۱۰ استان زیرخط میانگین سرانه آموزشی / دیگر مدرسه خشت و گلی نداریم

آموزش / به گزارش رکنا، مهراله رخشانی مهر در برنامه تلویزیونی پرسشگر درباره چالش‌های مدرسه سازی سخن گفت و در توضیح تصویری از ساختمان مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش که کانال کشی کولر شکل نامناسبی به نمای ظاهری ساختمان داده بود گفت: ما سازمان نوسازی مدارس هستیم و ساخت مدارس ایمن، بانشاط و مقاوم جزو وظایف ماست و در برنامه زیرنظام فضا و تجهیزات سندتحول بنیادین که متولی انجام آن هستیم و مسئولیت کارگروهش به ما سپرده شده لذاشرح وظایف ما کاملا مشخص است.

وی افزود: نگه داری اماکن و فضاهای آموزشی و اداری بر عهده معاونت پشتیبانی و معاونین ادارات کل آموزش و پرورش و معاونین اداری و مالی مناطق است.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با بیان اینکه شرح وظایف مشخص است و نگه داری از فضاها و انجام تعمیرات جزئی برعهده معاونت پشتیبانی است اظهار کرد: اخیرا وزیر آموزش و پرورش شرح وظایف تفکیک شده را ابلاغ کردند. بر این اساس تعمیرات اساسی مدارس به ما واگذار شده و بابت انجام این تعمیرات بودجه در اختیار داریم ولی بودجه تعمیرات جزئی به ادارات کل استان ها ابلاغ می شود و دخل و تصرفی در فضاهای اداری آموزش و پرورش نداریم.

وی یک تقسیم بندی از انواع مدارس در این حوزه ارائه داد و گفت: در تعریفی که داریم انواع مدارس به این شرح هستند؛ اول مدارس نیازمند تخریب و بازسازی، دوم مدارس نیازمند مقاوم سازی و سوم مدارس مقاوم که بر اساس استانداردهای لازم ساخته شده و مقاومت لازم را در برابر بارهای قائمی وعمودی و جانبی دارند.

۷۰ درصد مدارس کشور مقاومند

رخشانی مهر افزود : ۱۲ درصد مدارس کشور نیازمند تخریب و بازسازی، ۱۸ درصد نیازمند مقاوم سازی و ۷۰ درصد مقاوم هستند.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با بیان اینکه اکنون مدرسه خشت و گلی دیگر در کشور نداریم عنوان کرد: تا مهر ۱۳۹۷، یک هزار و شش کلاس درس خشتی و گلی داشتیم که بهمن ۹۸ با برنامه ریزی های انجام شده عملا از ادبیات عمرانی مدارس برچیده شد و دیگر مدرسه خشت و گلی نداریم.

سه استان دارای بیشترین مدارس نیازمند تخریب و مقاوم سازی

وی درباره توزیع جغرافیایی این مدارس گفت: این میانگین ۳۰ درصدی مدارس نیازمند تخریب و بازسازی و مقاوم سازی برای کل کشور صادق است که در برخی نقاط بیشتر و در برخی نقاط کمتر است. بیشترین میزان آن یعنی ۳۵ ـ ۳۴ درصد متعلق به تهران، سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی و کمترین آن متعلق به استان های یزد و ایلام است.

رخشانی مهر درباره بودجه سازمان نوسازی مدارس بیان کرد: ظرفیت قانون بودجه ۹۹ حدود ۶۸۰۰ میلیارد تومان است که تحت عناوین بودجه های استانی، ملی و ردیف های اصلی و متفرقه تقسیم بندی می شود.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در پاسخ به اینکه آیا این بودجه کافی است؟ گفت: این عدد کم است اما اجازه بدهید بحث را از منظر دیگر دنبال کنیم؛ اینکه موضوع مدرسه سازی یک جریان است و این را برنمی تابد که بگوییم که تا چه زمانی دیگر مدرسه تخریبی در کشور نداریم، چون همه مدارس در یک تاریخ ساخته نشده اند که همه در یک زمان فرسوده و نیازمند بازسازی بشوند.

وی ادامه داد: بلکه مناطق و شهرک های جدید ساخته می شوند و نیازمند فضای جدید آموزشی می شوند. هروقت به صورت مقطعی اعتبارات نوسازی را با این تصور که پرونده مدرسه سازی را در یک برهه زمانی ببندیم اشتباه کرده ایم.

