11 سال پروژه قطار شهری اهواز هنوز به نتیجه نرسیده است
رکنا: در حالی که خطوط مترو در کلانشهرهایی مانند تبریز، شیراز و اصفهان در دولت یازدهم به بهرهبرداری رسیده است قطار شهری اهواز همچنان پس از 11 سال در مراحل اولیه باقیمانده و روند کندی را دنبال میکند.
شهرداری اهواز طبق قوانین حاکم بر پروژههای شهری در کشور، موظف است 50 درصد از مبلغ قرارداد این پروژه کلان را تأمین کند اما این ارگان تا کنون تنها 80 میلیارد تومان به این پروژه کلان اختصاص داده است که این تخصیص اعتبار هم به صورت نقدی نبوده و زمین در اختیار پروژه قرار داده شده است. اخیراً اقداماتی در جهت راهاندازی مجدد پروژه آغاز شده. در همین رابطه دکتر «علی نوذرپور» معاون سابق امور شهرداریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور توضیحاتی در این خصوص ارائه کرده است.
فازهای چهارگانه خط یک قطار شهری اهواز در حال حاضر در چه وضعیتی است؟
خط اول 22/7 کیلومتر پیشبینی شده است که از زرگان شروع شده و تا بقایی امتداد مییابد. این پروژه در سال 1380 شروع شده و قرار بر این بوده که در 60 ماه به پایان برسد که همچنان در حال ساخت است. خط دوم قطار شهری با 22 کیلومتر و شامل 21 ایستگاه از دغاغله شروع شده و به کوت عبدالله ختم میشود. این خط در سال 1389 آغاز به کار کرده اما اتفاقی در این خط نیفتاده و در همان وضعیت مطالعات تکمیلی باقی مانده است، خط سه که برای اهواز پیشبینی شده است به طول 22 کیلومتر و شامل 20ایستگاه از سه راه خرمشهر تا کوی آغاجاری بوده که این خط هم فقط مطالعات مقدماتی صورت گرفته است و خط چهار نیز با 21کیلومتر و 22ایستگاه حدفاصل بین کیان شهر تا سه راه فرودگاه بوده و در این خط هم فقط مطالعاتی صورت گرفته و اتفاق خاص دیگری نیفتاده است.
پیشرفت عملیات خط یک قطار شهری اهواز در چه وضعیتی قرار دارد؟
خط یک در حال ساخت است که در سال 82 به شکل کریدور شمال شرقی به جنوب غربی به عنوان خط اصلی قطار شهری اهواز توسط شورای عالی هماهنگی امورترافیک شهرهای کشور تصویب شد. این کریدور از شمال شرقی شهر و ایستگاه زرگان آغاز شده و با عبور از بخش مرکزی شهر و رودخانه کارون به جنوبغربی شهر متصل میشود و در ایستگاه بقایی هم خاتمه پیدا میکند. برای پیشبرد طرح خط یک، 4اولویت در طرح مشخص شده یعنی در 4 فاز به بهرهبرداری برسد. در فاز اول که 8/6کیلومتر بوده و حد فاصل بین فرودگاه تا مصلی است 6 ایستگاه هم وجود دارد، فاز 2 حد فاصل بین مصلی تا دانشگاه بوده که 2/4 کیلومتر و شامل 4ایستگاه، فاز 3 هم از ایستگاه دانشگاه تا بقایی بوده به طول 1/8کیلومتر و دارای 9 ایستگاه به اضافه پارکینگ و در آخر هم فاز 4 از زرگان شروع شده تا فرودگاه به طول 6/3کیلومتر با 4 ایستگاه ادامه دارد. در کل خط یک 7/22 کیلومتر و 23ایستگاه است و در حال اجراست. طی 3 سال گذشته کلاً پروژه قطاری شهری اهواز 3درصد رشد داشته است یعنی کل خط در ساخت و اجرا طبق برنامه می بایست 71 درصد رشد داشته باشد در صورتی که فقط 1/27درصد پیشرفت داشته است.
