پشت پرده اتاق فکرهای اجاره ای / رپرتاژهای علمی دروغ برای فروش بیشتر!

به گزارش رکنا، حمیدرضا حلاجیان نوشت: هفتم جولای ۲۰۲۱ پایگاه خبری «Unearthed» گزارشی از عملکرد شرکت اکسون موبیل منتشر کرد و در آن مدعی شد این گزارش بر پایه اطلاعات محرمانه ای است که انجمن محیط زیستی «گرین پیس یو کی» با انجام عملیات فریب و در پوشش مصاحبه کاری با لابیست های ارشد شرکت «اکسون موبیل»، «گری مک کوی» و «دن ایزلی» به دست آورده است. این اطلاعات به سرعت به رسانه های دیگر درز کرد و سبب شد تا «دارن وودز» مدیر عامل اکسون، از اتفاق پیش آمده عذرخواهی کند اما آن چه بیشتر توجه ما را در لابه لای این اطلاعات جلب کرد؛ صحبت های مک کوی درباره سوء استفاده از  یک مجموعه شبه پژوهش های علمی است که ماموریت دارند با تولید علم دروغین، حقیقت را به نفع اکسون به محاق بکشانند. در ادامه ضمن گفت و گو با یکی از استادان دانشگاه واشنگتن در شهر «سیاتل» به این ماجرا پرداخته ایم.

وارونه جلوه دادن واقعیت

مک کوی در این مصاحبه فاش می کند شرکت اکسون موبیل با استفاده از پژوهشگرانی که از درجات پایین علمی برخوردارند و در حاشیه قرار گرفته اند؛ اقدام به راه‌اندازی بنیادهای علمی کرده و طی یک مجموعه از پژوهش ها سعی دارد اثر سوختن گازهای گلخانه‌ای را در گرم شدن زمین مورد تردید قرار دهد تا بتواند از این طریق ملاحظات مالیاتی را در برنامه های حمایتی محیط زیست ملغی کند. طبق اطلاعات به دست آمده، شرکت اکسون از ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۴ حداقل ۳۰ میلیون دلار برای گروه‌هایی مثل موسسه «هرس لند» و «انتر پیس» که بحران آب و هوا را انکار می کردند، هزینه کرده است. این پژوهش 30 میلیون دلاری در حالی انجام شد که طبق توافق نامه آب و هوای پاریس، کشورها ملزم به دریافت مالیات بیشتر از سوخت های فسیلی شدند که البته این یعنی ضرر چند میلیارد دلاری برای بزرگ ترین غول نفتی ایالات متحده آمریکا.

پژوهش های ساختگی!

بنا به گزارش «سی ان بی سی»، مک کوی و ایزلی لابیست های ارشد شرکت اکسون به فعالان گرین پیس درخصوص راهبرد اکسون برای حذف قرارداد آب و هوایی و عقب راندن پیشنهادهای افزایش مالیات به صراحت توضیح داده اند. جالب این جاست ایزلی که در دولت ترامپ رئیس لابیست های کاخ سفید بود، در قسمتی از مصاحبه اظهار می‌کند: «بزرگ ترین پیروزی ها برای کاهش نرخ مالیات نفتی توسط ترامپ انجام شده که میلیاردها دلار برای اکسون ارزش داشته است». در ادامه گزارش آمده، اکسون موبیل به منظور تحمیل خواسته های خود به اجلاس آب و هوای توکیو در ۱۹۹۷ ده ها میلیون دلار برای انجام پژوهش های مختلف هزینه کرده و موجب شده است کنگره آمریکا آن را به تصویب نرساند تا تلاش جهانی برای مهار انتشار گازهای گلخانه‌ای بی نتیجه باشد.

پژوهش هایی با نتایج از قبل معلوم

 یکی از استادان دانشگاه واشنگتن در شهر «سیاتل» که خواست نامش فاش نشود و ما او را در این گزارش با نام مستعار دکتر «ایکس ویلیام» خواهیم شناخت، درباره نفوذ شرکت های بزرگ در علوم مختلف به خبرنگار خراسان این طور توضیح داد: «درخصوص ساختار دولت در آمریکا باید بدانیم که نماینده ها به نوعی وابسته به شرکت های بزرگ هستند به این دلیل که شرکت ها با حمایت های مالی از نماینده ها به شکلی آنان را وامدار خودشان می کنند و این سیستم در تمام جایگاه ها از ریاست جمهوری تا دیگر حوزه ها و حتی انتخابات شهرداری ها به همین منوال است. به همین نسبت شرکت های بزرگ با تاسیس مراکز پژوهشی یا حتی اعطای بودجه برای انجام پژوهش در حوزه ها و علوم مختلف، به نوعی نتایج پژوهش ها را از قبل معلوم می کنند که در این صورت هرگز به ضرر منافع شرکت های مزبور نیست. این موضوع یک رویداد عادی و پذیرفته شده در آمریکاست.»

