نقش خودروها در آلودگی هوا چقدر است؟

وضعیت ترافیک و تبعات منفی ناشی از آن در کشور ما یک ضعف ملی است. به نظر من دلیل استقرار چنین وضعیت اسفبار غفلت مسئولان از اجرای برنامه‌های اساسی و ریشه‌ای و اجرای طرح‌های زودبازده،‌مقطعی و نادرست و بعضاً غیرقانونی است.

به گزارش رکنا ، ایجاد محدودیت برای حرکت اتومبیل‌های سواری شخصی در تهران در سال‌های قبل یکی، دو نوبت بصورت کوتاه مدت به منظور کاهش آلودگی هوا و خروج از حالت بحران تجربه شده بود اما تشدید آلودگی در سال 1384 و اجرای عملی کردن آن مستمسکی برای ادامه تا آخر سال شد. برابر اخبار منتشره به نظر می‌رسد که می‌خواهند زمان اجرا نامحدود باشد.

تأکید بر اجرای همیشگی حل مشکلات ترافیکی را پیچیده‌تر خواهد نمود به‌طوری که نه تنها منظور از اجرای مقطعی زمان اضطرار را از بین خواهدبرد بلکه سازمان مجری را که عوامل زحمتکش راهنمایی و رانندگی است از وظایف مهم‌تر دیگر بازخواهدداشت. به ذکر چند دلیل اکتفا می‌کنم.

برای کاهش آلودگی هوا یا نباید منابع آلاینده وجود داشته باشند و یا در صورت وجود کمتر تولید آلودگی نمایند منظور از اجرای این طرح این طرح این باشد که در مواقع اضطرار با ایجاد محدودیت تردد برای تعدادی از اتومبیل‌های سواری شخصی به امید روشن نشدن موتور آنها منابع تولید آلایندگی موقتاً از کار بیفتند.

مخاطرات ناشی از آلودگی شدید و آگاهی مردم از پیامدهای آن و انگیزه همکاری امکان موفقیت در اجرا را در کوتاه‌مدت تا رفع حالت اضطرار ممکن می‌سازد اما در رابطه با نامحدود کردن زمان اجرا سؤالاتی مطرح است.

الف‌ـ آیا اجرای دائمی آن در مواقعی که اضطراری در بین نیست قانونی است؟

ب ـ آیا اجرای همیشگی آن همان نتایج اجراهای زمان‌های اضطرار را خواهد داشت؟

ج‌ـ در صورت اجرای همیشگی مشکل آلودگی هوای تهران حل و به مراحل بحرانی نخواهدرسید؟

د‌ـ آیا راه‌حلهای قانونی، دارای تأثیرات دائمی و کم‌هزینه وجود ندارد؟

فقط به چند توضیح کوتاه بسنده می‌کنم.

1ـ‌برای کاهش آلودگی هوا در رابطه با وسایط نقلیه موتوری قوانینی از جمله معاینه و آزمایش فنی وسایط نقلیه وجود دارد که تاکنون زیاد جدی گرفته نشده در حالی که در صورت اجرای کامل علاوه بر کاهش آلودگی موجب بالا رفتن ضریب ایمنی ترافیک شده و تقلیل تصادفات را نیز به دنبال خواهد داشت.

2ـ تولید خودروهای دارای مصرف سوخت بیشتر و آلایندگی بیش از حد استاندارد همچنان ادامه دارد. مگر اتاق سواری پیکان که خط تولید آن متوقف گردید آلایندگی ایجاد می‌کرد که موتور و دستگاه انتقال قدرت آن بر روی سواری دیگری نصب و تولید می‌گردد. از حدود یکصدوپنجاه کارخانه یا کارگاه تولیدکننده اکثراً موتورسیکلت غیراستاندارد با کیفیت و ایمنی پایین و مصرف سوخت بالا چند کارخانه به اصطلاح زیرپله‌ای تعطیل شد تا جان هموطنان نجات یابد و مجبور به این همه واردات بنزین نباشیم؟

3ـ چرا برنامه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در سال 1384 حتی به میزان یک دهم تعداد پیش‌بینی شده که از اصلی‌ترین منابع آلاینده هوا و ناامنی محیط ترافیکی هستند،‌محقق نشد؟

4ـ آنچه از متن قانون برمی‌آید لفظ اضطرار شامل تمام ماه یا فصول ویا سال نیست و مواقع محدودی را شامل می‌شود تعمیم موارد پیش‌بینی شده در قانون نحوه جلگیری از آلودگی هوا برای غیر از زمان اضطرار مغایر با آزادی‌های مصرح در قانون اساسی است.

5 ـ به موجب ماده 7 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب 3/11/74 ایجاد ممنوعیت‌ها یا محدودیت‌های موقت زمانی، مکانی و نوعی با برطرف شدن وضعیت اضطرار و کاهش آلودگی باید تمام شود اگر آلودگی هوا دائمی است چه فرقی دارد که اتومبیل آلاینده در میدان تجریش یا خیابان پیروزی تولید آلایندگی نمایند و یا در بازار یا خیابان امیرکبیر و یا جاهای دیگر تهران؟

6 ـ در تهران حداقل پنجاه درصد سفرهای درون‌شهری با استفاده از سواری‌های شخصی انجام می‌گیرد بنابراین شهروندان ناگزیر از استفاده از اتومبیل‌های سواری هستند تا زمانی که جایگزین در دسترس وجود نداشته باشد ایجاد محدودیت مانع از جابه‌جایی نخواهدبود اکثریت رفت و آمدها از جمله سفرهای تحصیلی دانشجویان، دانش‌آموزان، کارمندان مراجعین از دیگر نقاط کشور برای انجام امور ادرای در پایتخت،‌اصناف و بازاریان، رانندگان مسافرکش‌های شخصی‌ که وسیله نقلیه آنها منبع کسب درآمد زندگی است محدودیت مانع استفاده از اتومبیل نخواهد بود.

7ـ اجرای طرح اجباراً خانواده‌هایی‌ را که امکان مالی دارند به تهیه اتومبیل سواری دیگری وادار خواهد نمود که نیاز کشور را به واردات بنزین وابسته‌تر و در نتیجه آلایندگی بیشتر را به دنبال خواهدداشت در حالی که سهم طبقات استفاده‌کننده از سوبسید بنزین به ضرر کم‌درآمدهاست.

8 ـ اجرای طرح موجب دستکاری پلاک‌های شماره اتومبیل‌ها برای تغییر عدد سمت راست، بعضی از سواری‌ها شده که نه تنها جرم محسوب بلکه عملی ضد امنیتی و موجب بی‌نظمی می‌گردد.

بنابراین به لحاظ اینکه اجرای این طرح در غیر از زمان اضطرار هیچ‌کدام از اهداف استقرار عدالت و نظم را که منظور از اجرای قوانین است محقق نمی‌سازد باید برچیده شود.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.

رحیم فرشاد

کارشناس رسمی دادگستری در رشته وسایط نقلیه زمینی