لزوم ادغام خدمات سالمندی در نظام شبکه/اجرای پایلوت هر خانه یک پایگاه سلامت در حوزه سالمندی

سلامت / به گزارش رکنا، دکتر محمد تقی جغتایی در نشست خبری ویدیوکنفرانسی با خبرنگاران گفت: به طور عمومی کرونا در ارائه خدمات سلامت تاثیراتی گذاشته است و توصیه می‌شود مردم خدماتی را که ضروری نیستند تا حد امکان به تاخیر بیندازند اما نباید به سلامتی‌شان آسیب برسد. وزارت بهداشت چند پروتکل را تدوین و ابلاغ کرد. طبق این پروتکل ها یک بحث این است که چگونه در شرایط پاندمی کرونا از سالمندان و افراد دچار معلولیت مراقبت شود. در عین حال به مراکز ارائه خدمت به این افراد هم دستورالعمل‌های ابلاغ شد که سالمندان بتوانند تحت این دستورالعمل به مراکز ارائه خدمات مراجعه و خدمت مورد نیازشان را دریافت کنند. میزان مراجعه سالمندان به مراکز بیشتر شده است.

وی افزود: در عین حال یکی از سیاست‌های وزارت بهداشت، پزشکی از راه دور و توانبخشی از راه دور است. اگر بتوانیم توانبخشی از راه دور را دنبال کنیم و برنامه‌های آن تدوین شود، برای ارائه خدمات مشاوره ای و توانبخشی به سالمندان بسیار موثر خواهد بود.

جغتایی با بیان اینکه کرونا اثرات روانی در تمام اقشار و از جمله در سالمندان داشته است، ادامه داد: در حال حاضر حدود ۹.۲۸ درصد از جمعیت کشور، سالمند هستند. بر این اساس حدود هشت میلیون نفر جمعیت سالمند در کشور داریم این درحالیست که این جمعیت در سال ۱۳۵۵ حدود پنج درصد بودند. حال پیش‌بینی می‌شود که در سال ۱۴۲۰، جمعیت سالمند به ۲۰ درصد جمعیت کشور برسد یعنی تعداد سالمندان در کشور دو برابر می‌شود.

وی در ادامه گفت: به دلیل اقدامات خوبی که در ۳۰ تا ۴۰ سال اخیر در کشور انجام شده، میزان امید به زندگی بالا رفته و باعث شده است که تعداد جمعیت سالمند افزایش یابد که قدمی مثبت است. باید توجه کرد که در سال ۱۳۵۵ میزان امید به زندگی ۵۷ سال بود، درحالی که در سال ۱۳۹۵ میزان امید به زندگی در کشور به بالای ۷۰ سال رسید. به این معنی که امید به زندگی در کشور ۲۳ سال افزایش یافت که حاصل آن این است که جمعیت سالمند روزبه روز افزایش می‌یابد. این نشان می‌دهد نظام بهداشتی ما خوب عمل کرده است و از جهتی افراد با تجربه در کشور داریم. در عین حال این موضوع طبییعی هم است زیرا سن که بالا می‌رود، بیماری‌های زمینه‌ای هم بیشتر می‌شود. بر همین اساس از سال‌ها قبل در وزارت بهداشت برنامه‌های متعددی با همکاری ارگان‌ها و سازمان‌هایی مانند بهزیستی و... داشته ایم.

جغتایی با بیان اینکه بر همین اساس سند ملی سالمندان تهیه شد، گفت: چند سالی بود که به دنبال این سند بودیم که طی دو سال گذشته در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی تصویب شد سپس از سوی سازمان بهزیستی و وزارت رفاه ابلاغ شد البته مسئولیت بخشی از اقدامات موجود در این سند، برعهده وزارت بهداشت بوده و وزارت بهداشت متولی آن است و بخشی هم مربوط به سازمان بهزیستی و وزارت رفاه است. آنچه به وزارت بهداشت برمی‌گردد، توانمندی سازی سالمندان، پیشگیری و ارائه خدمات درمانی و توانبخشی پزشکی است.