رخشانی مهر با اشاره به اینکه طی برنامه های چهارم و پنجم توسعه ۴۰۰۰ میلیارد تومان تخصیص یافت و اتفاقات خوبی در حوزه مدرسه سازی رخ داد اظهار کرد: سرانه فضاهای آموزشی و پرورشی قبل انقلاب یک و نیم متر مربع بود که اکنون بیش از سه برابر شده و به ۵.۲ متر مربع رسیده است.

رشد مدرسه سازی از سرعت رشد جمعیت پیشی گرفت

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: البته جمعیت دانش آموزی قبل و بعد انقلاب تفاوت چشمگیری داشته است اما وقتی سرانه را محاسبه می کنند زیربنای فضاهای موجود را برجمعیت دانش آموزی تقسیم می کنند و هرچه جمعیت افزایش یابد باید شاهد کاهش سرانه باشیم، اما این اتفاق نیفتاده است و باوجود رشد جمعیت دانش آموزی سرانه بالا رفته و سرعت مدرسه سازی از سرعت رشد جمعیت دانش آموزی پیشی گرفته است.

وی با بیان اینکه در یک دوره هشت یا ۱۰ ساله، ۵۰ درصد مدارس کشور مقاوم سازی شدند گفت: در برنامه چهارم و پنجم توسعه، چهارمیلیارد دلار بابت مدرسه سازی تخصیص داده شد و ناچار بودیم استاندادرهای لازم را به کمک دانشگاه های کشور برای مقاوم سازی احصاء کنیم. استانداردها را تهیه کردیم و سازمان برنامه تایید کرد و آن را در اختیار مشاورانی که تجربه کار مقاوم سازی نداشتند قرار دادیم.

رخشانی مهر افزود: در آن سال ها رتبه خوبی را در مقاوم سازی مدارس به دست آوردیم و سال ۱۳۸۲ همکاران ما آمار گرفتند. در آن سال ۷۰ درصد مدارس نیازمند مقاوم سازی بودند و ۳۰ درصد مقاوم بودند و در یک بازه زمانی کوتاه این عدد برعکس شده است.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با اشاره به اینکه حال برای پاسخ به این پرسش که «آیا ۶۸۰۰ میلیارد تومان عدد خوبی است؟» باید گفت که اگر ما بتوانیم بودجه سازمان را به مجلس و سازمان برنامه بقبولانیم که باید متناسب با اعتبارات و افزایش قیمت مصالح ساختمانی و تورم افزایش یابد و به صورت ثابت ادامه داشته باشد می توانیم خیلی زود مسئله مدارس تخریب و بازسازی را حل کنیم اما مقطعی عدد خوبی را تخصیص داده اند و در مقاطعی این رقم کاهش یافته است.

ساخت مدارس با سیستم گرمایشی نفتی برای کاهش هزینه تمام شده

وی درباره وضعیت سیستم های گرمایشی مدارس نیز گفت: با وجود تلاش های انجام شده و حمایت های صورت گرفته قبل از سال ۱۳۹۱ هر مدرسه ای ساخته شده برای پایین آوردن هزینه تمام شده از بخاری نفتی عمدا استفاده شده؛ به این دلیل که سرپناه و تعداد مدرسه بیشتری ایجاد شود. یک کار غیرفنی انجام داده اند که مورد تایید ما نیست. مدرسه را به جای سیستم حرارتی و رادیاتور با بخاری نفتی ساخته اند و تحویل داده اند.

هنوز ۱۴ هزار بخاری نفتی باقی است

رخشانی مهر افزود: اما از سال ۹۱ به بعد تا امروز، فقط ۱۴هزار بخاری نفتی از ۵۳۰ هزار کلاس درس باقی مانده‌ است. سال قبل ۵۰ هزار بخاری نفتی را جمع آوری کردیم و این ۱۴ هزار مورد برای مناطقی است که زیرساخت های لازم را نداریم و عملا آنجا گازکشی نشده است. این بخاری ها در نقاطی چون سیستان و بلوچستان است که گازکشی شهری انجام نشده، برای مناطق صعب العبور است که گاها برق هم ندارند. اکنون دو درصد کلاس های درس با بخاری نفتی گرم می شوند که عدد قابل قبولی است؛ اگرچه در تلاشیم تا آن را هم حل کنیم.

