قبل از ازدواج زوجه که مبتلا به بیماری خاص است، در خصوص این مرض سکوت میکند و هیچ چیزی نفیاً یا اثباتا به نامزدش نمیگوید، پس از ازدواج زوج متوجه بیماری همسرش میشود. آیا زوج که در این راستا متضرر شده و به نوعی فریب خورده است، میتواند شکایت تدلیس (فریب) را علیه همسرش در دادگاه صالح مطرح کند؟
مطابق ماده 438 قانون مدنی تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف قرارداد شود و به عبارت دقیقتر تدلیس در نکاح آن است که با اعمال متقلبانه نقص یا عیبی را که در یکی از زوجین هست، پنهان دارند یا او را دارای صفت کمالی معرفی کنند که فاقد آن است. چنانکه مرد خود را برخلاف واقع دارای ثروت و مقام معرفی کند یا با ارائه گواهینامه مجعول خود را تحصیلکرده قلمداد کند. فقهای امامیه تدلیس را از موجبات فسخ نکاح میدانند. در فقه امامیه تدلیس موجب حق فسخ است؛ اعم از اینکه فریبخورده زن یا مرد باشد. در ماده 1128 قانون مدنی گفته میشود: هرگاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود طرف مذکور فاقد صفت مقصوده بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود، خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبایناً بر آن واقع شده باشد، اما در خصوص سکوت طرفین درباره عیب خود باید متذکر شد که اگر نقص از نقصهایی باشد که عادتا قابل مسامحه نیست مثلا اگر یک چشم همسر مصنوعی باشد و قطعا اگر فرد آگاه بود، شاید ازدواج صورت نمیگرفت، سکوت درباره آن چنانچه گروهی از فقها نیز تصریح کردهاند، میتواند تدلیس به شمار رود. در واقع عمل فریبندهای که تدلیس تلقی میشود، ممکن است عمل مثبت یا منفی باشد و باید عملی برحسب عرف و عادت چنان باشد که موجب فریب و رغبت به نکاح شود. هرگاه نکاح ناشی از تدلیس باشد، فریبخورده میتواند طبق قواعد مسوولیت مدنی از تدلیسکننده مطالبه خسارت کند. علاوه بر ضمانت اجرای مدنی تدلیس قانونگذار در این زمینه ضمانت اجرای کیفری نیز مقرر کرده است که شخص فریبخورده مستند دلایل و شواهد موجود میتواند شکایت کیفری علیه همسرش که وی را فریب داده، مطرح کند.
حوادث اختصاصی رکنا را اینجا بخوانید:
ارسال نظر