وی ادامه داد: لازمه ارائه این خدمات، این بود که ابتدا نیروی انسانی تامین شود. از سال‌های قبل دوره‌هایی برای پزشکان عمومی که در مراکز سالمندی کار می‌کنند، برگزار شده است و خوشبختانه نیرو برای این حوزه تربیت می‌شود همچنین در سال گذشته فلوشیپ روان‌پزشکی سالمندان تاسیس شد که دانشجویان به صورت تخصصی دوره‌ای اختصاصی در حوزه سالمندان می‌گذرانند همچنین گرایشی در حوزه پرستاری سالمندان ایجاد شده است. در عین حال مباحث سالمندی در برنامه آموزشی رشته پزشکی وارد شده و بخشی از آن در حال ورود به این آموزش‌هاست علاوه بر آن دوره‌های PHD یا دکترای سالمندشناسی برای برنامه‌ریزی در این حوزه در کشور ایجاد شده است واکنون در حال تربیت نیروی انسانی در این حوزه هستیم همچنین مراکز تحقیقاتی هم در این زمینه دایر شده اند.

جغتایی گفت: از طرفی ما باید بتوانیم که خدمات سالمندی را به طور کامل و به تدریج در نظام شبکه ادغام کنیم. اگر هر خدمت سالمندی در نظام شبکه ادغام شود و پایدار باقی بماند، اثرات مثبتی خواهد داشت. کمااینکه خدماتی را که طی ۴۰ سال گذشته در نظام شبکه ادغام کردیم، آثار خوبی برای سلامت مردم داشته است.

مشاور وزیر بهداشت در امور توانبخشی همچنین اظهار کرد: یکی از برنامه‌های وزیر بهداشت "هر خانه یک پایگاه سلامت است". بر همین اساس چند پروتکل آماده شده که به صورت پایلوت در چند استان از جمله سمنان و قزوین اجرا می‌شود. در این برنامه آموزش‌هایی به یکی از افراد خانواده داده شود تا بتواند مشکلات سالمندان را کنترل کنند. باید توجه کرد که افتادن که منجر به شکستگی‌هایی در سالمندان می‌شود و اختلالات حافظه دو مشکل عمده در سالمندی است و در این زمینه به یک فرد خانواده آموزش داده می‌شود و در عین حال مراقبت‌هایی با عنوان کنترل فشار خون، قند خون، تغذیه، دیابت و ... در بستر خدمتی که آماده شده، ارائه می‌شود.

جغتایی همچنین گفت: در حوزه مرگ و میر سالمندان به علت ابتلا به ویروس کرونا، خوشبختانه کشور ما پروتکل‌هایی را که به مراکز مراقبت از سالمندان ابلاغ شده است، بسیار کمتر از سایر کشورهای دنیاست. این به دلیل مراقبت‌هایی است که هم مراقبان در مراکز ارائه خدمات انجام داده اند و هم اینکه پروتکل‌های مشخصی تدوین و ابلاغ شد و همکاران سازمان بهزیستی مراقبت بیشتری انجام دادند. میزان مرگ و میر در سالمندان در زمان شیوع کرونا بسیار کم بود و به خوبی کنترل شد.

وی درباره مناسب‌سازی اماکن شهری برای سالمندان، گفت: در این زمینه شورایی در شهرداری تهران تشکیل شده است که بنده هم از طرف وزارت بهداشت در این شورا شرکت می‌کنم. باید توجه کرد که مناسب‌سازی شهر برای سالمندان کار مشکلی است البته اراده این کار در شهرداری وجود دارد. ساختمان‌ها و مکان‌های جدیدی که ساخته می‌شود، بر اساس دستورالعمل‌ها در این حوزه ساخته می‌شود اما ساختمان‌ها و اماکنی که در قدیم بودند، در این زمینه دچار مشکلاتی هستند. به هر حال تهران شهری بسیار پیچیده است و خیابان‌ها و ساختمان‌های پیچیده دارد بنابراین مناسب‌سازی به سادگی امکان‌پذیر نیست اما اراده شهرداری تهران بر انجام این کار است. در سطح شهرداری تهران یک شوراهای محلی تشکیل شده تا افرادی که سالمند و دچار معلولیت هستند، به اماکن عمومی اولویت‌دار مانند موسسات درمانی، خدماتی، آموزشی و... مراجعه کنند و اگر مناسب سازی در آن‌ها انجام نشده باشد، به شورا گزارش می‌دهند که پیگیری می‌شود.

جغتایی در پایان اظهارکرد: در عین حال یک بعد این مشکل هم فرهنگی است. اگر شهرداری هم بخواهد در جایی این اقدام را انجام دهد، مجری و کارفرما سمبل کاری می‌کند. در برخی مناطق مناسب‌سازی کردند اما مثلا شیب آنقدر زیاد است که نمی‌توان از آن قسمت استفاده کرد. به هر حال اراده این اقدام در شهرداری وجود دارد و در حال پیگیری است. مناسب‌سازی اماکن برای افراد سالمند و افراد دچار معلولیت بسیار مهم است. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.