تهران دارای کمترین سرانه آموزشی

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور درباره ارتباط میان ترک تحصیل دانش آموزان در سیستان و بلوچستان با فضای فیزیکی مدارس و فراهم بودن فضای آموزش عنوان کرد: حوزه تخصصی ام، عمران است. حتما موضوع ترک تحصیل در برخی دانش آموزان سیستان و بلوچستان با نبود مدرسه و کمبود سرانه فضای آموزشی مرتبط است. ۱۰ استان زیرخط میانگین سرانه آموزشی دارند که استان آخر، البرز و قبل از آن سیستان و بلوچستان و آذربایجان غربی و تهران قرار دارند.

وی افزود: بیشترین مدارس تخریبی متعلق به شمال تهران است و استان تهران کمترین سرانه آموزشی را دارد.

امسال 2 درصد کلاسها با بخاری گرم می شوند

رخشانی مهر درباره اینکه سهم هر مدرسه از بودجه ۱۳۵۰ میلیاردی تخصیصی از محل عوارض گاز که درراستای استانداردسازی سیستم های گرمایشی صرف می شود چقدر است؟ گفت: ۱۴ هزار بخاری نفتی داریم که برخی می تواند در راهروها باشد و یا بسته به زیربنا ممکن است در یک کلاس دو بخاری باشد. به عبارتی دو درصد کلاس ها با بخاری گرم می شوند.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور افزود: بحث دوم، بحث بخاری های گازی است؛ حدود ۶۳ هزار بخاری گازی داریم. بنا بر ضوابط نظام مهندسی، ورود شعله مستقیم آتش به داخل کلاس ممنوع است. وقتی اولویت بندی می کنیم پرخطر ها بخاری نفتی و باخطر کمترها، بخاری گازی هستند.

وی اضافه کرد: این اعتبار ۱۳۵۰ میلیارد تومان را برای جمع آوری بخاری های گازی نیاز داریم که برای هرکلاس درس به طور میانگین ۲۵ تا ۳۰ میلیون می شود. ممکن است برخی بپرسند چرا این عدد بالاست. علت این است که مبنای ما کلاس درس است اما داخل راهروها، سالن ها، نمازخانه، سرایداری ها و ... هم نصب می‌شود.

رخشانی مهر با اشاره به اینکه این عدد ۱۳۵۰ میلیارد تومان برای ۴۰ هزار کلاس درس کفایت می کند و همه کلاس ها را در سال ۹۹ نمی توانیم استانداردسازی کنیم گفت: اگر این رقم تخصیص یابد بخش جدی از کار حل می شود اما مسئله این است که در شش ماه اول امسال هنوز تخصیص نداشته ایم. الیته با سازمان هدفمندی جلسه داشتیم و قول مساعد داده شده است که این تخصیصی تحقق یابد. سال قبل هم این ردیف۸۰۰ میلیارد تومان بود که همه آن وصول شد.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: یک علت به وجود آمدن این مشکل در سال جاری این است که پول به شرکت گاز می رود، شرکت گاز پول را به سازمان هدفمندی می دهد و ما باید تخصیص از سازمان برنامه به سازمان هدفمندی بگیریم و سازکان هدفمندی به خزانه بدهد و خزانه برای ما واریز کند. البته قرار شده است این بودجه هفته آینده اولین تخصیص را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه حضور دکتر منادی فرصت مغتنمی برای همکاران ما است و ایشان از ما جدی تر وعلاقه مند تر هستند و هرکاری از دستشان بر بیاید نهایت همکاری را خواهند داشت گفت: تعامل با کمیسیون آموزش خوب است و موضوع را پیش می بریم.

رخشانی مهر در پاسخ به اینکه بودجه ریزی بر اساس کلاس هاست، مشاعات چه می شوند؟ برخی معتقدند فضاهایی که ساخته می شود شبیه مدرسه نیست و از تعابیری مانند زندان برای مدرسه ها استفاه می کنند؟ گفت: تکلیف ما را در این موضوع سندتحول روشن کرده است و خوشبختانه با فرمایشات رهبری و تاکید وزیر برای اجرایی شدن سندتحول حرکت های خوبی شروع شده است.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: زیرنظام فضا و تجهیزات یک برنامه فاخر است. نگاه سندتحول به برنامه زیرنظام فضا و تجهیزات نگاه فاخری است و سندتحول از ما خواسته فضای ایمن، بانشاط، دوستدار محیط زیست، بهره مند از انرژی های تجدیدپذیر و دوست داشتنی بسازیم.