استاد دانشکده مطالعات خاورمیانه در دانشگاه واشنگتن در ادامه مصاحبه، رابطه بین بنیادهای پژوهشی و شرکت های بزرگ را این طور توضیح می دهد: «بعضی بنیادها و پژوهشکده ها کارشان این است که برای توجیه فعالیت های شرکت های بزرگ، پژوهش انجام دهند. برای مثال اگر فعالیت شرکتی برای محیط زیست مناسب نباشد، آن شرکت با اعطای بودجه، پژوهشی را طرح ریزی می کند تا این واقعیت را مورد تردید قرار دهد. به این شکل، دعوای حقوقی علیه شرکت مزبور تقریبا منتفی خواهد شد».

رپرتاژهای علمی دروغ برای فروش بیشتر!

سال ۲۰۱۱ «بی ام جی»، در گزارشی به قلم «مارک مک کارتی» از یکی دیگر از نفوذهای شرکت های بزرگ سرمایه سالار پرده برداشت و اثبات کرد که شرکت غذایی «دنون» فرانسه برای فروش آب های خود در گنجایش های 1.5 تا 2 لیتری پروژه ای را طراحی کرده است که طی آن پژوهشگران به هدف از پیش تعیین شده رسیده اند! هدف این بود: «ما به اندازه کافی آب نمی نوشیم در حالی که بدن ما روزانه به 1.5 تا 2 لیتر آب نیاز دارد.» این پژوهش ها به نوعی رپرتاژ علمی دروغ برای تبلیغات محصولات شرکت ها بدون درنظر گرفتن منفعت مردم بود.

همچنین پژوهش‌های مربوط به تأثیر قند و چربی در بیماری‌های قلبی، یکی از آشکارترین موارد خیانت علم به مردم و خدمت آن به صنایع و شرکت‌هاست. شواهدی که از «بنیاد پژوهش قند» آمریکا منتشر شد، نشان می داد این بنیاد در دهه‌ 60 به سه استاد دانشگاه هاروارد، 50 هزار پوند پرداخته است تا مروری بر تحقیقات مربوط به قند، چربی و بیماری‌های قلبی انجام دهند. نتیجه‌ این پژوهش آن بود که میان قند و بیماری‌های قلبی ارتباط ناچیزی وجود دارد و چربی اشباع شده عامل اصلی آن است. «ماریون نستله» استاد تغذیه‌ دانشگاه نیویورک، این فاجعه را این طور توصیف می کند: «فکر می‌کنم این مسئله ترسناک است. شما هیچ‌گاه نمونه‌هایی چنین فاحش و آشکار [از انحراف واقعیات علمی] نمی‌یابید»؛ این پژوهش‌ها، جهت‌دهنده‌ اصلی سیاست‌های چند دهه‌ اخیر دولت آمریکا در امور تغذیه بوده است. موضوع آن‌گاه ترسناک‌تر می‌شود که بدانیم همین امروز هم کوکاکولا میلیون‌ها دلار برای تأمین مالی پژوهش‌هایی اختصاص داده است که به دنبال کم‌اهمیت جلوه دادن رابطه‌ میان قند و چاقی هستند. به جز این موارد که در گزارش فوق آورده شد، می توان به موارد دیگری از این دست مثل پژوهش هایی که در دهه 70 میلادی در توجیه مضرات سیگار و ماری جوانا انجام شد و همچنین پنهان کردن آسیب های یک داروی دیابت به قلب در سال 2005 در آمریکا  که «جان باس» آن را افشا کرد و موارد متعدد دیگری از این دست اشاره کرد.

پژوهش هایی در خدمت منافع کشورهای قدرتمند

استاد دانشگاه واشنگتن در پایان ادامه داد: «می توان گفت قبل از جنگ جهانی دوم ابر قدرت ها در جایگاه قدرت حاکمه و مقتدر حضور داشتند اما بعد از جنگ، استعمار گری نوین در بستر برخی از اِن.جی.اُها و نوعی از ادبیات حقوق بشری و سازمان های بین المللی بروز و ظهور پیدا کرد. می توان این را در بعضی از پژوهش های علوم انسانی یا حتی در علوم تجربی و دیگر حوزه ها بررسی کرد که گاهی در راستای منافع مالی کشورهای قدرتمند و حتی کمپانی های بزرگ تلاش می کنند.»