قیمت نفت در اتاق احیا

از یک سو فعالان بازار Store نگران مازاد عرضه نفت خام و همینطور افت تقاضا در نتیجه کاهش رشد اقتصادی و وقوع رکود جهانی هستند، از سوی دیگر مشخص نیست که چه اتفاقی در انتظار سطح تولید و صادرات نفت خام ایران، لیبی، ونزوئلا و امریکا در سال آتی میلادی است و آیا اوپک و غیر اوپک به توافق کاهش 1.2 میلیون بشکه‌ای تولید خود پایبند خواهند ماند یا خیر؟ این ابهامات قیمت نفت خام را به کمترین میزان 15 ماه گذشته یعنی 53 دلار برای هر بشکه رسانده است. اما در همین حال وزرای نفت کشورهای عضو اوپک معتقدند که کاهش قیمت نفت در اوایل سال آینده میلادی با اجرایی شدن توافق کاهش تولید متوقف و بازار دوباره متعادل شود.اگر هم این اتفاق رخ ندهد اوپک این موضوع را احتمالاً در یک نــــــــــشست فوق العاده بررسی و به آن رسیدگی خواهد کرد.

تلاش اوپک برای احیای قیمت نفت

سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات می‌گوید که عرضه اضافی در بازار نفت در مقایسه با 2017 کم است و انتظار دارد تا یکی دو ماه آینده از بین برود.مزروعی طی یک کنفرانس خبری در کویت گفت:«طبق آمار، ما 26 میلیون بشکه نفت اضافی داریم. این مقدار در اوایل 2017، 340 میلیون بشکه بود من فکر می‌کنم که به راحتی می‌توانیم این مازاد تولید را از بین ببریم و طی دو تا سه ماه آینده و در سه ماهه اول سال آینده میلادی به تعادل بازار برسیم». رویترز نیز به نقل از المزروعی می‌نویسد: «اگر کاهش ۱.۲ میلیون بشکه نفت در روز برای بازگرداندن تعادل به بازار کافی نباشد، اوپک و تولیدکنندگان متحد آن آماده‌اند یک نشست فوق العاده برگزار کنند.» ثامر الغضبان وزیر نفت عراق نیز به بلومبرگ گفته است: «توافقی بین تولیدکنندگان اوپک و غیر اوپک وجود دارد که اجرای آن به متعادل کردن دوباره بازار و توقف روند کاهش قیمت‌ها می‌انجامد.» سعد الکعبی وزیر انرژی قطر هم اظهار می‌کند:«کشورهایی مثل عربستان بدون هیچ توجیهی نفت اضافی به بازار عرضه کرده‌اند و یک دوره سخت برای قیمت نفت را رقم زده‌اند.» آمارهای اوپک از ماه مه ‌سال 2018 میلادی تا دسامبر نشان می‌دهد که عربستان و روسیه تولید مشترک خود را 1.5 میلیون بشکه در روز طی این مدت افزایش داده بودند و بهانه آنها ترس از کمبود عرضه نفت به خاطر تحریم های ایران و درخواست ترامپ Trump برای کاهش قیمت نفت بود. هنوز مشخص نیست که این موضوع تا چه اندازه از مازاد عرضه نفت خام از بازار بکاهد. اما کشورهای صادرکننده نفت خام عضو اوپک که نفت ارزان تولید می‌کنند، به افزایش قیمت‌ها از ابتدای سال 2019 میلادی امیدوارند.

کسری بودجه تولیدکنندگان در سال 2019

بررسی‌ها نشان می‌دهد که تولیدکنندگان نفت خام برای تأمین بودجه خود در سال آتی میلادی به نفت خام با قیمت بالاتری نیاز دارند و به همین خاطر هم به دنبال افزایش قیمت‌ها از طریق کاهش عرضه هستند. به‌طوری که می‌بینیم عربستان برای جلوگیری از وقوع کسری بودجه در سال 2019 رقم 80 دلار برای هر بشکه را برگزیده است. انتخاب این رقم در حالی که قیمت در محدوده 53 دلار برای هر بشکه و پیش‌بینی‌های سال آتی هم کمتر از آن است، نشان می‌دهد که عربستان برای تأمین کسری بودجه خود به دنبال متعادل شدن بازار و رشد قیمت هاست.