وی افزود: شاید ۲۰ تا ۳۰ سال قبل که استانداردهای لازم را نداشتیم و خیلی عقب بودیم و ناچار بودیم به سرعت فضاهای جدید بسازیم و دانش آموز را از کپر برداریم و در کلاس معمولی بنشانیم. زمانی مدارس سه و چهار شیفت در دهه ۵۰ و ۶۰ داشتیم و همکاران ما بودند سراغ ساخت فضاهای تیپ بروند و این روند سرعت گرفت ولی این کار امروز دیگر از ما پذیرفته نمی شود و باید به سمت ساخت فضای روز و نوین برویم. در حوزه هویت بخشی به معماری مدارس و معماری ایرانی اسلامی اتفاقات خوبی رخ داده است.

رخشانی مهر افزود: به سراغ ساخت فضاهای آموزشی و مجتمع های بزرگ رفته ایم و می خواهیم مشاعات را افزایش دهیم. ۳۱۰ فضای نیمه تمام در کرمان نیمه کاره و رها شده مانده بود که ۲۹۰ مورد آن فعال شده است. در معماری فضاها اتفاقات خوبی افتاده است. جمع کردن مدارس کوچک از آرزوهای سندتحول است.

تمایل آموزش و پرورش به تجمیع مدارس زیر ۵۰ دانش آموز

وی ادامه داد: در کشور ما ۵۰ درصد دانش آموزان در مدارس با کمتر از ۵۰ دانش آموز مشغول به تحصیل اند. این اشکالی ندارد و حداقل حق بچه محروم یک سرپناه است؛ اما در جایی که امکان پذیر است مایلیم اینها را تجمیع کنیم. داستان چند ساله کمبود فضای آموزشی در منطقه 22 تهران و نامهربانی دستگاه ها و ...

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور درباره مشکل کمبود فضای آموزشی درمنطقه ۲۲ تهران اظهار کرد: جامعه خیرین مدرسه ساز قدیمی ترین و منسجم ترین مجموعه خیری است که از سال ۷۷ فعالیت می کند و ۱۳۰ هزار کلاس درس را ساخته اند. بنیاد برکت و بنیاد علوی، بانک ها و موسسات هم سالانه مدارسی می‌سازند و تحویل می دهند اما وزارت راه وقتی می خواهد شهری جدید ایجاد کند باید مدرسه را نیز لحاظ کنند. مسکن مهر ساخته می شود و بعد از مستقر شدن مردم فکر مدرسه می افتیم. انتظار این است بر اساس قوانین وزارت راه کامل مدرسه بسازد و تحویل بدهد اما ۳۰ درصد آن را می سازد.

وی افزود: وزارت راه یک مسئولیتی دارد و شهرداری هم در حوزه مناطق شهری باید این الزام را رعایت کند. بر اساس ماده ۱۸ قانون شوراهای آموزش و پرورش که متاسفانه اصلاحات بدی روی آن انجام شد؛ انبوه سازان ملزم به درنظر گرفتن و ساخت فضاهای آموزشی هستند.

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: اما در منطقه ۲۲ حتی زمین با کاربری آموزشی وجود ندارد که خیّر را برای ساخت مدرسه به آنجا ببریم. نه تنها مدرسه ایجاد نمی‌کنند بلکه زمین مناسب هم دراختیار نگذاشتند. دکتر حاجی میرزایی یک برنامه ابتکاری گفت وگوی هفته ترتیب داده که شهردار تهران هم آمده است و کارگروهی شکل گرفته است که مسئله را با وزارت راه و شهرداری حل کنیم.

محمدحسین صابر، رئیس سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نیز در ارتباطی تلفنی با بیان اینکه یک ارتباط ما با سازمان نوسازی مدارس درباره استانداردسازی سیستم گرمایشی مدارس است گفت: بودجه ای از سال ۹۵ در قالب ماده ۶۵ قانون الحاق از محل ۲۰ درصد عوارض گاز برای این منظور تخصیص می یابد که این رقم در سال ۹۹ معادل ۱۳ هزار و ۱۸۷ میلیارد ریال است که با پیگیری های رئیس سازمان نوسازی در دو هفته گذشته تخصیصی صادر شده که طی یکی دو هفته آینده نیز کارسازی خواهد شد.

