قمار خطرناک ترامپ در برابر «ایران» و «برجام»

رکنا سیاسی: نویسنده می افزاید: در طول هفته گذشته ناوهای امریکایی و قایق های نیروی دریایی ایران چندین بار در خلیج فارس با یکدیگر مواجه شده اند. کنگره هفته گذشته، تحریم هایی را علیه و شرکت های مرتبط با برنامه موشکی ایران و به اتهام به اصطلاح حمایت ایران از تروریسم وضع کرد. ایران در واکنش به این موضوع آزمایشی فضایی انجام داده است. نیروهای تحت حمایت امریکا و ایران در سوریه و یمن و در سرتاسر خاورمیانه از طرفین مقابل و مخالف یکدیگر حمایت می کنند.

نزدیک شدن دو کشتی ایران و آمریکا در خلیج‌فارس

قمار خطرناک ترامپ Trump در برابر «ایران» و «برجام»

اما تنها در یک حوزه تنش‌های میان دو کشور کمتر شده است: برنامه هسته‌ای ایران. در طول سالیان گذشته کشورهای غربی -به گواهی آژانس بین المللی انرژی اتمی- هفت بار گزارش کرده که ایران به تعهدات خود طبق برجام پایبند بوده است. همکاران غرب در مذاکرات یعنی چین و روسیه نیز همکاری ایران را تایید کرده‌اند. دولت ترامپ نیز دو بار تایید کرده است که ایران به برجام پایبند بوده است. با این حال، ترامپ قصد دارد برجام را رها کند صرفنظر از این که ایران به دنبال اجرای تعهدات خود طبق برجام بوده است. او تمایلی به تایید پایبندی ایران به برجام ندارد.

نیویورک تایمز اخیرا فاش کرد که ترامپ به مشاورانش گفته که می خواهد دلایلی پیدا کند تا برجام را به هم بزند. اگر ترامپ این مسیر را ادامه دهد، تنها نتیجه‌ی حاصل خصومت بیشتر با تهران خواهد بود و رهبران تهران را متقاعد می‌کند وجود ِسلاح‌های هسته‌ای برای بقایشان ضروری است. این دقیقاً همان مشکلی است که اکنون آمریکا با کره شمالی دارد. زرادخانه هسته‌ای کره شمالی کشورهای زیادی در آسیای شرقی را تهدید می‌کند.

این پژوهشگر در ادامه اشاره می کند که شباهت هایی میان واکنش ترامپ در سال ۲۰۱۷ میلادی به قرارداد هسته ای تحت رهبری اوباما و واکنش جورج دابلیو بوش در سال ۲۰۰۱ میلادی به چارچوب توافق با کره شمالی که در دوره بیل کلینتون حاصل شده بود وجود دارد.

در آن دوران نیز بوش مانند ترامپ تصمیم گرفت تا بررسی جامعی در پرونده کره شمالی را آغاز کند. در آن زمان دولت بوش ادعا کرد که شواهدی در دست دارد که نشان می دهد کره شمالی برنامه غنی سازی اورانیوم مخفیانه داشته و توافق را نقض کرده است. دولت بوش به جای آن که تلاش کند تا ائتلافی بین المللی را برای مجبور کردن پیونگ یانگ به پایبندی به شرایط چارچوب توافق ایجاد کند تصمیم گرفت دیپلماسی را ترک کند. تا سال ۲۰۰۵ میلادی که بوش متوجه شد که پیونگ یانگ به تولید سلاح هسته ای نزدیک شده است در آن زمان تصمیم گرفت تا مذاکره کند و توافق جامع تر برای خلع سلاح حاصل شود با این حال، زمان رسیدن به این نتیجه خیلی دیر بود.

با مشاهده آنچه در قبال صدام حسین در عراق از سوی امریکا انجام شد، رهبری کره شمالی تصمیم گرفت تا تسلیحات هسته ای را به عنوان تضمین و بیمه‌ای برای بقای خود بدست آورد. یک سال پس از آن کره شمالی اولین تسلیحات خود را آزمایش کرد.

برخلاف کره شمالی در سال ۲۰۰۱ میلادی شکی نیست که ایران طبق برجام عمل کرده است که و بخشی از برنامه هسته ای خود را برای مقاصد صلح‌آمیز دنبال کرده است؛ آن هم در ازای لغو تحریم ها.

برجام یک رژیم بازرسی دقیق توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی را تایید می کند تا اطمینان حاصل شود که ایران نمی تواند فعالیت هایی را برای ساخت تسلیحات هسته ای انجام دهد و ایران را از پیگیری ساخت تسلیحات هسته ای باز می دارد. علیرغم آن که هیچ توافقی برای کنترل تسلیحات بدون نقص نیست سوالی که باید از ترامپ مطرح شود این است که گزینه ها چیست؟‌ بدون برجام واشنگتن و متحدانش دسترسی محدودی به برنامه هسته ای ایران دارند تا زمانی که ایران به تعهدات خود طبق برجام پایبند باشد. هرگونه اقدام امریکا برای تضعیف تعهداتش نسبت به برجام سبب می شود تا جامعه بین المللی انگشت اتهام را به سوی امریکا بگیرد. این امر موجب کاهش توانایی مدیریت امریکا برای مذاکره با دوست و دشمن و کاهش اعتماد به نفس امریکا می شود. این موضوع سبب می شود تا جامعه بین المللی اعتمادش را به امریکا از دست دهد و کشورهای مختلف با خود بگونید که هر زمانی که رییس جهوری جدید به کاخ سفید می آبد امریکا تعهدات خود را رها می کند.

این مسیر نشان می دهد که تفاوت بسیار اساسی میان رویکرد اوباما و ترامپ در قبال ایران و روابط با متحدان اروپایی و آسیایی امریکا وجود دارد. اروپا خواهانِ حفظ توافق با ایران است و ناسازگاری ترامپ به روابط فراقاره ای آسیب خواهد زد. اروپا برای حفظ برجام استوار عمل می کند و این امر می تواند بر روابط کشورهای ناتو با یکدیگر آسیب وارد کند. اگر ایران محاسباتی مشابه با کره شمالی داشته باشد خروج امریکا از توافق هسته ای و یا طرح موضوع تغییر حکومت تهران می تواند تسلیحات هسته ای را به عنوان عامل بازدارنده تلقی کند کاری مشابه که پیونگ یانگ یک دهه پیش انجام داد.

این می تواند ترامپ در موقعیت اجتناب‌ناپذیر آغاز حمله نظامی قرار دهد؛ در نتیجه امریکا را بار دیگر به جنگی در خاورمیانه می‌رساند. ترامپ اغلب گفته که مخالف حمله به عراق بوده است اگرچه برخی از اظهارات پیش از انتخابات نشان می دهد که نظری غیر از این داشته است. او در انتخابات گفته بود که جنگ باعث بی ثبات‌سازی در خاورمیانه می‌شود و گفت امریکا باید مسابقه سرنگونی رژیم هایی که چیزی درباره آن نمی‌داند را متوقف کند. ترامپ باید از این وعده انتخاباتی خود پیروی کند. این در حالیست که او همان مسیری را طی می کند که بوش طی کرد و بحران ایجاد کرد که منجر به درگیری بی پایان و فرسایش موقعیت امریکا در جهان شد. ترامپ باید از تاریخ درس بگیرد و به جای تضعیف برجام امریکا را به آن پایبند کند. داعش، سوریه، تندروهای هسته‌ای کره شمالی، گسترش چین در دریای چین جنوبی و مداخله روسیه در اروپای شرقی و کشورهای بالتیک چالش‎های عمده امریکا هستند». برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.