یک تحقیق جامع نیز نشان می‌دهد که قیمت مورد نیاز نفت در بودجه برای تولیدکنندگان نفت خام بین 27 تا 216 دلار برای هر بشکه است. ونزوئلا بالاترین کسری بودجه را با نیاز به نفت خام 216 دلاری در اختیار دارد و کمترین نرخ هم با 27 دلار برای قطر است. برای بزرگترین تولید کنندگان نفت خام متعارف یعنی عربستان سعودی و روسیه، این سطوح به ترتیب 88 دلار و 53 دلار است.

از این رو ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه عنوان می‌کند که قیمت 70 دلاری برای هر بشکه نفت کاملاً مناسب است. ایران نیز که در دوران تحریم و سردرگمی بیشتری نسبت به کشورهای دیگر به سر می‌برد برای سال 1398 قیمت نفت خام را در کانال 50 دلار برای هر بشکه انتخاب خواهد کرد تا ریسک کمتری متوجه بودجه کشور شود. اما در همین حال بیژن زنگنه، وزیر نفت می‌گوید که قیمت مناسب برای هر بشکه نفت 60 تا 70 دلار است.

امریکا بر سر دوراهی قیمت‌ها

شتاب گرفتن توسعه در صنعت نفت امریکا باعث شده که این کشور با پیشی گرفتن از عربستان و روسیه به بزرگترین تولید کننده نفت جهان تبدیل شود. صنعت نفت این کشور در حال اجرای درخواست‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا برای افزایش استقلال Esteghlal این کشور در حوزه انرژی است. اما این موضوع بر خلاف ادعاهای ترامپ مبنی بر حمایت این کشور از نفت خام ارزان است. در حال حاضر قیمت هر دو شاخص نفتی یعنی برنت و نفت خام WTI (وست تگزاس اینترمدییت) نسبت به بالاترین رقم‌های ثبت شده در اوایل ماه اکتبر، بیش از 35 درصد کاهش داشته است. این موضوع روی طرح‌های حفاری تولید کنندگان نفت شیل در امریکا تأثیر گذاشته و بسیاری از آنها در حال محدود کردن فعالیت هایشان هستند. چراکه نفت خام غیرمتعارف امریکا (شیل اویل)، نفت گرانی است و در قیمت‌های پائین تولید آن صرفه اقتصادی ندارد. از این رو بیش از تولید کنندگان نفت خام متعارف دنیا، امریکا به دنبال نفت خام با قیمت‌های بالاتر از 60 دلار برای هر بشکه است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که قیمت نفت در کوتاه مدت بیش از این کاهش نخواهد یافت. زیرا ترامپ هم نمی‌خواهد شاهد سقوط Fall بیشتر قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت و لطمه دیدن صنعت شیل امریکا باشد. آژانس بین‌المللی انرژی چندی پیش برآورد کرده بود که با راه اندازی خط لوله‌های جدید در نیمه دوم سال آینده، موج بعدی شیل در راه است و در سال آتی عرضه نفت خام امریکا با رشد قابل توجهی رو به رو خواهد شد. اما قیمت‌های کنونی این پیش‌بینی را با اما و اگرهایی همراه کرده است که به تقویت قیمت‌ها در روز‌های آتی احتمالاً کمک خواهد کرد.در حال حاضر تمام تولید کنندگان نفت خام دنیا به دنبال تعادل بازار بالاترین قیمت هستند. قیمتی که کسری بودجه تأمین و تولید نفت هرچند گران را توجیه پذیر کند. آسیب ناشی از قیمت‌های پائین نفت خام هم بیش از همه متوجه تولیدکنندگان کوچک است.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید

عطیه لباف