست محیطی در منطقه خلیج فارس شده است. این عوامل توانسته اند در اندک زمانی اکوسیستم بی نظیر خلیج فارس را تا 47 برابر حدطبیعی آلودگی، آلوده کند و بدین طریق آبزیان و موجودات آن را با خطر نابودی مواجه سازند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، سال ۱۳۸۴ دولت ایران روز ۱۰ اردیبهشت را روز ملی خلیجفارس نامگذاری کرد که سالروز اخراج پرتغالیها از تنگه هرمز و خلیجفارس با رشادت امام قلی خان والی فارس در زمان صفوی است.
نگهداشت خلیج فارس اما، تنها با نامگذاری روزی بر روی آن انجام نمی گیرد و باید تلاش های سمن ها، وزارتخانه ها، نهادهای فرهنگی و اجتماعی و محیط زیستی برای بقای سلامت این نقطه با اهمیت کشور صورت می گرفت و بگیرد.
جان آبزیان و موجودات در خلیج فارس در خطر جدی
عوامل مختلفی چون افزایش جمعیت،توسعه شهرنشینی، گسترش صنعت و استفاده غلط از منابع طبیعی باعث بروز آلودگی شدید و زیست محیطی در منطقه خلیج فارس شده است. این عوامل توانسته اند در اندک زمانی اکوسیستم بی نظیر خلیج فارس را تا 47 برابر حدطبیعی آلودگی، آلوده کند و بدین طریق آبزیان و موجودات آن را با خطر نابودی مواجه سازند.
بزرگترین قربانی نشست نفت خلیج فارس است
عـاملی کـه خلـیج فارس را به نامی آشنا برای همه جهانیان تبدیل کرده، نفت و گاز است که به عنـوان مـادهای انـرژی زا بـا ذخـایر فراوان در این نقطه از جهان وجود دارد . از آنجایی که نزدیک به 60 درصد نفت جهان در مسیر خلیج فارس نقل و انتقال می شود آلودگی نفتی در این منطقه اجتناب ناپذیر است. این امر محیط زیست دریایی منطقه را آلوده ترین دریای جهان کرده است.
خلیج فارس با انواع آلودگی های زیست محیطی از جمله نشت نفت، زباله های صنعتی، تخلیه فاضلاب و زباله های دریایی مواجه است. این آلاینده ها اثرات مضری بر زندگی دریایی، صخره های مرجانی و سایر اکوسیستم های آبی دارند.
علت آلودگی محیط زیست خلیج فارس عمدتاً فعالیت های انسانی مانند صنعتی شدن، شهرنشینی و اکتشاف و تولید نفت است. کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی، بحرین، قطر و امارات متحده عربی از عاملان اصلی این آلودگی هستند.
آلودگی های زیست محیطی خلیج فارس آسیب های قابل توجهی به اکوسیستم دریایی وارد کرده است که از جمله آن می توان به تخریب صخرههای مرجانی و کاهش جمعیت ماهی ها اشاره کرد.
همچنین بر سلامت پستانداران دریایی مانند دلفین ها و نهنگ ها تأثیر گذاشته است. علاوه بر این، آلودگی بر معیشت جوامع محلی که به ماهیگیری و گردشگری متکی هستند تأثیر گذاشته است.
خلیج فارس در سالهای اخیر شاهد نشتهای نفتی متعدد و عظیمی بوده است که هر کدام برای آلودگی هر منطقه دریایی کافی بوده است، بنابراین خلیج فارس را میتوان بزرگترین قربانی نشت نفت دانست.بارزترین و مهم ترین مورد آلودگی خلیج فارس مربوط به نشت در زمان جنگ خلیج فارس در سال 1991 است که بزرگترین نشت نفت در تاریخ محسوب می شود.
آلودگی نفت خام در اقیانوس ها همچنان یک تهدید خطرناک برای موجودیت سیاره زمین است که می تواند آسیب های عمده ای به اکوسیستم های دریایی و مناطق ساحلی وارد کند. سالانه، نفت خام معمولاً از طریق منابع طبیعی و انسانی وارد محیط می شود، اولی برای آلوده کردن تمام اکوسیستم های دریایی کافی است. بر اساس تحقیقات انجام شده، نرخ سالانه نفت خام وارد شده در آبهای جهان حدود 1.3 میلیون تن است . برای خلیج فارس که یکی از مهمترین منابع آبی جهان است، این میزان معادل 300 تن است.
ضربه صیادی و پساب شهری، صنعتی به خلیج فارس
بسیاری از زیستگاههای خلیج فارس به دلیل فعالیتهای صید و صیادی از بین رفتهاند. استخراج نفت در پهنه آبی خلیج فارس، حمل و نقل آن، شکستن لولههای مسیر انتقال نفت و... آلودگیهایی را به خلیج منتقل میکند.آلایندههایی که باعث تهدید حیات پستانداران دریایی میشوند. علاوهبر این لاستیک، پلاستیک و سایر زبالههایی که در دریا رها میشوند باعث خفگی موجودات دریایی میشوند و بهمرور زمان با خرد شدن به قطعات کوچک، مواد سمی و نفتی از خود برجای میگذارند و باعث آلودگی منابع غذایی پستانداران دریایی میشوند.اکوسیستم خلیج فارس با ورود پسابهای شهری و صنعتی نیز آلوده میشود.
وظیفه سازمان محیط زیست ایران در برابر حیات خلیج فارس
سازمان حفاظت محیط زیست باید برای آگاهی جوامع محلی و چگونه نگهداشت خلیج فارس تلاش کند و از سوی دیگر باید برای پاکسازی خلیج فارس با کمک و همکاری سازمان بنادر و دریانوردی ورود می کرد و داشته باشد .همچنین یکی از این اقدامات موثر برای تشخیص منشا این آلودگیها انگشتنگاری مواد نفتی است.
خبرنگار : آزاده مختاری
ارسال نظر