صورتجلسه بین کارفرما و پیمانکار در مورد چه مسائلی بوده است؟
پیمانکار و کارفرما توافق کردند تا کارگروهی از طرف استانداری معرفی شود تا به موارد اختلاف فی مابین رسیدگی کنند، دوم اینکه مقرر شد پیمانکار هر چه سریعتر حداکثر در مدت زمان یک هفته نسبت به فعالسازی مجدد جبهههای کاری در فاز اول و در مراحل بعدی مطابق برنامه زمانبندی اقدام کند. سوم اینکه اولویتهای پروژه به این ترتیب مشخص شد که فاز اول را از فرودگاه تا مصلی لحاظ کنند، فاز دوم را از مصلی تا دانشگاه و در فاز بعدی کل خط باشد. مورد چهارم هم در خصوص تأمین مالی مقرر شد که هم از کمکهای دولت و هم از تهاتر املاک و ساختمان استفاده شود. راه دیگر برای تأمین مالی استفاده از اوراق مشارکت خواهد بود که این کار را هم استانداری قرار بود انجام دهد و پنجم هم قرار بر این بود که جهت بودجه سال 95 استاندار با آقای نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه مکاتبهای را داشته باشند. به هر حال قرار بود نخستین پرداختها از سوی کارفرما بابت کارکرد پیمانکار در فاز یک، یک ماه از تاریخ صورتجلسه که گذشت انجام پذیرد و جلسه دیگری در تاریخ 23/1/96 در خصوص قطار شهری انجام شد و موضوعات مطرح شده به این قرار بود که، قرارداد خط یک قطار شهری اهواز که در سال 85 منعقد شد و میبایست در پنج سال این قرارداد نهایی شود اما با گذشت حدود 11 سال این قرارداد هنوز باز بوده و نهایی نشده است و مورد دیگر که در این جلسه مطرح شد روشن شدن وضع پیمانکار تا آخر اردیبهشت ماه بوده است که آیا پیمانکار کار را ادامه بدهد یا اینکه به طور کل عوض شود و در آخر تشکیل یک تیم سه نفره از سوی استاندار برای بررسی قرارداد و نحوه ادامه کار در این جلسه بوده است.
مشکل برای ادامه کار با پیمانکار دقیقاً به کدام نهاد مرتبط است؟
متأسفانه شهرداری اهواز نسبت به هشت کلانشهر دیگر وضعیت مناسبی ندارد و تا شهرداری اهواز با این پیمانکار تعیین تکلیف نکند وضعیت روشن نخواهد شد، اعتباراتی هم در سال 96 لحاظ شده که 58میلیارد تومان از منابع عمومی دولت است و 300میلیارد تومان هم از طریق اوراق مشارکت و با همکاری بانک توسعه تعاون، میباید تا اردیبهشت ماه از سوی شهرداری اهواز به فروش برسد. بخش اصلی مشکلات در اهواز مدیریتی است و از سال 80 تا کنون این پروژه هر پیشرفت یا پسرفتی داشته مدیران مربوطه شهرداری و استانداری در آن سهیم هستند. در دولت تدبیر و امید سه شهر به بهرهبرداری از قطار شهری رسیدند و خطوطی نیز در شهرهای تهران و مشهد به بهرهبرداری رسید. امسال دولت هم مناقصه بینالمللی برای خرید دو هزار واگن انجام خواهد داد که البته وقتی در سال بعد اجرایی شد مطمئناً از این واگنهای خریداری شده به شهرهایی خواهند داد که زیر ساختها و ایستگاهها آماده شده و تونلها را زده باشند و قطعاً از این واگنها چیزی به اهواز نخواهد رسید.
راه حل و ضرب الاجلی که بتواند گره کور قطار شهری اهواز را باز کند چه خواهد بود؟
جز با حمایت وزارت کشور، استانداری و بخصوص مشارکت شهرداری اتفاق خاصی نخواهد افتاد. اگر همه ارقام را کنار هم بگذاریم، شهرداری اهواز از کل پولی که میباید تا الان میداده فقط 10درصد پرداخت کرده است آن هم از طریق تملک اراضی و 90 درصد دیگر را دولت داده در صورتی که همه شهرداریهای دیگر به صورت پنجاه-پنجاه بودجه قطار شهری را تقبل کردهاند. در تهران نیز سهم شهرداری برای تأمین بودجه قطار شهری بالای 70درصد بوده و دولت کمتر از 30درصد حمایت پرداخت کرده است. شهرداری اهواز پا به پای دولت جلو نیامده است و ضعف مدیریت برخی مدیران استانی و شهرداری اهواز مشکل اصلی کار است که هر چه سریعتر باید برای آن فکری بیندیشند و مدیران متخصص و شایسته را دور از هر نوع تعصبات قومی، قبیلهای و طایفهای در رأس کار قرار دهند.
پایان امسال، افتتاح فاز نخست خط یک مترو
شهرام شاهین زاده، مدیرعامل سازمان قطار شهری شهرداری اهواز اگرچه حرفهای نوذرپور را رد نمیکند و معتقد است که قطار شهری اهواز در طول این سالها با مشکلات عدیدهای روبهرو بوده، اما در عین حال از مسائل امیدوار کنندهای خبر میدهد. او به «ایران» میگوید با پرداختهایی که انجام شده و خواهد شد، تا پایان امسال، فاز نخست خط یک متروی اهواز به صورت آزمایشی آغاز بکار کرده و از ابتدای سال 97 نیز این خط به شکل رسمی به روی مردم گشوده میشود.