صابر در پاسخ به اینکه آیا بودجه ۱.۳ هزار میلیارد تومان مشکلی را حل می کند؟ گفت: این بحث بودجه به سازمان برنامه و بودجه مرتبط است و سازمان هدفمندی فقط بر اساس تخصیص برنامه و بودجه این کار را انجام می دهد. بنده هم معتقدم این بودجه کفاف نمی دهد اما متناسب با مصوبه مجلس است که در قانون بودجه اعمال شده و ما هم باید بر اساس آن اقدام کنیم.

وی درباره روند تخصیص بودجه گفت: در تبصره ۱۴ قانون بودجه و در بخش منابع و مصارف سازمان هدفمندی گفته شده پول های که از محل شرکت ها یا حامل های انرژی به خزانه واریز می شود زمانی که می خواهیم آن را در مصارف هزینه کنیم باید تخصیص سازمان برنامه صادر شده باشد. سازمان هدفمندی نمی تواند منابع را مستقیم و به تشخیص خودش هزینه کند. این بودجه برای نوسازی مدارس هم باید در زمان خودش تخصیص یابد و تلاش ما تخصیص آن در زمان مناسب است.

داغ شین آباد از دلها نمی رود

به گزارش ایسنا، علیرضا منادی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز در یک گفت وگوی تلفنی با بیان اینکه به علت ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری هستم اما دو سه روز دیگر مرخص می شوم گفت: در آستانه فصل سرما هستیم و هیچ وقت داغ حادثه شین آباد از دلمان نمی‌رود. هرساله کمیسیون آموزش دقت نظر خاصی برای تامین مایحتاج مدارس در فصل سرما و ساخت و ساز داشته است.

وی افزود: در باب سرانه فضای آموزشی در چند استان عقب هستیم که جزو اولویت هاست و باید پیگیری شود. هر رقمی که خیری برای ساخت مدرسه هزینه کند همان رقم را هم دولت تخصیص می دهد و دولت پای ساخت می آید. ۸۰۰ میلیارد تومان خزانه کل کشور از این تعهدات عقب مانده است و تلاش می کنیم با پیگیری ها، به زودی این رقم تخصیص یابد و همکاران ما در نوسازی مدارس به اهدافشان برسند.

رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درباره وسایل گرمایشی مدارس نیز گفت: برای گرمایش باید ایده های جدیدی با همت شرکت های دانش بنیان در رفع همیشگی مشکل گرمایش به کار بگیریم و طوری باشد که بچه های ما آسیب نبینند. زمان آن نیست که وسایل ساده اولیه باعث فاجعه های بزرگ بشوند.

منادی افزود: کمیسیون آموزش تمام تلاش خود را برای بودجه سال بعد که دولت ۱۵ آذر تقدیم می کند خواهد داشت تا رقم قابل توجهی برای بازسازی مدارس و قسمت هایی که از برنامه عقب مانده ایم را از منابع مختلف برای این منظور پیش بینی کند.

وی در پاسخ به اینکه آیا مجلس می‌تواند در اصلاح آیین نامه هایی که موجب کندی در تخصیص بودجه از محل هدفمندسازی شده است کاری کند؟ اظهار کرد: هرجا احساس شد که آیین نامه ای مانع کار است به ما منتقل کنند تا در رفع آن کمک کنیم. ارتباط خوبی با سازمان برنامه داریم. سازمان هدفمندسازی که بدهکار است و هم سازمان نوسازی گیر کار را به ما بگویند.

رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درباره لزوم اصلاح بودجه ریزی به سازمان های مختلف اظهار کرد: بودجه ریزی عملیاتی را قبول داریم و مخالف بودجه نویسی سنتی که در کشور جاری است هستیم زیرا بخش عمده آن منوط به افراد و ارتباطات آنهاست مثلا یک کارشناس سازمان برنامه عشق مدرسه سازی دارد پای کار می آید و کسی دیگر در حوزه دیگر کمک می کند.

منادی ادامه داد: اما کمیسیون آموزش معتقد است باید امنیت بچه ها در زمان تحصیل حفظ شود، مدارس کپری جمع شوند و از فرصت کرونا برای بازسازی مدارس و جبران عقب ماندگی ها در این حوزه استفاده کنیم. دکتر رخشانی مدیر فعالی است و حمایت می کنیم تا کار را با کمک همکارانش جلو ببرد. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.