شاهینزاده دراین باره اینطور توضیح میدهد: خوشبختانه با سفر هر کدام از مقامات دولتی، از جمله دکتر نوبخت، مهندس جهانگیری و وزیر کشور به اهواز در پایان سال گذشته، اعتبارات مناسبی به متروی اهواز اختصاص یافت، به طوریکه طی سال گذشته، اعتبار 85 میلیارد تومانی که پیشبینی شده بود، عیناً اختصاص یافت و 40 میلیارد دیگر هم که از اعتبارات همان سال مانده بود، اخیراً پرداخت شد.وی ادامه میدهد: علاوه بر این تاکنون 68 میلیارد تومان هم که جزو اعتبارات امسال محسوب میشود، اختصاص یافته است که البته به تناسب پیشرفت فیزیکی پروژه تغییر خواهد کرد.
شاهینزاده با این حال تأکید میکند که در طول سه سال گذشته تنها 120میلیارد تومان از سوی دولت به شکل مقطعی در قالب اسناد خزانه یا پرداخت بدهیها تخصیص یافته است. وی همچنین به سهم 50 درصدی شهرداری اهواز برای تأمین اعتبار قطار شهری آن اشاره کرده و درباره انتقاداتی که به این سازمان میشود، میگوید: بله شهرداری اهواز طی سالهای گذشته، مشارکت جدی نداشته است، اما این به مبنای قراردادی برمیگردد که از ابتدا سهم شهرداری و دولت را کمرنگ کرد. در واقع بر مبنای این قرارداد، قرار بود تا منبع مالی قطار شهری اهواز از طریق فاینانس تأمین شود، یعنی قرار نبود تا منابع مالی شهرداری و دولت، صرف اجرای این پروژه شود، اما به علت تحریمها، متأسفانه گشایش السی مقدور نشد و به این ترتیب قرارداد فاینانس هم انجام نگرفت، در حالی که بر مبنای این قرارداد باید ماهانه، 100 میلیارد تومان به قطار شهری اهواز اختصاص مییافت! اما به سالی 100 میلیارد هم نرسید. وی با تأکید بر اینکه نه دولت و نه شهرداری هیچ کدام در کندی پروژه مقصر نیستند، میگوید: تأمین هزینهها بسیار سنگین است، اگر بخواهیم به نرخ امروز حساب کنیم باید 3 هزار میلیارد تومان برای اجرای این پروژه کنار گذاشته شود که تا الان فقط 450 میلیارد تومان آن پرداخت شده است.
شاهینزاده با بیان اینکه سهم پرداختی شهرداری در حدود 10 درصد و آنهم در قالب یکسری تملکها بوده است، میگوید: توان مالی شهرداری اهواز در حدی نیست که بتواند از عهده سهمش برآید. خوشبختانه با بر طرف شدن یکسری تحریمها، هم اکنون امکان برقراری فاینانس بوجود آمده و مقدمات آن هم فراهم شده است. البته استاندار خوزستان، آقای شریعتی در همین زمینه، درخواستی را به دفتر آقای رحمانی فضلی، وزیر کشور ارسال کرده است که در صورت موافقت و انعکاس آن به سازمان برنامه و بودجه و در نهایت شورای عالی اقتصاد، مجوز فاینانس تمدید میشود. ما هم اکنون در حال پیگیری این موضوع هستیم که امیدواریم امسال جاری شود. علاوه بر تمدید مجوز فاینانس و اعتبارات مناسبی که دولت در چند ماه اخیر اختصاص داده است، مجوز فروش اوراق مشارکت هم ارائه شده که تنها در فاز اول 300 میلیارد تومان منتشر میشود. هم اکنون لایحه آن به شورای شهر اهواز ارسال شده و ما در شرف انعقاد قرارداد هستیم.
به گفته وی، به طور متوسط طی 11 سال اخیر (از سال 85) سالانه حدود 36 میلیارد تومان به متروی اهواز پرداخت شده است. در حالی که امسال به تنهایی، 400 میلیارد تومان (100میلیارد تومان کمک دولتی و 300 میلیارد تومان هم اوراق مشارکت) اختصاص یافته است. وی با تأکید بر اینکه اوراق مشارکت، آورده شهرداری اهواز محسوب میشود، میگوید: با این توصیف سهم شهرداری اهواز به 30 تا 35 درصد افزایش مییابد. شاهینزاده با بیان اینکه متروی اهواز در 4 فاز (2 فاز اصلی و 2 فاز توسعه ای) راهاندازی میشود، میگوید: خط یک با 23 کیلومتر از ابتدای سال 97 رسماً گشایش مییابد.بهترین قیمت های اجاره و فروش مسکن را اینجا ببینید / مشاوره رایگان
ارسال نظر